فلسفه در طول تاریخ تحولات بسیاری کرده است. از آن جمله انقلاب کپرنیکی کانت بود که تغییر کلی نوع نگاه به فلسفه انجامید و مرحله ای جدید در فلسفه را درپی داشت. فلاسفة پس از کانت هر یک به نوعی با این دیدگاه در تعامل بودند، اگرچه کانت مدعی بود که نظامی کاملاً نقادانه ایجاد کرده است، اما ظاهراً پایبندی به روش انتقادی مورد نظر او حتی در نظام خودش هم کاملاً ممکن نشده بود. سعی در اصلاح نظام کانتی برای پاسخ ...

به دست دادن تعریف جامع و دقیق از انسان دغدغة اساسی مکاتب فلسفی در فرهنگ های متفاوت است. فلاسفه و متفکران، در ادوار گوناگون، تعاریف متفاوتی از انسان عرضه کرده اند. آنچه در تمامی این تعاریف درخور توجه است، تأثیر فضای فرهنگی و تاریخی بر تعاریف اندیشمندان و فلاسفة هر دوره است که از مقولات گوناگون علوم انسانی و به تبع آن، تأثیر مراودات فرهنگی میان تمدن ها بر این تعاریف است. در این جستار، سعی شده تا ...

تبیین هندسه علم در اندیشة قرآنی هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. روش مطالعه، توصیفی ـ تحلیلی است که مطابق آن، اطّلاعات به دست آمده از کُتُب و منابع، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. یافته ها بیانگر آن است که از منظر قرآن کریم، هر نسبت و مواجهه ای با علم، به تکامل و تعالی شخصیّت منجر نمی شود. از میان نسبت های کشف شده از قبیل نسبت حمل، نسبت فهم، نسبت نقد و نسبت خلق، تنها نسبت خلق علم به عنوان نسبت برتر ...

چکیده ایان باربور، استاد فیزیک و صاحب کرسی ادیان، بی گمان یکی از شخصیت های برجسته و تأثیرگذار در بحث های جدید دربارة روابط علم و دین است و انتشار کتاب مسائلی چند در زمینة علم و دین به قلم او، در سال 1996، نقطة تحول و حتی سرآغاز گفتمان امروزی علم و دین به حساب می آید. او دیدگاه ها یا مدل های پیشنهادشده دربارة نسبت میان علم و دین را در چهار گونة عمده دسته بندی می کند: تعارض، استقلال، گفت وگو، و ...

نوشتار حاضر به بررسی اسطوره و مسائل مرتبط با آن در دوره جدید می پردازد؛ اسطوره از دیرباز در حیات بشر حضور داشته و نقشی فعال و مهم در تاریخ اندیشة بشر ایفا نموده است. اما در دوره جدید با ظهور عقلانیت مدرن جایگاه اساطیر زیر سؤال رفت. عده ای از اندیشمندان جدید که به شدت تحت تأثیر پیشرفت های علمی قرن بودند، تمام علوم پیشین را کنار نهادند و مدعی گشتند که با ظهور علم جدید اسطوره قطعا از تاریخ بشر برا...

این مقاله به بررسی آراء عزیز نسفی (تولد احتمالی در 596 هـ .ق) یکی از عرفا و فلاسفة قرن هفتم هجری می پردازد که در تلفیق عرفان و فلسفه در ایران بسیار موثر بود. وی علاوه بر طرح ایدة مراتبی بودن معرفت، مفهوم حرکت جوهری را نیز مطرح کرد که بعدها در مکتب اصفهان تداوم یافت. این مقاله نشان می دهد که چگونه تفکر عزیز نسفی به تأسیس اندیشة سیاسی بر مبنای اندیشة عرفانی در ایران منجر شد. چنین می نماید که این ...

نوشتار حاضر عهده‌دار بررسی تطبیقی بحث عقل از دیدگاه امام خمینی و غزالی، به عنوان یکی از مبانی انسان‌شناسی اندیشة سیاسی این دو اندیشمند احیاگر، است و مباحث آن در راستای مدلل‌نمودن این فرضیه‌اند: «در حالی که اندیشة سیاسی غزالی در پارادایم اندیشة سیاسی سنّتی تحلیل‌پذیر است، اندیشة امام خمینی از شاخص‌های اندیشة سیاسی سنتّی فراتر می‌رود».

چکیده در این مقاله پس از معرفی کتاب و ذکر نقاط قوت آن در سه محور به ارزیابی آن پرداخته شده است: 1. کاستی های روش شناختی: شامل تعریف نکردن مفردات موضوع، بی توجهی به سنت معصومان، و رعایت نکردن تعادل در بحث؛ 2. کاستی های محتوایی: شامل بی دقتی در به کارگیری اصطلاحات تخصصی، بی دقتی در معادل سازی اصطلاحات تخصصی، به کاربردن اصطلاحات مبهم، استفادة کافی نکردن از منابع موجود، بی دقتی در ارجاعات و اسنادات...