یکی از رایج‌ترین تقریرهای دلیل نظم در اثبات وجود خداوند، تقریر مبتنی بر تمثیل است. تقریری که کانون انتقادهای کوبنده دیوید هیوم قرار گرفته است. اما از زمان طرح نقدهای جدی هیوم بر دلیل نظم، اندیشمندان خدابـاور زیادی در سنت‌های دینی متفاوت تلاش نموده‌اند تا به انتقادهای هیوم پاسخ مناسب و قانع‌کننده ای دهند. در این میان استاد مرتضی مطهری در آثار مختلف خود به دلیل نظم و انتقادهای جدی هیوم پرداخته اس...

پرداختن به فلسفه تاریخ و نیز برانگیختن صاحبان علم و خرد به تفکر درباره تاریخ، از دغدغه‌های استاد مطهری بود. وی در حوزه مسائل معرفت‌شناسی تاریخی مباحث گسترده‌ای دارد و درباره فلسفه علم تاریخ و به ویژه تعریف‌ها و مفاهیم تاریخی نیز صاحب آرای گوناگونی است. این پژوهش می‌کوشد با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و از راه مراجعه مستقیم به آثار مطهری، به معرفی، نقد و بررسی آرای او در این زمینه بپردازد. ب...

رساله حاضر نظرات و دیدگاه های شهید مطهری را درباره قیام اباعبدالله الحسین (ع) مورد نقد و بررسی قرار داده است، که در یک مقدمه و پنج فصل سامان یافته و در پایان هر فصل به نتایج مهم آن اشاره گردیده است. فصل اول، دربر گیرنده کلیات و چارچوب نظری تحقیق است. فصل دوم، شناخت مختصر از زندگانی اباعبدالله الحسین (ع) و فضایل آن بزرگوار از دیدگاه شهید مطهری است. فصل سوم، علل قیام امام حسین (ع) از دیدگاه شهید ...

نقش تاثیرگذار و تعیین­کننده‌ی دین در سده­های اخیر تاریخ ایران، در تحولات سیاسی- اجتماعی غیرقابل‌انکار است و نمی­توان آن را در سطح عوامل فرعی و حاشیه­ای تقلیل داد. پیرو اهمیت این موضوع، مقاله حاضر بر آن است تا معرفت‌شناسی باور دینی را در اندیشه‌ی سیاسی شهید مطهری، با تأکیدبر نسبت دین و سیاست، بررسی‌ کند. نویسنده معتقد است استاد مطهری در پرداختن به مقوله‌ی دین و دولت رویکرد درون دینی دارد. فرضیه‌...

بیش از یک قرن از آشنایی ایرانیان با فلسفه های جدید غرب می گذرد.گونه شناسی روی­کرد اندیش وران ایرانی با این فلسفه، از موضوع هایی است که امروزه بایستی بررسی و تحلیل شود.  این نوشتار، روی کرد متفاوت مرحوم سید جلال الدین آشتیانی و استاد شهید مرتضی مطهری را به فلسفه غرب بررسی می کند و نوع رویارویی شهید مطهری را دفاع پذیرتر، مفیدتر و کارآمدتر می سنجد. در این مقاله، پس از برخی مباحث مقدماتی، دیدگاه ه...

دراین مقاله تکثر گرایی دینی با استناد به برخی آیات قرانی و با استفاده از دیدگاه های علامه طباطبائی و شهید مرتضی مطهری مورد بررسی و مداقه قرار می گیرد طباطبائی و مطهری هر دو با الهام از تعالیم قرانی به تعدد وتکثر ادیان الهی اعتقاد دارند و وحی همه انبیا را الهی و متصل به ذات ربوبی می دانند و هر گونه تلقی از وحی به عنوان امری شخصی مکاشفه ای و یا تجربی را نفی می کنند در عین حال اگر چه هر دو به وحدت...

هدف: هدف از نگارش مقالة حاضر، ارائة کلان‌روایتی تاریخی از مرتضی مطهری و تبیین جایگاه آن در مشروعیت‌بخشی نسبت به گفتمان سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی بود. روش: در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، کلان‌روایت تاریخ‌نگارانة مطهری، واکاوی و نقش آن در مشروعیت‌بخشی سیاسی و تأثیر تئوریک بر بنیانهای نظری انقلاب اسلامی بررسی شد. یافته‌ها: نظام تاریخ‌نگارانة مطهری که برآمده از جهان‌بینی دینی و برداشت شیعی...

آموزش و، به تبع آن، تلاش برای تعیین و تبیین سیاست های حاکم بر اهداف آموزش اسلامی قدمتی به درازای عمر 1400 ساله اسلام دارد. اما ارائه این اهداف در شیعه امامیه به دلیل دوری شیعه از حکومت و قدرت سیاسی از آرای اندیشمندان شیعی استخراج نشده است. از این رو، آثار مکتوب مبتنی بر سیاست های حاکم بر اهداف آموزشی از معرفت شناسی اندیشمندانی چون شهید مطهری به منظور کاربست آن در نظام جمهوری اسلامی در دست نیست....

مطهری در بحث از رابطه ی خداوند با جهان، با توجه به ضرورت هایی که خود او به عنوان مبنا قلمداد نموده است؛ سعی در نزدیکتر شدن هر چه بیشتر دیدگاهش به دیدگاه قرآن داشته است. لذا در جای جای مباحث خود کوشیده تا گفتار خود را علاوه بر صورت منطقی با آیات قرآن نیز مستند کند. در این رساله کوشش شده تا با بررسی مراتب و مبناهای مورد توجه در بحث رابطه ی خداوند با جهان (علیت، توحید افعالی، آفرینش و مشیّت و تقدی...

امروزه نسبت علم و دین، یکی از مسائل بحث­انگیز و مهم در جوامع غربی و اسلامی است. این پژوهش از نظر طرح جزء تحقیقات کیفی بوده و از نظر روش در چهارچوب روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. ایان باربور و استاد مطهری با دو نگرش متفاوت، در تشخیص مکمل بودن علم و دین تلاش کردند. باربور با تکیه ‌بر «فلسفة پویشی» به طرح چهار رویکرد «تعارض، تمایز، گفتگو و مکمل» پرداخته که از دید مطهری نقدهایی شامل: وحدت علم ...