اولویت بندی زیرحوضه ها از مهم ترین راهکارهای مدیریت جامع حوضۀ آبخیز و پایداری توسعه است. حفاظت از منابع طبیعی موجود از طریق علامت­گذاری زون های پتانسیل تخریب در سطوح کوچک برای توسعۀ پایدار، نیازی بنیادین محسوب می شود. طرح زون های پتانسیل تخریب برای اجرای اقدامات حفاظتی آبخیز، بدون برنامه­ریزی، اقتصادی نیست؛ در نتیجه این پیش نیازی برای پذیرش اولویت بندی زیرحوضه هاست. آنالیز مورفومتری به عنوان رو...

جنگل‌ها در دوره‌های مختلف تاریخی، نقشی حیاتی در بقا، توسعه و رشد جوامع انسانی داشته‌اند، اما استفادۀ گسترده از منابع جنگلی، سبب تخریب محیط زیست و تبدیل اراضی به بیابان و در نتیجه محو شدن تمدن‌ها شده است. تخریب پهنه‌های جنگلی، پیامدهای نامناسبی در منابع زیست‌محیطی حوضۀ آبخیز بالادست مانند افزایش توان سیل‌خیزی، رخداد فرسایش و تولید رسوبات دارد. از این‌رو از دیرباز، بررسی‌های متعددی در زمینۀ اعمال...

برنامه­ریزی حوضه­های آبخیز از لحاظ توسعۀ پایدار و مدیریت سرزمین بسیار ضروری است. بنابراین اولویت­بندی زیرحوضه­ها و شناسایی خصوصیات مورفومتریک به منظور شناسایی رفتار هیدرولوژیکی حوضه­های آبخیز و طراحی راهبرد های مدیریتی اهمیت زیادی دارند. در این پژوهش اولویت­بندی زیرحوضه­های آبخیز استان گلستان براساس روش ترکیبی آنالیز مورفومتریک و همبستگی آماری انجام گرفت. در ابتدا هشت پارامتر مورفومتریک شامل نس...

امروزه تخریب محیط زیست یکی از مشکلات جوامع انسانی ناشی از مدیریت نامناسب در حوضه­های آبخیز است. بهینه سازی کاربری اراضی یکی از استراتژی­های مناسب برای دستیابی به توسعۀ پایدار و کاهش هدر رفت منابع است. تحقیق حاضر در حوضۀ آبخیز سد چم گردلان استان ایلام با مساحت 46822 هکتار و به منظور تعیین مناسب­ترین ترکیب کاربری اراضی شامل باغ، کشت آبی، کشت دیم، مرتع و جنگل جهت کمینه سازی فرسایش خاک و رسوب صورت ...

هدف از این تحقیق پهنه‏بندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از مدل دمپستر‌ـ شفر در حوضۀ آبخیز قرناوۀ استان گلستان است. بدین‌منظور ابتدا نقشۀ پراکنش پهنه‏ای خندق‏های (متغیر وابسته) حوضۀ آبخیز قرناوه با استفاده از بازدید‏های میدانی و تصاویر ماهواره‏ای با مقیاس 1:200000 در محیط ArcGIS تهیه شد. 70 درصد از کل پهنه‏های خندقی برای تهیۀ نقشۀ پهنه‏بندی خطر و 30 درصد آن برای اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. در...

دگرگونی اقلیم پدیده ای طبیعی است که در مقیاس زمانی بلندمدت به وقوع می پیوندد. مهم ترین عامل هایی که تغییر اقلیم را تشدید می کنند عبارت اند از: تغییر تابش منعکس شدۀ خورشیدی، تغییر مدار زمین، گازهای گلخانه ای و رانش قاره ها. در این پژوهش حوضۀ آبخیز باراندوزچای استان آذربایجان غربی با مساحت 1088 کیلومتر مربع بررسی شد. به دلیل نبود ایستگاه سینوپتیک در داخل حوضه، از ایستگاه های مجاور و از روش تیسن پ...

اولین و مهم‎ترین گام در انجام پروژۀ طرح پخش سیلاب، مکان‎یابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره‎های زیرزمینی است. در این راستا استفاده از سامانه‎های اطلاعات مکانی (gis)، برای تعیین مناطق مستعد پخش سیلاب بدون استفاده از سامانۀ تصمیم‎گیری چندمعیاره (mcdm) مقدور نیست. در این پژوهش ابتدا نُه شاخص شامل شیب، ارتفاع، هدایت الکتریکی، قابلیت انتقال، ژئومورفولوژی، کاربری اراضی، تراکم شبکۀ...

طی سال های اخیر محققان مختلف سعی در کمّی نمودن حرکت های زمین ساختی داشته و شاخص های متعددی را با عنوان شاخص های ژئومورفیک ارایه نموده اند. استفاده از این شاخص ها، امکان تحلیل مناسب از وضعیت تحول شبکۀ زهکشی و تغییرات جبهۀ کوهستان بر اثر فعالیت های زمین ساختی را فراهم می کند. حوضۀ آبخیز کنگیر (ایوان غرب) در مختصات طول جغرافیایی ً11 َ17 46 تا  ً35 َ27 46 شرقی و عرض جغرافیایی ً14 َ41 33 تا ً57 َ50 33 شم...

بزرگ بی‏مهرگان کفزی، شاخص‏های سودمندی برای ارزیابی تأثیرات آشفتگی‏ها بر حوضۀ آبخیز و رودخانه هستند زیرا آن‏ها بسیاری از فرایند‏های اکولوژیکی را در مقیاس حوضۀ آبخیز یکپارچه می‏کنند. در این پژوهش کاربرد شاخص‏های زیستی ماکروبنتوز یگانه و مولتی‏متریک برای ارزیابی زیستی رودخانۀ جاجرود بررسی شده است. به این منظور از شش ایستگاه مطالعاتی طی چهار فصل نمونه‏های آب و بزرگ بی‏مهرگان کفزی جمع‏آوری شد. نتایج...

با توجه به تأثیرات اجتماعی و تفاوت‏های موجود در بخش‏های مختلف سیستم، در نظر نگرفتن ویژگی‏ها و رفتارهای اجتماعی بهره‏برداران و توجه صرف به مدیریت همگن و بالا-پایین، رویکرد موفقی در مدیریت پایدار منابع آب نخواهد بود. مدل‏سازی‏ عامل‏بنیان (Agent-Based Model)، رویکرد تقریباً نوینی است که به دلیل لحاظ کردن این تفاوت‏ها، در زمینۀ مدیریت منابع آب و اراضی امکانات مفیدی را در تحلیل رفتارهای اجتماعی و مدی...