یکی از نظریات مهم ابن خلدون در «مقدمه»، نظریه خلافت است که با توجه به ضروریات دنیای اسلام ارائه شد. توجه به این نظریه نشان می دهد که او توجیه نظام خلافت را از اهداف نظری خود در علم عمران می داند و استمرار این نظام در نظریه او اهمیت خاصی دارد. در این مقاله، با مراجعه به کتاب مقدمه ابن خلدون، با روش اسنادی و با به رهگیری از روش شناسی بنیادین در علوم انسانی، مبانی معرفتی او را بیان می کنیم و کیفیت...

قیاس تلازم در قرآن کریمچکیده قیاسی که کبرای آن شرطیه متصله باشد قیاس تلازم نامیده می شود. این قیاس در دو حالت «وضع مقدم» و «رفع تالی»، منتج و در سایر اشکال عقیم است. قیاس های تلازم ذکر شده در قرآن کریم چند حالت دارد: گاهی شرایط عمومی و اختصاصی قیاس تلازم در آنها کاملا رعایت شده است اما به علت وضوح، برخی مقدمات یا نتایج آنها ذکر نشده و قیاس اصطلاحاً مضمر و مرخّم است؛ اما گاهی ظاهراً شرایط اختصاصی ق...

یکی از استدلال های ارائه شده در زمینة اثبات وجود خدا و معقولیت باورهای دینی، استدلالی است که به «شرطیة پاسکال» یا «شرط بندی پاسکال» مشهور است. این استدلال که از مناقشه انگیزترین استدلال های اثبات وجود خدا و معقولیت باورهای دینی در مباحث فلسفة دین است، بیان می دارد در جایی که دلایل و استدلال های عقلی و نظریِ اثبات وجود خدا کفایت نکنند، باز هم باور به وجود خدا و دیگر باورهای دینی از جمله باور به ز...

علم از نظر معرفت شناسان عبارت است از باور صادق موجه. درباره ی صدق سه نظریه ی اصلی وجود دارد که عبارت است از: نظریه ی مطابقت؛ نظریه ی سازگاری؛ نظریه ی عمل گرا. نظریه های در باب توجیه را می توان به دو دسته ی درون گرایی و برون گرایی تقسیم کرد. نظریه های عمده ی درون گرایی عبارت اند از: نظریه ی مبناگرایی؛ نظریه ی انسجام گرایی. در نظریه های توجیه برون گرایی، باورکننده ملزم به داشتن بینه نیست و توجیه،...

بررسی و نقد ترجمه قرآن اثر عبدالمحمّد آیتی است.  آشنایی ژرف با فرهنگ و ادب پارسی، شناخت ادبیات عرب، آگاهی از دیدگاه های جدید درباره ترجمه، مراجعه به منابع تحقیق و اعتقاد به قرآن و آشنایی با دانش های تفسیری از ویژگی های لازم برای مترجم قرآن است. ترجمه قرآن استاد آیتی در کنار ارزشها و امتیازاتی که دارد از کاستی هایی نیز برخوردار است. معادل سازی مناسب، روانی زبان ترجمه، تعادل ساختاری و بهره گیری از...

از دیرباز میان مفسران و محققان درباره دلالت آیه 24 سوره مبارکه یوسف علیه‌السلام اختلاف بوده است. این نوشتار با بازخوانی آیه مورد بحث و با درنظرگرفتن مؤلفه‌های لازم، سعی در ارائه معنایی نموده است که هرچه بیشتر به مراد خدای تعالی در آن نزدیک باشد. در این مسیر، نقش آیات هم سایه و در پیوند با آیه یادشده و بازمعناشناسی برخی واژه‌ها از قبیل «ایتاء حکم»، «ربّی»، «همّ» و «برهان» از یک‌سو و نقش ادبی برخی ...

 بررسى و نقد ترجمه قرآن اثر عبدالمحمّد آیتى است.  آشنایى ژرف با فرهنگ و ادب پارسى، شناخت ادبیات عرب، آگاهى از دیدگاه‌هاى جدید درباره ترجمه، مراجعه به منابع تحقیق و اعتقاد به قرآن و آشنایى با دانش‌هاى تفسیرى از ویژگى‌هاى لازم براى مترجم قرآن است. ترجمه قرآن استاد آیتى در کنار ارزشها و امتیازاتى که دارد از کاستى‌هایى نیز برخوردار است. معادل سازى مناسب، روانى زبان ترجمه، تعادل ساختارى و بهره‌گیرى ...

عبارتِ فاعل از «توانایی انجام فعل به‌گونۀ دیگر» برخوردار است، به چه معناست؟ مباحث بسیاری در فلسفه معاصر درباره معنای این عبارت مطرح شده است. جی ای مور در کتاب اخلاق استدلال کرده است که فاعل از توانایی انجام فعل به‌گونۀ دیگر برخوردار است تنها اگر به‌گونۀ دیگر انتخاب کرده باشد. نخستین‌بار آستین ردیّه‌ای بر تحلیل شرطی مور نگاشته و معتقد شد که دسته‌ای از جملات با ظاهر شرطی اگر-آن‌گاه به‌معنای واقعی ش...

چکیده: در حوزه ی نحو پژوهشی در جهان معاصر عرب آثار متعددی تألیف یافته است. یکی از زمینه های این حوزه مباحث مربوط به جمله در زبان عربی است. پژوهشگران بسیاری درباره ی «جمله» و مسائل آن قلم زده اند که یکی از پرکارترین آن ها پژوهشگر معاصر مصری علی محمد ابوالمکارم است. یکی از آثار وی کتاب «مقومات الجمله العربیه» است. او در طی چهار فصل به تعریف جمله و تفاوت آن با کلام، حجم جمله و تقسیمات قدیم و جدید...

   یکی از مهم‌ترین وجوه اعجاز قرآن کریم، فصاحت و بلاغت این کتاب آسمانی است که از زمان نزول آیات الهی تا کنون به شیوه‌های مختلف مورد بحث قرار گرفته است.    یکی از ابعاد بلاغت قرآنی، وسعت و تنوع کاربرد کلمات و اصطلاحات، متناسب با مقتضای حال است. حرف «لَو» یکی از حروف پر کاربرد قرآن کریم است که در ساختارها و قالب های گوناگون، معانی عمیق و متعددی را در بر دارد. حرف «لَو»در قرآن کریم در بیش از ده ساخ...