با بررسی آثار شفاهی تاجیکان آسیای میانه، محققان بر این باورند که فولکلور تاجیک تنوع بسیار رنگین و سابقه دیرین داشته است و آثاری ارزشمند و خلاق و آموزنده را دربر می گیرد. ادبیات عالمگیر تاجیک که بزرگ ترین نابغه ها و گنج های علم و هنر به گنجینه تمدن بشری افزودند، از «مادر علوم» یعنی فولکلور منشأ گرفته است. در ادبیات عامیانه یعنی فولکلور تاجیک، رباعی و دوبیتی پیش از انواع دیگر شعر رواج یافته و در ...

رباعی قالب شعری است که نخست در میان شاعران ایرانی رواج یافته، و دراین باره که مبدع آن چه کسی بوده است، اتفاق نظری وجود ندارد. گروهی ریشه آن را در خسروانی های پیش از اسلام دانسته و برخی نخستین رباعی ها را به صوفیّه منسوب کرده اند. عطّار و مولانا دو اندیشمند حوزه ی عرفان و تصوّف نیز از این قالب کوتاه برای بیان بسیاری از مضامین عرفانی و تعلیمی و عاشقانه سود جسته اند. این پژوهش به بررسی مضامین و موض...

با توجه به تعداد زیاد ترجمه های عربی رباعیات خیام و تاثیرات فراوانی که این رباعی ها بر روح و تفکر شاعران و نویسندگان عرب زبان داشته است، نگارنده ی این پایان نامه به بررسی تعدادی از ترجمه های عربی رباعی های خیام پرداخته و سعی بر آن داشته است که پژوهشی نسبتا جامع در این موضوع ارائه دهد. نویسنده در این تحقیق ابتدا نگاهی گذرا به زندگی خیام و رباعی های او داشته، سپس مترجمین منتخب، صافی نجفی، عبد ا...

در این پایان نامه، قالب رباعی همراه با تحولات آن از سپیده دمان انقلاب تا سال 1390 در سه سطح صوری، ادبی و محتوایی مورد بررسی قرار گرفته است . در سطح صوری، در مورد انسجام و گسست ابیات رباعی و فراهنجاری های آن ، به بحث پرداخته شده واز توجه شاعران دهه هشتاد به فرم شعر و نوآوری های این قالب غفلت نشده است . در سطح ادبی با بررسی انواع آرایه های ادبی سعی شده، سمت و سوی گرایش رباعی در حوزه صور خیال د...

رباعی یکی از قالب­های سنتی مورد علاقه­ی نیمایوشیج بوده است. در مجموعه­ی اشعار نیما 592 رباعی وجود دارد. این رباعی­ها بدون تاریخ سرایش و بر پایه­ی حروف الفبای قافیه به صورت الفبایی تنظیم شده­اند. در مقاله­ی پیش رو برای بررسی میزان سنت­گرایی و نوآوری در رباعی­های نیمایوشیج، همه­ی آن­ها بررسی شده است. نتیجه نشان می­دهد که تنها در ده درصد از تمام این رباعی­ها نشانه­هایی از نیمای شناخته­شده­ی نوگرا ...

دیوان به نسبت پرحجم کمال الدّین مسعود خنجدی، به جز چهار قصیده و ابیاتی با عنوان های: قطعات، دوبیتی، رباعی، مثنوی و یک نمونه مستنزاد که همۀ آنها به اندازۀ یک دهم دیوان نمی شود، بقیه از 982 غزل عرفانی فراهم آمده است. محتوا و بار هنری همۀ این غزلها در قیاس با غزلهای سعدی، مولانا و حافظ که کمال در جای جای اشعار خود از این شاعر نامدار و غزلهایشان یاد کرده است؛ چندان نغز و گرانبار نمی نماید. گرچه کم ن...

در ابتدای قرن اخیر شعر فارسی دستخوش تحولات ساختاری بسیاری قرار گرفت. این تحولات رفته­رفته شعر کلاسیک فارسی را دگرگون ساخت. می­توان گفت رباعی از قالب­هایی است که به دنبال جریان مزبور در دو دهۀ اخیر تحت تاثیر سنت­شکنی­های نوآورانه قرار گرفت. این تحولات گاه،  با ظرافت­های نوآورانه وگاه با بدعت­های صورت­مآبانه همراه بود. فرضیۀ نگارندگان آن است که رباعی معاصر به عنوان قالبی پیشتاز در نوآوری­های زبان...

بررسی ساختاری به بررسی قالب بیرونی اثر ادبی می پردازد، در بررسی قالب بیرونی متن متغیرهایی مانند قالب ادبی، ساختار آوایی، بلاغت متن شامل بیان، بدیع لفظی و معنوی، ساختار نحوی، ویژگی‎های سبکی و سایر اجزای متن مورد توجه قرار می گیرد. در تحلیل محتوا نیز مضامین شعری بررسی می شود. عبدالرزاق لاهیجی معروف به فیاض لاهیجی از دانشمندان قرن یازدهم هجری است. او فیلسوف و حکیمی بزرگ در میان اهل فلسفه و کلام ا...

در مقالۀ حاضر علم بلاغت از آغاز تا امروز در ادب عربی و فارسی به صورت تطبیقی، بررسی و سیر آن با توجه به خصوصیات زمانی و شیوه نگرش و توجه دانشمندان به مسائل بلاغی به طور مستقل مطرح شده است. همچنین، آثار و نظر های دانشمندانی که صاحب تفکر و اندیشه های والا در علم بلاغت بوده اند، بیان و در پایان نتیجه گرفته شده است که بلاغیون فارسی زبان در طرح صناعات عربی بیشتر تحت تأثیر بلاغیون عربی زبان بوده اند.

در عصری که تراکم جمعیت، رشد صنعت و توسعه­ی تکنولوژی، به نحو چشمگیری از تفرج و انبساط بشر کاسته و تنش های عصبی، فشارهای مختلفی را بر او تحمیل نموده و بیش از پیش موجبات افسردگی و فرسودگی او را فراهم کرده است، بررسی و تحلیل مقوله ی شادمانگی و معرفی عوامل افزایش آن از منظر شاعران ایرانی، از موضوعاتی است که می تواند به ترویج و تعمیق شاد زیستی و خوشباشی و شادمانگی روحی بشر کمک کند. البته ذهن و زبان ش...