مقیاس‌های شاعرانه، یکی از آرایه‌های زیبای ادبی است که تاکنون ناشناخته مانده و کمتر کسی به واجست آن پرداخته است. این آرایة ادبی در دستور زبان فارسی هم چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. برخی دستورنگاران متوجه آن شده و از آن با عنوان‌های وابسته‌های عددی، روشنگر، صفت شمارشی مرکّب، ممیز، رابط‌های کلّی عددی یاد کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی مقیاس‌های شاعرانه از قرن پنجم تا قرن دوازدهم، سبک خراسانی ...

رضا سید حسینی ‘مکتبهای ادبی‘ج اول‘چاپ یازدهم؛ج دوم‘چاپ دهم‘تهران‘ا.نگاه‘1376(209ص). در این بخش(برای بخش اول به شماره پیشین همین مجله مراجعه شود)نیز ما به طور اصولی و منظم به بررسی و بحث((مکتبهای ادبی))‘که در جلد دوم ارایه شده اند‘می پردازیم و در آن سمبولیسم در اواخر قرن نوزده شروع می کنیم و مطلب را با اگزیستالیسم و سرانجام با دگردیسی رمان در اواسط قرن بیستم به پایان می رسانیم. نکات جالبی که به...

مکتب وقوع به لحاظ تحولات سیاسی ـ اجتماعی در پیوند با دو دورة تیموری ـ به خصوص در نیمة دوم قرن نهم ـ و دورة صفوی است. این سبک از اوایل قرن دهم آغاز شد و در اواسط همان قرن رشد کرد و تا ربع اوّل قرن یازدهم ادامه یافت. درخصوص اشعار مکتب وقوع و تحلیل محتوای آن مباحثی پراکنده گفته شده است، امّا درمورد خاستگاه جغرافیایی آن، تاجایی که مولّفان جستجو کرده اند، هیچ بحث جدّیی مطرح نشده است. نویسندگان در این مق...

کولاب که در گذشته قسمتی از ولایت تاریخی ختلان (خَتَلان، خُتَلان) محسوب می شد، مکان شاعران مردمی، گوینده ها، دانندگان افسانه و روایت ها، رباعی سرایان، دو بیتی گویان و کوراغلی خوانان بود. از معلومات منابع تاریخی برمی آید که در قرن دهم میلادی، ختلان بخشی از دولت سامانیان بوده و در آن علم و ادب و فرهنگ وجود داشته است. طبق تحقیقات انجام شده، در آثار تاریخی و سرچشمه های ادبی راجع به نمایندگان ادبیات فارس...

سلسله ی صفویان با روی کار آمدن شاه عبّاس اوج اقتدار خود را تجربه کرد. تقویت و تحکیم هنر در این دوره به علّت تداوم جوانب فرهنگی و عمر طولانی حکومت صفویه و هم چنین حمایت فوق­العاده از هنرمندان توسّط دربار، صورت پذیرفت. شهر مشهد در دوران حکمرانی قرچغای خان و نوادگانش با پیشرفت های قابل تأمّلی در عرصه های سیاسی، فرهنگی و هنری همراه بود و منوچهرخان و فرزندش قرچغای خان دوم از حامیان برجسته ی هنرهای مکتوب...

خواجه شرف الدین شاپور (ارجاسب) تهرانی رازی، تخلص به "فریبی، شاپور، شاهپور" ازگویندگان شیعی مذهب نیمه دوم قرن دهم ونیمهء اول قرن یازدهم است. او ازگویندگان اولیه سبک هندی است که غالب ویژگی های این سبک در شعر او به چشم می خورد. درکنار سبک هندی، سبک خراسانی، عراقی و مکتب وقوع نیز بر شعر او تاثیر گذارده است. بنابراین سبک او تلفیقی از سبک های رایج زبان فارسی است و مرحلهء گذر شعر فارسی از سبک عراقی به...

برهان وجودی برهانی هستی شناختی است که دکارت برای اثبات وجود خدا اقامه کرده است. گرچه دکارت مدعی است که پیش از او کسی چنین برهانی نیاورده، ولیکن حقیقت این است که قدیس آنسلم در قرن یازدهم عین برهان دکارت را بیان کرده است. در این مقاله سعی شده است که اندیشه اصلی دکارت و آنسلم، ایرادات و انتقادات وارده بر آن و کیفیت تأثر دکارت از آنسلم در این خصوص تبیین و تشریح گردد.

رضا سید حسینی ‘مکتبهای ادبی‘ج اول‘چاپ یازدهم؛ج دوم‘چاپ دهم‘تهران‘ا.نگاه‘1376(209ص). در این بخش(برای بخش اول به شماره پیشین همین مجله مراجعه شود)نیز ما به طور اصولی و منظم به بررسی و بحث((مکتبهای ادبی))‘که در جلد دوم ارایه شده اند‘می پردازیم و در آن سمبولیسم در اواخر قرن نوزده شروع می کنیم و مطلب را با اگزیستالیسم و سرانجام با دگردیسی رمان در اواسط قرن بیستم به پایان می رسانیم. نکات جالبی که به...

اندلس یا بخش اسلامی شبه جزیره ایبری در هشت سده حاکمیت مسلمین، فراز و نشیب بسیار داشته و از همان اوان با شکل گیری هسته های مقاومت مسیحی در برخورد با مسیحیان بود. از اواخر قرن پنجم هجری/یازدهم میلادی بخشهای وسیعی از قلمرو اندلس اسلامی به دست ایشان(مسیحیان)افتاد.این سقوط که روزگارپایانی آن بسیار خونبار ودلخراش است در یک فرایند طولانی فراهم آمد.علاوه بر آنکه مسیحیان با اتکال به حافظه تاریخی خود در...

مکتب وقوع به لحاظ تحولات سیاسی ـ اجتماعی در پیوند با دو دورة تیموری ـ به‌خصوص در نیمة دوم قرن نهم ـ و دورة صفوی است. این سبک از اوایل قرن دهم آغاز شد و در اواسط همان قرن رشد کرد و تا ربع اوّل قرن یازدهم ادامه یافت. درخصوص اشعار مکتب وقوع و تحلیل محتوای آن مباحثی پراکنده گفته شده است، امّا درمورد خاستگاه جغرافیایی آن، تاجایی‌که مولّفان جستجو کرده‌اند، هیچ بحث جدّیی مطرح نشده است. نویسندگان در این مق...