یکی از گرایش های تفسیری مهم و پرسابقۀ قرآن کریم، تفاسیر عرفانی و اشاری است. این رویکردهای تفسیری حداقل از قرن سوم آغاز شده و تا دوران معاصر نیز شیفتگان خود را حفظ کرده است. بنابراین، در عصر اخیر نیز می توان با آثاری رو به رو شد که در برداشت از آیات نورانی قرآن کریم، گرایش های عرفانی و اشاری داشته اند. ویژگی ها و مختصات تفسیری آثار دورۀ جدید، تفاوت هایی با نوع پیشین خود دارد که می توان تفسیر عرف...

در این پژوهش ابتدا بحث کوتاهی در مورد واژگان «انبیا» و «قصص» صورت گرفته است. سپس مبانی که در قصص مد نظر مفسرین بوده مانند اعتقاد به نقش هدایتی قرآن، اعتقاد به عصمت انبیا و حجیت قول صحابه و ... تدوین گردیده و در ادامه ویژگی های پیامبران در قرآن بیان شده، و به خصوص آن چه درقصص به آن توجه شده مانند مخلص، صالح و صدیق و ... توضیحاتی گفته شده ، همچنین به موارد اختلاف در ویژگی های هر یک از انبیا نیز...

یکی از مباحث مهمی که هدف بعثت انبیا را مشخص می کند و آثار عقیدتی و تربیتی متعددی دارد ، بحث هدایت است . این امر اساسی ترین کار می باشد و درهمه ی کتب آسمانی و آیات گوناگون قرآن نیز به صورت های مختلف بیان شده است. همان طور که می دانیم مفهوم شناسی واژگان قرآن و تعیین قلمرو معنا شناسی هریک براساس کاربرد آن ها در آیات گوناگون، از جمله مسائلی است که در فهم صحیح معارف قرآن اهمیت بسزایی دارد. با توجه ب...

خداوند متعال پیامبران را برای هدایت آحاد بشر مبعوث کرد و در میان ایشان گروهی را به عنوان اولواالعزم معرفی کرده و آنان را به جهت شخصیت بارز و صفات ممتازشان بیش از سایر پیامبران گرامی داشته است. در این میان اگر چه همه پیامبران، مقامات و ویژگی های مشترکی داشتند لیکن برخی از آنها دارای خصایص و ویژگی های منحصر به فردی نیز بوده اند،همه پیامبران از حیث مقامات و ویژگیهای عمومی و اختصاصی با یکدیگر متف...

Theosophical and symbolic commentaries are among the major sustaining commentaries on the Quran. These commentaries approaches date at least back to the third century and they have still preserved many proponents till today. Thereby, some of the recent works have followed theosophical and symbolic trends in the course of deducing glorified Quranic verses. The commentary specifications of the wo...

ارزشمندترین سرمایه ما مسلمانان قرآن مجید است و یکی از منابع مهم بهره وری از قرآن به کارگیری سنت یعنی احادیث پیامبر( ص) و اهل بیت(ع) اوست. ما روایات زیادی در زمینه های مختلف داریم. احادیث و روایاتی که از راویان شیعه و سنی نقل گردیده که از جمله آنها روایاتی است که در تفسیر قرآن می باشد و اکنون تحت عنوان کتب تفسیر روایی در اختیار ما قرار داده شده است. رساله حاضر پژوهشی است به ذکر و بررسی روایتهای ...

در متن قرآن کریم واژه های پیچیده ای وجود دارد که هر کدام در بافت های مختلفی به کار رفته اند. یکی از آنها «فرقان» است. مفسرّان مسلمان متقدم و متأخر کوشیده اند با مسلّم گرفتن منشأ عربی این واژه، برای آن معانی گوناگونی مانند کتاب، تورات، انجیل و تمایز میان حق و باطل در نظر بگیرند. اما دانشمندان غربی برخلاف مفسران مسلمان، با تکیه بر روش های ریشه شناختی تطبیقی زبان های سامی، ریشه عربی برای این واژه قا...

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می تواند در روشن شدن مفهوم تأویل در این دو ح...

فایده ی التفات به طور کلی این است که وقتی گوینده، در سخن، از اسلوبی به اسلوب دیگر منتقل می-شود، سخن او بیشتر به دلها می نشیند، و برای شور و حال شنونده بهتر است و انگیزه استماع او می گردد. با نگریستن به آیات کلام وحی مشاهده می شود که آیات بسیاری دربردارنده ی موضوع مذکور است در حالیکه در کتب اهل بلاغت جز در صفحات معدودی یافت نمی شود، لذا به پژوهش در ماده التفات در 15 جزء پایانی قرآن پرداخته شد و ...