در این نوشتار بر آنیم تا طرز تلقی سنائی، عطار و مولانا، به عنوان سه نقطه عطف در تاریخ شعر عرفانی، را از مفهوم کلیدی عشق بررسی کنیم. مبنای نظری مقاله نظریه استعاره‌های شناختی است. ابتدا به پیشینه تحقیق پرداخته‌ایم و سپس بحث را در چهار بخش اصلی گزارش استعاره‌ها، بررسی سابقه استعاره‌ها در منابع پیش از سنائی، تحلیل شناختی استعاره‌ها و سیر تطور استعاره‌های مفهومی عشق از سنائی تا مولانا دنبال کنیم. ا...

چنان که از عنوان برمی آید، مسأله اصلی مقاله تعیین نقش سنائی در تاریخ تحول قصیده فارسی است؛ نقشی که به همان اندازه «تحول در غزل فارسی» مهم است. با وجود تحقیقات پراکنده ای که در پیشینه تحقیق بدان ها پرداخته-ایم، هنوز جای تحقیقی که این بُعد شخصیت شاعری سنائی را آشکار کند، خالی بود. بدین منظور قصاید او را در دو سطح ساختار صوری (ناظر بر فرم) و نظم گفتمانی (معطوف به محتوا) بررسی کردیم و در مقایسه با س...

موضوع این رساله چنان که از نامش برمی آید، بررسی کلیات عرفان سنائی است . این رساله در یک مقدمه وچهار بخش تنظیم شده است . بخش آغازین آن به بررسی مبانی نظری عرفان سنائی می پردازد. در این بخش موضوعاتی از قبیل خداشناسی و توحید، هستی شناسی، انسان شناسی، دنیا و امورات دنیوی، علم و علم آموزی، اخلاقیات ، مرگ و زندگی اخروی، شریعت و پیوند آن با طریقت و برخی موضوعات عرفانی دیگر نظیر حالات عرفانی، پیر و مرش...

به نوشته ی دکتر فولادی طنز عبارت است از نوعی خلاف عرف مقرون به هزل مثبت؛ می توان گفت شوخ طبعی به دو گروه طنز و هجو تقسیم می شود وهزل را باید زیربنا و اساس شوخ طبعی دانست. نکته ی دیگر اینکه عرفا به منظور تعلیم و تهذیب، خوشوقتی و تفریح و اصلاح جامعه به طنز روی آورده اند، چرا که مخاطبشان عوام بوده اند و برای راهنمایی و نصیحت آ ن ها سخن گفته اند پس زبان همان هارا نیز انتخاب کرده و به صورت ساده منظو...

هدف مقاله ی حاضر به کار گرفتن روش جامعه شناسی ادبی در تحلیل جامعه شناختی غزل سنائی، شاعر بزرگ و تأثیرگذار بر روند کلی غزل فارسی در قرن ششم است. پس از توضیحات کوتاهی پیرامون «جامعه شناسی ادبیات» و «جامعه شناسی ادبی» و «جامعه شناسی غزل» کوشش شده است جهان نگری سنائی که متأثر از جهان نگری انسان عام در عصر اوست، با تکیه بر متن غزل هایش نشان داده شود، سپس به تحلیل روابط متقابل زندگی فرهنگی انسان ایرا...

رده­بندی انواع سروده­ها یکی از مباحث مهم در مطالعات ژانری است. غزلیات سنائی از معدود مواردی است که در نسخه­های خطی رده­بندی شده است­ و این رده بندی وارد نوشته­های مصححان و دیگر سنائی­پژوهان شده­است. مقاله حاضر ضمن بررسی انتقادی رده­بندی­های گذشته، سعی می­کند طرحی تازه را پیشنهاد کند که بر اساس آن غزلیات در دو سطح ساختاری و محتوایی رده­بندی می­شوند. در سطح نخست غزلیات به چهار گروه تقسیم شده است ...

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها معرفی کرده و تحقق این موقعیت را برای هر انسانی که خود را در این مسیر و مجرا قرار دهد میسردانستهاند. سنایی و مولوی زنان را در جا...

در این نوشتار بر آنیم تا طرز تلقی سنائی، عطار و مولانا، به عنوان سه نقطه عطف در تاریخ شعر عرفانی، را از مفهوم کلیدی عشق بررسی کنیم. مبنای نظری مقاله نظریه استعاره های شناختی است. ابتدا به پیشینه تحقیق پرداخته ایم و سپس بحث را در چهار بخش اصلی گزارش استعاره ها، بررسی سابقه استعاره ها در منابع پیش از سنائی، تحلیل شناختی استعاره ها و سیر تطور استعاره های مفهومی عشق از سنائی تا مولانا دنبال کنیم. ا...

تلمیح یکی از مهمترین و پرکاربردترین آرایه های ادبی است که باعث خیال انگیزی و زیبایی کلام می شود و جزو صنایع بدیعی است که موجب ایجاز در سخن می گردد. ظهور تلمیح در ادبیّات و شعر به شکل های مختلفی صورت می پذیرد. گاه به صورت اشاره ی مستقیم، گاه به صورت ترکیب اضافی تشبیهی و گاهی به شکل تمثیل و یا رمز است. در میان تلمیحات و اشارات فارسی، تلمیح به داستان پیامبران یکی از جذّاب ترین و موثرترین نوع تلم...

رده­بندی انواع سروده­ها یکی از مباحث مهم در مطالعات ژانری است. غزلیات سنائی از معدود مواردی است که در نسخه­های خطی رده­بندی شده است­ و این رده بندی وارد نوشته­های مصححان و دیگر سنائی­پژوهان شده­است. مقاله حاضر ضمن بررسی انتقادی رده­بندی­های گذشته، سعی می­کند طرحی تازه را پیشنهاد کند که بر اساس آن غزلیات در دو سطح ساختاری و محتوایی رده­بندی می­شوند. در سطح نخست غزلیات به چهار گروه تقسیم شده است ...