سلسله ساسانی یکی از مقتدرترین حکومت های شاهنشاهی دوره ی پیش از اسلام است که تفکر سیاسی (تمرکز قدرت و یک پادشاهی) و تفکر دینی (دین دولتی) بنیان گذار آن، اردشیر بابکان و جانشینان وی، همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ قرار داشته است. اردشیریکم و همچنین شاپور یکم، پسر، جانشین و شریک پادشاهی او، در جهت تحکیم و تثبت این سلسله، قدم های ارزنده ای برداشتند. شخصیت فردی و حکومتی آن دو، به گونه ای بود که عل...

سلسله ساسانی در سال 224 م پس از غلبه اردشیر اول بر اردوان پنجم، پادشاه اشکانی در نبرد هرمزدگان پا به عرصه وجود نهاد.مؤسس این سلسله پس از تثبیت و تحکیم دولت مرکزی در پی گسترش مرزهای شمال غربی، غرب و جنوبی برآمد؛ بنابراین در راستای این هدف بایستی با امپراتوری روم می جنگید.این امپراتوری از عصر اشکانیان همواره با ایران درگیر بود.پژوهش حاضر بر آن است به بررسی شاخص های تأثیرگذار بر سیاست های مرزی ارد...

اشکانیان ارمنستان در دوران شاهنشاهی اشکانی به‌‌دلیل قرابت سببی و نسبی که با فرمانروایان ایران داشتند و همواره متحد ایران دربرابرِ روم بودند؛ اما با سقوط اشکانیان و روی‌ کار آمدن ساسانیان در ایران فصل جدیدی در روابط ارمنستان با ایران و روم آغاز شد. برخلافِ دوران پیش‌از آن، که اشکانیان ارمنستان همواره در نزاع بین ایران و روم در صف مقدم مقابله با نفوذ امپراتوری روم بودند، این بار با سقوط اشکانیانِ ای...

رابطة دین و دولت، موضوعی مهم در تحقیقات مربوط به سازوکار شاهنشاهی ساسانی است و رویکرد ساسانیان به دین زرتشتی و ارتباط آنها با روحانیان این دین، اهمیت بسزایی در پژوهش‌های تاریخ ساسانی دارد. در 150 سال اخیر، شماری از محققان با استناد به گزارشی از طبری دربارة ساسان و فعالیت او در آتشکدة اناهید اصطخر، او را صاحبِ منصبی دینی چون موبد، هیربد یا نگاهبان آتشکده تصور کرده و ساسانیان را از تباری روحانی دا...

ساختارگرایی یکی از رایج­ترین و دیرپاترین مکتب­های روایت شناسی است. این دیدگاه به پیروی از زبانشناسی پایه ریزی شد؛و در پی تدوین دستور زبان داستان بود تا بتواند ساختار روایت­های پایه(هسته) را توضیح دهد. بر اساس نظر گریماس(a.j.greimas) هر داستان از تعدادی پی­رفت و هر پی­رفت از تعدادی الگوی کنش تشکیل شده است. مرزبان­نامه یکی از آثار تمثیلی زبان فارسی است که سعدالدین وراوینی در اوایل قرن هفتم آن را ...

سلسله ساسانی در سال 224 م پس از غلبه اردشیر اول بر اردوان پنجم، پادشاه اشکانی در نبرد هرمزدگان پا به عرصه وجود نهاد.مؤسس این سلسله پس از تثبیت و تحکیم دولت مرکزی در پی گسترش مرزهای شمال‌غربی، غرب و جنوبی برآمد؛ بنابراین در راستای این هدف بایستی با امپراتوری روم می‌جنگید.این امپراتوری از عصر اشکانیان همواره با ایران درگیر بود.پژوهش حاضر بر آن است به بررسی شاخص‌های تأثیرگذار بر سیاست‌های مرزی ارد...

تلاش حاکمان ساسانی برای استقرار حکومت، ایجاد تحوّلی عمده در نظام حکومتی پیشین و پایه ریزی نظمی نوین بود. بانیان این حکومت، میراث حکومت اشکانی و حکومت های پیش از آن را پیش رو داشتند؛ آنان از یک سو با معنای شاهنشاهی که مرده ریگی از اشکانیان و حکومت های پیش از آن بود و از سوی دیگر با اندیشه های دینی زرتشتی که میراث دودمان های برجای مانده در پارس پس از هخامنشیان بود آشنایی داشتند. کار اصلی فرمانروای...

پادشاهان هخامنشی بر بزرگ ترین امپراطوری عصر باستان حکمرانی می کردند و برای برقراری امنیت داخلی و هم چنین حفظ مرزها و ثغور آن نیاز به امرا و والیانی داشتند تا آنان را در این امر مهم یاری دهند. به طور معمول این امرا و حاکمان از میان طایفه یا خاندان هخامنشی انتخاب می شدند. ازجمله این مقامات ، بسوس بود که از طرف شاه هخامنشی به مرزداری و والی گری باختر منصوب شد. با حمل? اسکندر به شرق، شهربان باختر، ...

چکیده در این نگارش به بررسی روابط خارجی هخامنشیان با دولت های همسایه از زمان کوروش کبیر تا پایان شاهنشاهی اردشیر اول پرداخته شده است. آنچه بیش از هر چیز شگفتی مورخان را در مورد این روابط برانگیخته است چگونگی مقاومت و پیروزی یونانیان بر این امپراطوری بزرگ و قدرتمند است. هدف از این نگارش شناخت زوایای مختلف این روابط در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی و نظامی بوده است. با توجه به شکل گیری ام...

چکیده برخی از نظریه‎های فلسفۀ تاریخ سیاسی بر آن‎اند که تمدن زمانی شکل می‎گیرد که چالش‎ها و منازعات جمعی پیرامون امر عمومی به صورت غیرخشونت‎آمیز حل و فصل گردد. تشکیل تمدن ارتباط بسیاری با دولت و ساختارهای بروکراتیک دارد. ساختارهای بروکراتیک نیز بر مبنای شاکله‎های فلسفی ـ دینی و اسطوره‎ای، سازه‎های فرهنگی ـ اندیشه‎ای و ساختارها و نهادهای عینی مستقر می‎شود. اگر با این پیش‎فرض سیاست را هنر ممکنات ب...