پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی زیباشناسی تصویر رستم در شاهنامه های فردوسی مصور عهد صفوی خاصه شاهنامه های شاه تهماسبی، قوام بن محمد شیرازی و رشیدا می پردازد. ایرانیان در طول تاریخ نگارگری بیش از هر نسخه ای شاهنامه را به زیور نگاره ها آراسته اند و در شاهنامه نیز رستم شخصیتی بی بدیل است نه تنها در شاهنامه، که اساسا در فرهنگ ایران رستم قهرمانی بلا منازع است. به همین دلیل تصویر رستم در شاهنامه های مصور...

کیائیان در طول 231 سال حاکمیت خود در گیلان، فراز و نشیب‌های زیادی در روابط با حکومت‌های محلی و منطقه‌ای پشت سرگذاشتند. در هر مقطع، به‌تناسب ضرورت‌های سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی، سیاست‌هایی اتخاذ می‌کردند. یکی از این مقاطع دورة حاکمیت کارکیا میرزاعلی (883-909ق) بود که با بحران زوال در حاکمیت آق‌قویونلوها هم‌زمان شد. این هم‌زمانی موجب عدول میرزاعلی از سیاست خارجی سنتی خاندان مبتنی بر تابعیت در...

پایان نامه حاضرکوششی برای ارائه گزارشی روشن از عدالت در فلسفه افلاطون است. در ابتدا اجمالاً از پیشینه بحث عدالت در فرهنگ یونانی و متفکران پیش از افلاطون بحث شده، سپس به عدالت از جنبه هستی شناسی و معرفت شناسی و جنبه اخلاقی و سیاسی نظر کرده ایم. از جنبه هستی شناسی، عدالت جزو مُثل و حقایق است که نسبت به محسوسات از برترین مرتبه هستی برخوردارند. و از جنبه معرفت شناسی چون بالاترین علم، شناخت به بالاتری...

رستم التواریخ و رستم الحکما دو ترکیب بدیع اند که نه در میان عناوین کتاب های تاریخی فارسی می توان ترکیب ظاهراً بی مسمّایی هم چون رستم التواریخ یافت و نه هیچ حکیمی برای معرفی خود از واژة «رستم» مدد جسته است. این امر می تواند بیانگر پدیدة جالبی در تاریخ تاریخ نگاری فارسی باشد.   مسئلة محوری در این مقاله آن است که چرا محمد هاشم آصف به مطالبی پرداخته است که در کمتر کتاب تاریخ نگاری آمده است. در این ...

رستم و خاندان او نقشی محوری در شاهنامه و دیگر حماسه های ملّی پس از شاهنامه داشته اند، امّا شگرف است که در اوستا و متون پهلوی هیچ اثری از رستم، بزرگ ترین جهان پهلوان ایران نیست و شخصیّت او و خاندانش در هاله ای از ابهام به سر می برند. در این جستار کوشش شده است تا با واکاوی چهار اثر شاخص حماسی(شاهنامه، گرشاسب نامه، برزونامه و بهمن نامه)، شخصیّت و کنش رستم و خاندان او نقد و بررسی گردد تا هم همسویی ها و...

در آیینۀ شعر ملک­الشعرای بهار، نمایه­های مجسم شخصیتی فرمان­روایان به­خوبی هویداست. او به ­عنوان بزرگ­ترین شاعر معاصر و صدای مردم، توانست انتظار این مردم را از فرمان­روایان بیان کند و از زاویۀ دید آنها به نقد و داوری ملوک بنشیند. بهار در مواجهه با فرمان­روایان عصر خوشبین است و به امید بهبودی اوضاع، تلخی پند را با شیرینی مدح درهم می­آمیزد، هشدار و پند می­دهد اما اگر کارگر نیفتاد، مردانه نقاب از چ...

یکی از داستانهای مثنوی که مثنوی پژوهان و مولوی شناسان به دلایل گوناگون بدان اهتمام ورزیده اند داستان پادشاه و کنیزک است و نوشتن ده مقاله در این سده که هفت مقاله آن مربوط به دهه هشتم(1370تا1380ه ش ).است نمونه ای از این رویکرد می باشد.در این مقاله، نگارنده ضمن نقدو تحلیل ومقایسه تطبیقی مقاله های فوق و دلایل ضعف و قوت آنها به قرائت و بازخوانی جدیدی از داستان، دست یازیده که در مقالات گدشته بدان اشا...

از مرگ خسرو پرویز در فوریۀ 628 میلادی تا تاج گذاری یزدگرد سوم در ژوئن 623 میلادی بیش از ده پادشاه به تخت لرزان شهریاری ساسانیان نشانده شدند، که هنوز تبارنامه و مدّت شهریاری، و حتی چگونگی پی هم آیی پاره ای از آنها، که البته همگی پادشاهانِ دست نشاندۀ بزرگان و شاه گزینان نیرومند ایرانی بودند، چندان شناخته شده و روشن نیست. نمونۀ آشکار چنین ناشناختگی تاریخی، در پیوند با دورۀ شهریاری گُشنَسب ده/ پیروز گُش...

رستم از شاخص ترین شخصیت های ادبیات حماسی فارسی می باشد، که در شاهنامه ی ابوالقاسم فردوسی در قرن چهارم هجری قمری خلق شده است. بخشی قابل توجهی از این حماسه در برگیرنده ی توصیف های فردوسی از ظاهر، رفتار و روحیات رستم است. این توصیف ها دست مایه ی تصویرگران و نقاشان ایرانی برای خلق تصاویر بسیاری از زمان خلق این اثر تا کنون بوده است. تصاویر خلق شده از رستم که توسط تصویرگران در ادوار مختلف به تصویر ...

دریافت صورت صحیح و معنی دقیق ابیات در ادب فارسی نخستین و با اهمیت ترین گام برای راه یافتن به دنیای هنر و اندیشۀ شاعران است. افزون بر این سایر علوم ادبی از جمله نقد ادبی، سبک شناسی، علوم بلاغی و دستور زبان نیز بدون در دست داشتن متن قابل اعتماد و معنی صحیح اشعار، راه به جایی نخواهد برد. اگرچه در باب شعر حافظ و برای حل مشکلات آن کوششهای زیادی صورت گرفته، اما هنوز برخی ابیات حل نشده باقی مانده و م...