این مقاله بر آن است که از میان استعارات به کارگرفته شده در قرآن کریم برای اشاره به انسان در ارتباطش با خدا، استعارۀ انسان به مثابه بنده نقشی کانونی و فرهنگ ساز داشته است. مقاله پس از معرفی ارزش شناختی استعارات، برای بازشناسی عناصر معنایی عبد، با نگاهی مردم شناختی رابطۀ عبد و رب را به عنوان یک نهاد اجتماعی می کاود و به تحلیل حوزۀ معنایی استعارۀ انسان به مثابه عبد در متن قرآن کریم می پردازد. سپس ...

نظریه­ی «بینامتنی» رویکردی است که به روابط بین متونی پرداخته و موجب آفرینش متن جدید می­شود. هر متن خود بینامتنی است که ریشه در متون گذشته داشته و در متون آینده نیز تأثیر خواهد داشت. این نظریه در دهه­ی شصت قرن بیستم توسط ژولیا کریستوا بین سال­های 1966و1967 میلادی مطرح شد.        ظهور آیات قرآن کریم و سخنان گهربار پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) در کلام شاعر برجسته­ی شیعه، مهیار دیلمی، قبل از هر ا...

چکیده یکی از معضلات مهم حکومت عباسیان در دوران هارون الرشید، مسئله ی جانشینی بود. هارون الرشید برای این که نزاعی مابین دو پسرش امین و مأمون بر سر جانشینی، به وجود نیاید، عهدی را میان آن به دو به وجود آورد تا به آن پای بند باشند. عهدی که بر آن ذکر شده بود تا امین پس از هارون به حکومت برسد و پس از امین، مأمون جانشین او خواهد بود. پس از به قدرت رسیدن امین، علی بن عیسی بن ماهان از او خواست تا بردا...

هیأت تحریریه بدون شک، پیامبر خاتم9 خیرالناس و خیرالبشر و سید و سالار همه انبیاء و رسولان است. آیا بعد از آن حضرت کسی به چنان مقامی رسیده یا نرسیده، و اگر رسیده، کیست؟ مأمون الرشید عباسی مجلس مناظره ای با جمعی از محدثان و متکلمان برگزار کرد و با آن ها به گفتگو نشست. آن ها ابوبکر را خیرالبشر می شناختند و مأمون امام علی را  این نوشتار، بخشی از آن مناظره طولانی را که بر محور آیه غار است، مورد نقد و...

سالکین اهل معرفت، بر حسب تفکیک میان قرب فرائض و نوافل، یا اهل سلوک نفلی هستند، و یا فرائضی‌اند و یا جامع هر دو قرب، و یا واجد مقام تمحّض و تشکیک هستند. در تفاوت میان قرب فرضی و نفلی، همین بس که در قرب نفلی، خداوند تنزّل وصفی نموده و سمع و بصر عبد می‌شود؛ ولی در قرب فرضی، عبد نعت حقّ متعال می‌شود و عبد، سمع و بصر و ید حقّ تعالی می‌گردد؛ و همین وساطت برخاسته از قرب فرضِ ولیّ‌الله، سرّ قرار و عدم هلاکت ع...

موقعیت جغرافیایی خاص منطقه دیلم به سبب دارا بودن نواحی کوهستانی وسیع ودست نیافتنی، موجب پرورش مردمانی جنگجو، رزمنده و سلحشور در این نواحیمیگردید که با مهارتهای خاص رزمندگی و فنون جنگی آشنا بودن . د اینان همواره ضمنجلوگیری از ورود سپاهیان مهاجم به این سرزمین، از استقلال منطقه خویش دفاعمیکردند. همین ویژگیها باعث گردید تا این ناحیه به صورت پایگاه مناسبی برای مخالفانحکومت مرکزی درآید و یکی از نخستی...

مجاز اگر چه به صورت فطری در ادبیات عرب پیشینه دیرینی دارد اما ظاهرا به صورت علمی بعد از قرن سوم در کتابهای علمای لغت و ادب ظاهر شد و با گذشت زمان شاخ و برگهای زیادی پیدا کرد. از جمله کسانی که باعث تدوین بلاغی این لفظ شد و به صورت ریشه‌ای آن را بررسی کرد عبد القاهر جرجانی بود. به طور کلی عبد القاهر را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ بلاغت عربی و خصوصا مسائل معانی و بیان دانست در این مقاله به بررسی نظ...