دخالت فهم عرف در استنباط احکام امری مسلم و روشن است، اما مرز این دخالت از حیث عملی همواره مبهم و مورد بحث فقهاء بوده است، به ویژه زمانی که قضاوت عرف در مورد مفهوم واژه ها در آیات و روایات و نیز مراد شارع از ترکیب ادلّه لفظی، با نصوص و ظهور بدوی آیات و روایات مغایر باشد، یا زمانی که نظر عرف در مصداق یابی واژه ها و نیز تعمیم و تضییق حکم، با نصوص و دلالت صریح آیات و روایات همخوانی ندارد، این ابه...

با توجه به صدور آراء وحدت رویه از سازمانهای قضایی و غیر قضایی در نظام حقوقی ایران ، درصدد بررسی وجوه افتراق و اشتراک در نحوه صدور آراء، نقض پذیری و نظارت بر مراجع مذکور هستیم . همچنین بایستی نقش آراء وحدت رویه به عنوان یکی از آراء لازم الاجرا صادره از سوی مراجع مربوطه در نظام حقوقی بررسی نماییم .

مقاله حاضر به بررسی این مسئله می‌پردازد که مبانی معرفت‌شناختی نظریه فرهنگستان علوم اسلامی (با تأکید بر آراء سیدمحمدمهدی میرباقری) درباره علم دینی چه نسبتی با واقع‌گرایی دارد؟ نشان خواهیم داد که اراده‌گرایی به‌عنوان مبنای معرفت‌شناختی نظریه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی نه‌تنها به نفی واقع‌گرایی (کاشفیت از واقع) و در نتیجه نسبیت‌گرایی منتهی می‌شود، بلکه ادعا‌های واقع‌‌گرایانه این مجموعه را در ح...

آموزه بداء یکی ازآموزه های اصلی کلام شیعی است، که از دیرباز نظر دانشمندان اسلامی را به خود معطوف داشته است، پاره ای به جهت تعارض این آموزه با علم مطلق الهی به تشکیک و رد آن اهتمام ورزیده اند ، و برخی به تحلیل و توجیه آن همت گماشته اند. در این میان توجه به استعمالات این اصطلاح در کتاب الهی و احادیث مأثور نقشی بنیادین در تحلیل این آموزه دارد ؛ زیرا تنصیص بر این آموزه درگرو فهم عمیق از آموزه های د...

این مقاله به بررسی رابطة عقل و ایمان در اندیشة اگزیستانسیالیستی کی‌یرکگور می‌پردازد. کی‌یرکگور ایمان را با واژه‌هایی همچون «شور»، «جهش» و «رابطه با خدا» توصیف می‌کند و آن را برتر از عقل و گاهی در تضاد کامل با آن می‌پندارد. به نظر کی‌یرکگور ایمان می‌تواند ما را نجات دهد، اما نمی‌توان ایمان را با عقل شناخت. وی در تعارض میان عقل و ایمان جانب ایمان را می‌گیرد و از این رو «ایمان‌گرا» خوانده شده است....

در میان آیات قرآن در مورد ادوار زمانی خلقت آسمان‌ها و زمین تناقضی ظاهری دیده می‌شود؛ این ادوار زمانی در آیات 12 ـ 9 سوره فصلت هشت روز و در آیات دیگر شش روز است. در این رابطه، برخی مفسران تعارض مذکور را مطرح نکرده و در نتیجه به‌دنبال پاسخ نبوده‌اند و سایر مفسرانی که تلاش کرده‌اند این تعارض را حل کنند بر این اساس که هدف خدای متعال در این سوره بیان تفصیلی شش روز بوده است یا نه، راه‌حل‌هایی ارائه د...

در پژوهشی که پیرامون موضوع جغرافیایی انتخابات پارلمانی در ایران صورت گرفت‘ این نتیجه بدست آمد که تحولی چشمگیر در استانهای حاشیه ای واگرا در حال شکل گیری است. استانهایی که همواره در مطالعات جغرافیای سیاسی ایران از آنها به عنوان سرزمینهای واگرا نام برده می شد‘ در سالهای اخیر گرایش شدیدی را نسبت به مشارکت در تصمیم گیریهای ملی نشان داده اند که بیانگر نقش مؤثر جمهوریت در تقویت هویت ملی بجای هویت محل...

در رسیدگی های کیفری، گاه برای دو یا چند مرجع قضاوتی، به دلیل نوع جرم یا مجازات، میزان آن و یا شخصیت مرتکب، به صورت همزمان صلاحیت ایجاد می شود. چنین حالتی را تعارض صلاحیت کیفری گویند. یعنی تداخل در صلاحیت، به نحوی که مرجع قضاوتی باید قبل از شروع به رسیدگی تعارض را حل کند که پرداختن به این مسئله موضوع پژوهش حاضر با عنوان «بررسی تعارض صلاحیت در دادرسی های کیفری» می باشد. مطالعه این موضوع نیازمند آ...

در رسیدگی های کیفری، گاه برای دو یا چند مرجع قضاوتی، به دلیل نوع جرم یا مجازات، میزان آن و یا شخصیت مرتکب، به صورت همزمان صلاحیت ایجاد می شود. چنین حالتی را تعارض صلاحیت کیفری گویند. یعنی تداخل در صلاحیت، به نحوی که مرجع قضاوتی باید قبل از شروع به رسیدگی تعارض را حل کند که پرداختن به این مسئله موضوع پژوهش حاضر با عنوان «بررسی تعارض صلاحیت کیفری در حقوق ایران با نگاهی به لایحه جدید آیین دادرسی ک...