سر القدر من الموضوعات التی دار حولها لغط کثیر حتی طاشت فیه العقول وحارت فیه القلوب. وهو السر الذی حذر أطائب آل محمد صلوات الله علیهم أجمعین من الإقتراب منه ومسه لأن فی ذلک الخطر الجسیم والهلاک الموکد. وهو البحر الذی لا یدرک قعره والذی غاص فیه الأولیاء الموحدون والعرفاء الکاملون فاستخرجوا منه ما تیسر لهم من لآلئه وما تسنی لهم من کنوزه کل بحسب سعه إنائه واستعداده، ثم عرضوا بضاعتهم للطالبین والمری...

متون نثر روزگار صفوی نسبت به دوره‌های پیش از آن چندان که باید از ارزش‌های ادبی و هنری بهره‌مند نیست و به همین دلیل توجه چندانی به آن نشده است. ولی در میان آن متون، گاه کتاب‌هایی یافت می‌شود که به جهات گوناگون درخور اعتناست. از این جمله است کتابی که به «جهانگشای خاقان» موسوم است و با وجود ارزش‌های ادبی و تاریخی آن تاکنون چنان که باید، به چشم عنایت و توجه محققان ادب روزگار صفوی نیامده است. این مت...

یکی از موضوعات مهم و در عین حال بحث انگیز و جنجالی در عرصه علوم قرآن، چگونگی گردآوری و تألیف این کتاب آسمانی و به دنبال آن تفسیر آن است. گروهی از علما و محققان علوم قرآنی بر این باورند که گردآوری و تألیف و ترتیب قرآن در حیات پیامبر انجام گرفته، و گروهی آن را به دوران پس از پیامبر، یعنی زمان حاکمیت خلفا منتسب دانسته و فرض را بر این گذاشته‌اند که جمع کنونی قرآن غیر توقیفی و پس از پیامبر انجام گرف...

فضای نزول از موضوعات نوپدید در عرص? علوم قرآن است که با سبب نزول که از دور? نزول قرآن مطرح بوده است؛ متناظر بوده و در طول آن می ایستد. این اصطلاح برای نخستین بار توسط آیه الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم تعریف شد و چندی از جوانب و زوایای آن روشن گردید. این پژوهش بر آن است تا تعریف ارائه شده را به مطالعه و بررسی بگیرد و فضای نزول را به عنوان یک اصطلاح قرآنی متناظر با «سبب نزول» و «جو نزول» اثبات ک...

در سایه ضرب المثلها بی شک ضرب المثلها دامنه بزرگ از زندگانی بشر را پر کرده است‘ بنابراین بنظر نگارنده برای آنها ارزشی فراوان وجود دارد‘ که از شعر کمتر نیست‘ چه نزد ملل مختلف و چه خواص‘ و اگر ادعا کنیم که جایگاه ضرب المثلها در مرتبه دوم بعد از شعر قرار گرفته است‘ گزاف نگفته ایم. برای دسترسی به ماهیت ضرب المثل و شناخت انواع آنها به مطالب زیر پرداخته شده: تعریف ضرب المثل از نظر لغت و اصطلاح‘ م...

بحث و بررسی پیرامون دانش اسباب نزول به عنوان یکی از موضوعات مهمّ علوم قرآنی است. »سبب نزول«، عبارت است از: حادثه، یا سؤال و... که در عصر پیامبر (ص) اتفاق افتاده و باعث نزول آیه، آیه ها و یا سوره ای از قرآن شده است که به شکلی اشاره به آن حادثه یا سؤال و... دارد. بنابراین شرط تقارن زمانی بین سبب و مسبب لازم است. فواید اسباب نزول خاص عبارتند از: شناخت فلسفه احکام، شناخت دایره شمول حکم، تخصیص حکم عا...

بحث و بررسی پیرامون دانش اسباب نزول به عنوان یکی از موضوعات مهمّ علوم قرآنی است. »سبب نزول«، عبارت است از: حادثه، یا سؤال و... که در عصر پیامبر (ص) اتفاق افتاده و باعث نزول آیه، آیه ها و یا سوره ای از قرآن شده است که به شکلی اشاره به آن حادثه یا سؤال و... دارد. بنابراین شرط تقارن زمانی بین سبب و مسبب لازم است. فواید اسباب نزول خاص عبارتند از: شناخت فلسفه احکام، شناخت دایره شمول حکم، تخصیص حکم عا...

جلال الدین محمد بلخی در جای جای مثنوی از داستان پیامبران بهره برده است، یکی از این قصه ها، قصه پیامبر(ص) است.مولانا از این قصه در راستای آموزش اعتقادات، اخلاقیات و عرفان فراوان بهره گرفته است. او از فراز گم شدن پیامبر(ص) فطرت الهی را نتیجه گرفته و از نمودن جبرئیل خویش را به پیامبر(ص) در خدمت قهر الهی سود می برد، چنان که از معجزات پیامبر(ص)، دشمنی ابولهب با پیامبر، برخورد پیامبر با سائل و یهودیا...

علی افضل قاطع قزوینی از پزشکان حاذق و دانشمند دوره ی صفویه است که در بررسی تاریخ پزشکی آن دوره، کم ترین توجه به شخصیت و فعالیت های پزشکی او شده است. در مجموعه آثار قزوینی، سه اثر علمی در حوزه ی طبی وجود دارد که می تواند در بررسی تاریخ پزشکی صفویه مورد توجه قرار گیرد.بر این اساس، مقاله ی حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی ضمن بررسی زندگی علی افضل قزوینی، رساله ی فواید الافضلیه را معرفی می کند. این رس...