این نوشتار، تحقیقی در زمینه مشروعیت قرائت های مختلف از نَصّ دینی و ادله امکان فهم نَصّ است، که در آن برخی نوآوری ها درباره فهم نصوص دینی مطرح شده و صحّت یا عدم صحّت روش های جدید فهم این نصوص و نیز شیوه های اجتهاد در متون دینی برای استخراج حکم از آن ها بررسی می شود. نویسنده در سه فصل به تبیین روش های اجتهاد در دین می پردازد. در فصل اول از این نوشتار ادلّه اجتهاد و انواع آن بیان شده و مفهوم لغوی و اصطلا...

چکیده مسیح‎شناسی در غرب و تحقیق و تتبع در خصوص سیمای حقیقی حضرت عیسی (ع) قدمتی به طول تاریخ مسیحیت دارد. عیسی‎مسیح (ع) پرابهام‎ترین فرد در مسیحیت است که این ابهام نه به دلیل نظرها یا تفاسیر مختلف از وی در قرون بعدی، که برخاسته از تعارضات موجود در کتاب عهد جدید است. از یک‎سو، برخی اناجیل با تبعیت از سنت عبرانی ـ یهودی، در جهت تحقّق و آغاز ملکوت خدا، به عیسای تاریخی پرداخته‎اند و سیمایی انسانی و پ...

مرحوم علامۀ محقق، علی دوانی، در 1308 ش./ 1929 م. در روستای دوان از توابع کازرون متولد شد. دوران کودکی و نوجوانی را در زادگاه خود سپس آبادان گذراند و در 1332 ش./1943 م.، برای تحصیل علوم دینی به نجف اشرف رفت و به مدت پنج سال و نیم از درس استادان و فضلای آن دیار استفاده کرد. در بهار 1327 ش./ 1948 م. به ایران آمد و پس از سیر و سیاحت و ازدواج (1328 ش./1949 م.)، در قم سکونت گزید و به ادامۀ تحصیل پردا...

با برآمدن جنبش دوم خرداد در ایران و رهبری این جنبش توسط روشن فکران دینی، مخالفان جنبش دائماً روشن فکران دینی را متهم به عدم التزام دینی می نمودند. التزام به دین، همان مفهوم رایج در مطالعات جامعه شناسی دین است که اصطلاحاً به آن میزان دینداری[1] گفته می شود و روشن فکری دینی نیز حداقل یک نوع تلقی از دین[2] یا نوعی قرائت رایج دینی[3] محسوب می شود. که نوعی تجدد گرائی دینی است. این مقاله در صدد است تا ...

با آغاز نهضت مشروطه، میان دو جناح دینی مناظره¬ای اصولی – فقهی در باب برخی از مفاهیم مدرن سیاسی همچون قانون اساسی ، وکالت و مساوات در می¬گیرد. اما با کودتا و آغاز دیکتاتوری رضاخان، آن تحول درون زایی که در علوم روش¬مند قدیمه شروع شده بود با مانع مواجه می¬شود و نحوی از تفکر غیر روشمند و شبه ایدئولوژیک در فضای اندیشه سیاسی رواج می¬یابد . در چنین بستری است که آیت الله بروجردی و جمعیت فدائیان اسلام ب...

هندوییسم از منظر تاریخ ادیان و نیز پیروان آن به مثابه‏ی یک دین قابل انعطاف و اصلاح‏پذیر جلوه نموده است. در دوران معاصر نیز به سبب تسلط اروپاییان بر هند و مواجه شدن با جریان اندیشه‏ی دینی اسلام و مسیحیت، زمینه‏های پیدایش اصلاح دینی در هندوییسم پدید آمد. همچنین وجود مؤلفه‏هایی نظیر اختلاف طبقاتی، رسم ساتی، پدیده‏ی پرستش بت‏ها و رواج خرافه در توده‏های هندویی، مایه‏ی عطف توجه متفکران هندو مذهب و اح...

نوشتار حاضر متن مصاحبه ای با علامه فضل الله است در مورد تفسیر «من وحی القرآن». در این مصاحبه علامه فضل الله به پرسش های متعددی پیرامون روش تفسیر خود و ویژگی های آن پاسخ می دهد. برخی از محورهای مورد پرسش عبارت اند از: فلسفه نامگذاری تفسیر به «من وحی القرآن»، پیامدها و آثار روش من وحی القرآن، چگونگی بهره گیری از عقل در تفسیر، جایگاه روایت در روش «من وحی القرآن»، رابطه قرآن و اهل بیت:، فلسفه اجتنا...