هنر و معماری اسلامی گنجینه گران­بهایی است که حاصل تجربه و تلاش جمعی هنرمندان مسلمان در طول تاریخ بوده است. این زنجیره در دوره معاصر در اثر تحولات فرهنگی گسسته شده است. یکی از طرق احیای هویت فرهنگی، کند و کاو در مبانی نظری و فلسفی هنر و معماری اسلامی و زدودن پیرایه ها و ناراستی هایی است که به آن نسبت داده می شود. این ضرورتی است که علی­رغم گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی، هنوز گام جدی در رسید...

معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد ...

مطالعه سیر تاریخی هنر معماری در ایران گویای نگرش قدسی معماران در ادوار تاریخ این سرزمین می باشد. هنر دینی معماری در ایران زمین از ابتدای پیدایش تا کنون، روندی تکاملی و مستمر داشته است. معماری معاصر ایران نیازمند بازشناخت اصول ماندگار و ارزشمند ادبیات معماری ایرانی و اسلامی است. هویت اصیل معماری که در تاروپود کالبد بناهای تاریخی ایران به ودیعه نهاده شده است امروز با کندوکاو و مطالعات تخصصی قابل ...

با ورود رایانه، تغییراتی در روند طراحی معماری رخ د اد و جریان هایی از جمله معماری پارامتریک ایجاد شد. یکی از اصول طراحی در این معماری هندسه فراکتال است. این مقاله به واکاوی کاربرد این نوع هندسه در معماری پارامتریک می پرد ازد. براساس مطالعات اولیه، آرایه د اخلی گنبد مسجد شیخ لطف الله نیز با استفاد ه از هندسه فراکتال طراحی شد ه است. پژوهش به دنبال پاسخگویی به این دو پرسش است که آیا می توان با است...

مسجد جامع گلبرگه در شهر گلبرگه، پایتخت سلاطین بهمنی در ناحیۀ دکن هند به سال 769 هجری به‌‌دست «معمار رفیع قزوینی» ساخته شد. چگونه یک معمار ایرانی قرن هشتم در آن ناحیۀ دوردست حضور پیدا کرده و اثری شگرف خلق کرده‌‌است که هنوز پابرجاست؟ ویژگی‌‌های شاخص معماری و فنی این مسجد و علت پایداری آن با وجود ویرانی سایر بناهای شهر، پرسش‌‌هایی در مواجهه با این بنا پیش کشیده و پاسخ روشنی می‌‌طلبد. فرضیۀ تحقیق، ...

گذشته پربار فرهنگ و هنر ایران زمین به ویژه هنر تزیین ابنیه در معماری این دیار جایگاهی رفیع دارد که هنر و معماری دوره خوارزمشاهیاننه تنها از این امر مستثنی نیست، بلکه علاوه بر زیبایی ظاهری از ازر شهای والاتری نیز برخوردار است و ذهن جستجوگر را قبل از نمودظاهری، به معنایی درونی رهنمون م یسازد. از آ نجاکه اصول زیباشناسی و ویژگ یهای خاص سنت ایرانی به طور ظریف و آگاهانه درمعماری این نقوش موردتوجه قرا...

یکی از مفاهیمی که در مطالعات نظری معماری از آن بسیار سخن گفته شده، مفهوم «مرکز» است. در حوزۀ هنر و معماری، نظریه­پردازانی چون کریستیان نوربرگ-شولتس، رودولف آرنهایم و کریستوفر الکساندر، همگی مفهوم «مرکز» را اساس نظریه‌پردازی­های خویش قرار داده­اند. این پژوهش در پی آن است که با مرور نظرگاه­های گوناگون، منظومه معنایی جامعی برای فهم بهتر مفهوم «مرکز» پدید آورد. بدین منظور با تعمق در سخنان متفکران، ...

تاثیر نور در معماری اسلامی انکار ناشدنی است و از اهمیت وگستردگی معنایی زیادی برخوردار است و یکی از عوامل و مولفه های مهم در فضاسازی معنوی و روحانی مساجد می‌باشد. نور از عوامل موثر بر ارزش فضایی است که به عنوان غیرمادی‌ترین عنصر محسوس طبیعت همواره در معماری ایرانی اسلامی وجود داشته و همواره حسی عرفانی به فضا به ویژه به فضاهای مذهبی می‌بخشد. در معماری گذشته ایران به کارگیری نور همراه با ظرافت های...

مسجد اعظم در غرب و بلا فصل مجموعه حرم حضرت معصومه در زمینی مثلثی شکل قرار دارد. و به دستور آیت الله بروجردی و توسط حسین لرزاده ساخته شده است. فرضیه این پژوهش آن است که «معماری مسجد اعظم قم در عین نوآوری، از ساختار کلی مساجد ایرانی پیروی کرده و همچنین در ترکیب و همجواری با معماری حرم حضرت معصومه تاثیر و تاثرات متقابل داشته و همنشستی معناداری بین معماری آن دو دیده می شود». به این منظور ابتدا، س...

زمینه و هدف:در معماری سنتی انسان همواره با طبیعت در ارتباط بوده و هم­دلی و احترام به طبیعت ریشه‏های عمیق فرهنگی داشته است. بازارهای سنتی نیز به عنوان محور مهم ارتباطی، اقتصادی و فرهنگی شهر جایگاه  مهمی در حیات اجتماعی شهرها داشته‏اند، که پس از گسترش شهرها، با فضاهای پراکنده تحت عنوان مراکز تجاری جایگزین گشته‏اند. روش بررسی:مقاله حاضر با هدف ارزیابی رضایت‏مندی ...