شهر به عنوان عالی ترین مظهر تمدن انسانی، در ایران دو سرنوشت متفاوت داشته است : در دوران پیش از اسلام که جهان بینی طبقاتی حاکم بود و ارتباط میان زمین و آسمان از طریق اشخاص برگزیده برقرار می شد، بنابراین شهر صورتی دستوری و نمادین داشت. با ورود اسلام به ایران، جهان بینی برابرنگر اسلام، منطق طبقات اجتماعی را در هم ریخت و قبول ارتباط بی واسطه میان انسان و خدا، جایگاه واسطه ها و اشخاص خاص در جامعه را...

دستیابی به الگوی مناسب مدیریت فضاهای شهری یکی از رویکردهای جوامع بشری امروز است و هر جامعه­ای بنا به اولویتها و ضرورتهای پیشروی خود در تلاش برای بروزرسانی الگوهای توسعه است. با توجه به ظهور مشکلات امروزی در شهرها همچون ناامنی، ترافیک، آلودگی، ازدحام و تراکم جمعیت، از خودبیگانگی و عدم تعلق و نیز از بین رفتن هویت شهرها در اثر کارکردگرائی ­و الگوبرداری­های غربی ضرورت توجه به الگوهای نشأت گرفته از ...

موسیقی ایرانی مانند دیگر هنرهای ایرانی در طول سالیان متمادی پیوندی عمیق با فرهنگ بومی و تعلقات مذهبی و معنوی مردم ایران برقرار نموده است. پیوندی که اگر مستحکم تر از پیوند سایر هنرهای ایرانی با فرهنگ اسلامی نباشد ضعیف تر هم نخواهد بود به عبارت دیگر ‘بستارهای معنوی دستور زبان موسیقی سنتی را تشکیل داده اند. آن چه بیش از همه چیز بر چگونگی فرگشت آن تاثیر گذار بوده و خط مشی تعالی آن را تعیین کرده حکم...

طراحی شهری ایرانی- اسلامی، به نوعی بازتاب کاربرد کلیه اصول ساختاری موجود در طبیعت می باشد. کل های موجود در طبیعت از تعاملات کل های کوچکتر با مقیاس های مختلف در سلسله مراتبی که تا ساختار ماده پیش می رود، شکل گرفته اند. بنابراین در این مقاله به سلسله مراتب به عنوان یکی از مهم ترین اصول موجود در عرفان اسلامی و مورد استفاده در شهرسازی ایرانی- اسلامی پرداخته می شود. این اصل یکی از مهم ترین قوانین لا...

امروزه سازمان ها به دلیل اینکه دیگر با محیط باثبات و یکنواخت گذشته مواجه نیستند با چالش های فراوانی در فرآیند تصمیم گیری خود مواجه هستند. در چنین شرایطی برخورداری از درک و فهم مناسب به منظور اتخاذ تصمیماتی معقول و صحیح تنها از طریق اتخاذ فرآیند تفکر استراتژیک ممکن است که این فرآیند نیز مانند سایر الگوها و فرآیندهای مدیریتی نشأت گرفته از فرهنگ و ساختار فکری جوامع غربی است و ممکن است با شرایط فره...

از آنجا که منظر ابتدایی ترین روش ثبت ارزش ها و باورها است می تواند نقش مهمی در نمایاندن هویت اصیل اسلامی- ایرانی بازی کند. در اماکن زیارتی این نقش اهمیت مضاعفی یافته و چنانچه طراحی این فضاهای قدسی در راستای باورهای درونی گام بردارد، می تواند به منظر اسلامی دست پیدا کند. در واقع شهر ایده آل مطابق تعالیم اسلام، تجلی کالبدی زیست مسلمانی است. از آنجا که در تعالیم دینی ما از مکان های مقدس به عنوان ف...

در دهه های اخیر متون متعددی در مورد شهر اسلامی منتشر شده است. در  این پژوهش، نخست به تشریح آنچه بسیاری به عنوان شهر اسلامی تلقی کرده اند و سپس به شفاف سازی موضوع پرداخته می شود. بررسی ادبیات موجود موضوع نشان می دهد در بیشتر مطالبی که تاکنون ارائه گردیده، به صورت موردی به نکاتی در مورد شهرهای موجودی که مسلمانان در آن ها زندگی می کنند و یا به برخی از اصول کلی اسلام اشاره شده است. اندیشمندان مسلما...

ساختار و سیمای شهرهای جهان در گذر زمان و در فرآیند جهانی سازی دچار تحولات شگرفی شده اند اما میزان تغییر و تحول در هر شهر به عوامل و مؤلفه های گوناگونی بستگی دارد. در این میان شهرهای ایرانی  اسلامی و عربی  اسلامی طی دهه های اخیر دچار نوعی دگردیسی گردیده اند. امواج مدرنیسم و بازتاب فیزیکی آن در شهرها و سپس جریانات پست مدرنیستی اثرات بسیار مهمی بر ساخت، بافت و فونکسیون این شهرها به جای گذارده است....

اصول حاکم بر شهرهای اسلامی –ایرانی درگذشته ی قبل از مدرنیسم حکایت از وجود وحدتی جامع بانظم سلسله مراتبی بین اجزا و عناصر از جزء به کل و یا بالعکس است. سیر حرکت از درون خانه (حریم خصوصی) تا مرکز محله (فضای نیمه عمومی) و سپس تا مرکز شهر (فضای عمومی) و یا از مرکز شهر تا درون خانه و آغاز سلسله مراتبی دیگر و ساخت فضایی و ساختار کالبدی متناسب باکرامت وجودی انسان و در جهت تقویت خانواده و تعاملات اجتما...

محله در شهرهای سنتی ایران ازتجمع، پیوستگی، روابط محکم همسایگی دریک فضای جغرافیائی خاص، بوجود می آمد، با جمع شدن تمامی امکانات و خدمات مورد نیاز اهالی در محلات، این عناصر شهری بصورت نیمه مستقل عمل می-کردند، از اجتماع آنها، شهرها شکل می گرفتند. در نتیجه محله را می توان دارای ماهیت توأمان اجتماعی و کالبدی دانست. با توجه به این ماهیت می توان انتظار داشت، که علارغم ویژگی های ثابت در اصول، در هر منقط...