در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان شناسی سامانه ای رایانه ایینههای یۀ معین مانند اصطلاحات یۀ علمی را گردهم می آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان شناسییم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه گونه می توان برای حوزۀ ساخت واژه در زبان فارسی، هستان شناسی تهیین هستان شناسیِ حوزۀ ساخت واژه در زبان فارسی و هستان شناسیِ اصطلاحات زبان شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه میز...

در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یک­بار به کاررفته است، ازاین رو می­توان آن­ها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزه­ی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف، نمی­تواند در محور همنشینی کلام، جایگزین واژه­ی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ن...

در این مقاله ضمن تبیین فرایند مهندسی هستی شناسی‌ها، استخراج روابط معنایی با تکیه بر روشهای مبتنی بر الگو، مطالعه شده است. نمونه‌ای از متون تخصصی فارسی در حوزة ربط تحلیل و روابط معنایی موجود در آن استخراج و دسته‌بندی گردید. همچنین، تعیین میزان پیدایی روابط معنایی در نمونة مورد تحلیل، در پاسخ به دومین پرسش پژوهش انجام پذیرفت. امکان استخراج و تعیین روابط معنایی در نمونه مورد تحلیل، تأیید ش...

چکیده: آفرینندگان متون ادبی برای بیان نگرش خود به پدیده‌ها، گاه معانی برخی نشانه‌ها را گسترش می-دهند تا آنجا که گاه این معانی را دگرگون می‌کنند. این نشانه‌ها واژگان کلیدی هستند که دسترسی به معانی آن‌ها دشوار به نظر می‌رسد. امروزه معناشناسی و روابط مفهومی میان واژگان و جملات، می‌تواند امکان تحلیل عینی روند گسترش یا دگرگونی معنایی نشانه‌ها را فراهم کند و با بررسی روابط مفهومی نشانه‌ها، به نگرش آف...

این تحقیق به بررسی روابط مفهومی میان واژگان زبان می پردازد. روابط مفهومی انواع روابطی را تشکیل می دهند که در نظام معنایی زبان میان واژگانی یافت می شوند که چه بسا در ابتدا مستقل از هم به نظر برسند اما در عمل و در حقیقت ارتباط تنگاتنگی میان آن هاوجود دارد. در مورد تعداد این روابط و گستردگی آن ها تحقیقات قابل توجهی انجام شده است. در این تحقیق، سعی شده است تا با کمک آزمون روانشناختی تداعی معنایی به...

تعریف‌نگاری شاید مهم‌ترین نقش فرهنگ‌های یک‌زبانه باشد که بسته به اهداف تألیف آنها و مخاطبانشان به شیوه‌های گوناگون صورت می‌پذیرد. یکی از شیوه‌های تعریف‌نگاری استفاده از روابط مفهومی در فرهنگ لغت است. پژوهش حاضر برآن است تا، بر مبنای روشی تحلیلی-توصیفی، اهمیت استفاده از روابط معنایی در تعریف‌نگاری را برجسته نماید و به‌این منظور، با به‌کارگیری چارچوب نظری کاساگراند و هِیل (1967)، روابط معنایی در ت...

پژوهش حاضر، با هدف بررسی روابط مفهومی در واژگان قرآن کریم، در چارچوب معنی شناسی ساختگرا صورت می پذیرد. انگیزه ی نگارنده در پرداختن به چنین موضوعی از علاقه ی وافر به قرآن کریم و زبان شناسی سرچشمه گرفته است. روش تحقیق تحلیل محتوا و جامعه ی آماری مجموعه ی آیات قرآن کریم است. در این تحقیق چهار سوال مطرح شد و براساس آنها چهار فرضیه شکل گرفت. این فرضیه ها عبارتند از : 1) همه انواع روابط مفهومی در قرآ...

استخراج اطلاعات یکی از زمینه های رایج پردازش زبان های طبیعی است که فعالیت خود را از همان ابتدای پیدایش پردازش هایی روی زبان های طبیعی آغاز کرده است. هدف از استخراج اطلاعات بدست آوردن اطلاعات مفیدی از منابع وسیع و غیر ساخت یافته موجود در فضای مجازی است. استخراج روابط معنایی یکی از شاخه های رایج در زمینه استخراج اطلاعات است. روابط معنایی زیادی را می توان تعریف کرد که از جمله مهمترین آنها رابطه ها...

امروزه، به اشتراک گذاری داده های مکانی میان سازمان های مختلف به عنوان یک فاکتور اساسی در توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. افزایش حجم داده های رقومی و سهولت دسترسی به آنها از طریق وب، بازخوانی، تلفیق و به اشتراک گذاری آنها را با مشکل مواجه نموده است. فراهم کنندگان داده های مکانی از جوامع اطلاعاتی مختلف و با درک متفاوت از جهان پیرامون می باشند. بنابراین، این داده ها اصولاً ناهمگون بوده و در ...

صائب تبریزی و بیدل دهلوی از نامدارترین شاعران سبک هندی هستند که هر کدام به نوبۀ خود در شاخۀ ایرانی و هندیِ سبک هندی، شعر این دوره را متحوّل کرده­اند. اکثر محققانی که در شعر بیدل به تحقیق و پژوهش پرداخته­اند، ترکیبات خاص را به عنوان یکی از مهمترین عوامل غموض زبان در انحصار شعر بیدل دانسته و در نوع ساخت و معنی این نوع ترکیبات کمتر تأمل کرده­اند. در اینجا با تکیه بر اشعار صائب و بیدل، ترکیبات خاص در...