صائب با هنر بی نظیر خویش، پیکرة شعر را با تار و پود مضمون و ایهام و تشبیه و استعاره و مراعات النظیر چنان درهم می بافد و می تند که هوش هر خواننده ای را از سر می برد، چنان که بی اختیار به ایجاز و اعجاز کلامی و مضمون پردازیِ شاعر اقرار می کند. در ذهن صائب، همه چیز و همه حالات و همة موجودات، دست مایة مضمون آفرینی است. او بر این باور از هر آنچه دیده و شنیده، مضمون تراشیده و آن را در هاله و طیفی از مض...

عنوان این رساله «مضامین مشترک شاهنامه و اوستا» استمتن این تحقیق شامل دو گفتار می باشد که هر گفتار خود شامل چهار فصل است. فصل اول گفتار اول دین و مذهب، فصل دوم انسان و نیازهای انسانی، فصل سوم طبیعت و محیط زیست و فصل چهارم مکان و زمان نام دارد.در گفتار دوم بجز فصل اول آن که نیروها و عقاید اهریمنی نام دارد، عنوان سایر فصلها همانند گفتار نخست است. در این رساله سعی شده تا مضامین مشترک و مشابه میان د...

امروزه داستان کوتاه فارسی، تفاوتها و شباهتهایی نسبت به دروههای قبل دارد. بررسی این تفاوتها و شباهتها از نظر ساختاری و مضمونی برای نقد و بررسی عمیق آنها ضروری است. در این پژوهش سعی میشود مختصات این آثار با نگاهی بیطرف و صرفاً توصیفی بررسی شود. برای این کار ابتدا آثار مهمی که در این دوره انتشار یافتهاند انتخاب شده است. تمامی این آثار، برنده جایزه بهترین مجموعه داستان سال، از بنیاد ادبی گلشیری هستن...

زبان عربی از قرن ها پیش،حتی قبل از ظهور اسلام، با زبان فارسی تعاملاتی داشته،تأثیراتی بر روی آن گذاشته و تأثیراتی نیز پذیرفته است.یکی از ادوار تاریخ ادبیات عرب، عصر عباسی است که عصر طلایی و دوره ی شکوه ادب عرب می باشد و تأثیرات زیادی نیز بر زبان فارسی گذاشته است. این تحقیق به بررسی و مقایسه ی پنج قصیده از شعرای عصر عباسی و پنج قصیده مقارن همان دوره در ادبیات فارسی می پردازد و آن ها را از حیث «...

در شعر فارسی و عربی ـ اعمّ از کلاسیک و نوـ کاربرد علوم بلاغی برای ابلاغ مفاهیم و معانی مورد نظر شاعر بسیار ملموس و محسوس است؛ زیرا آنچه باعث ادبیت و شعریت یک متن می‌شود، بیشتر جنبه‌های بلاغی متن است. نیما و نازک‌الملائکه به عنوان بنیانگذاران شعر آزاد در ادب فارسی و عربی، از عناصر بلاغی برای برجسته‌سازی مضمون و تأثیرگذاری بیشتر بهره برده‌اند. این دو شاعر گاهی به مناسبت، در اشعار خود از دَرِ پند و ا...

پژوهشی در نقش موسیقایی «تکرار» و دیگر کارکردهای آن در شعر فروغ فرخزاد* محمد عنایتی قادیکلایی1 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دکتر مسعود روحانی دانشیار دانشگاه مازندران چکیده شعر هنری است زبانی، و موسیقی لازمۀ طبیعت شعر است؛ زیرا این موسیقی است که معنی، تخیّل و عاطفۀ نهفته در شعر را به مخاطب منتقل می­کند و باعث ایجاد همگونی در شعر می‌شود. موسیقی شعر یعنی نظام خاصی که در محور افقی و عمودی ...