این مقاله به بررسی تطبیقی کتاب جهان نامه نوشتۀ محمّد بن نجیب بکران و نسخۀ خطی مسالک و ممالک اثر ابوالحسن صاعد بن علی جرجانی، که در نیمۀ دوم قرن نهم کتابت شده است، می پردازد. از این بررسی تطبیقی معلوم می شود که جرجانی بسیاری از مطالب خود را از جهان نامه گرفته است و با این حال، به سبب بیشتر بودن نسخه های مسالک جرجانی نسبت به متن جهان نامه، می توان بعضی اغلاط متن و نسخه های جهان نامه را تصحیح کرد، ...

 شاه عباس اول سیاست خاصه‌سازیِ ممالک را که به شکل محدودی از زمان اسلافش شروع شده بود برای بهبود وضع مملکت و تمرکز‌گرایی به کار گرفت. جانشینانش نیز به‌رغم برخی آثار زیانبار آن، این شیوه را ادامه دادند چنان‌که در زمان شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه شکل وسیعی به خود گرفت. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا در عهد شاه عباس دوم تبدیل ممالک به خاصه سیر صعودی داشت؟ روش تحقیق مقاله از نوع پژ...

.

-

از ابتداى تشکیل حکومت جمهورى اسلامى در ایران با رهبرى امام خمینى به عنوان فقیه جامع الشرایط، یکى از شبهاتى که در موارد متعددى مطرح شده، تضاد بین حکومت جمهورى و حکومت اسلامى مبتنى بر ولایت فقیه (= حکومت ولایى) بوده است. در این مقاله ابتدا سعى شده تعریف دقیق و مستندى از حکومت جمهورى ارائه شود و سپس با در نظر گرفتن ویژگى هاى حکومت ولایى، امکان جمع بین آن دو اثبات گردد. در ادامه موارد ادعایى افتراق...

سیاست نگاه به شرق که در بیان دولتمردان اسلام­گرای ترکیه به عثمانی­گری تعبیر می­شود، راهبردی است نوظهور که اساساً در پیوند با پیشینه و هویت عصر عثمانی و نقش جدید منطقه­ای و فرامنطقه ­ای ترکیه قابل فهم است. اندیشۀ عثمانی­گری از یک سو بر گسترش دامنۀ نفوذ ترکیه در مناطقی دلالت دارد که روزگاری بخشی از امپراتوری عثمانی بود، و از سوی دیگر مبین این نکته است که غالب ممالک تحت سلطۀ عثمانی، کشورهای اسلامی ...

موضوع کانونى مقاله حاضر تأثیرات جهانى شدن برساختار شهرهاى کشورهاى اسلامى و به طور خاص ساختار اجتماعى، اقتصادى و کالبدى این شهرها است. در این مقاله، بعد از ارائه مقدمه ‏اى در باب فرایند جهانى شدن و ویژگی های آن، تأثیرات این فرایند بر هرکدام از ابعاد فوق مورد بررسى قرار گرفته است. از جمله مهم ترین تأثیرات جهانى شدن برساختار اجتماعى شهرهاى کشورهاى اسلامى که در این مقاله به آن اشاره شده است، ...

 بررسى همسانى‌ها و ناهمسانى‌هاى قواعد حقوق وضعى و اسلامى است. ویژگى‌هاى قواعد حقوق یکى از مباحث مهم فلسفه حقوق است که از قواعد اخلاقى و عرفى و... جداست. مهم‌ترین ویژگى‌هاى مشترک میان قواعد حقوق وضعى و اسلامى عبارتند از: 1. عمومیت و دوام، 2. الزام آورى، 3. برخوردارى از ضمانت اجرا، 4. مخاطب ساختن افراد اجتماع. قواعد حقوق اسلامى همانند قواعد حقوق وضعى همه افراد را در همه زمانها فرا مى‌گیرد و همگان...

مسلمانان در طی هشت قرن حضورشان در اندلس میراث علمی بسیار گران سنگی را از خود بجای گذاشتند. یکی از مهم ترین موضوعاتی که مورد توجه ویژه آنان قرار گرفت, جغرافیا بود. در این مقاله جغرافی دانان اندلس و تإلیفات آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. این آثار جغرافیایی را می توان به شیوه های مختلفی تقسیم بندی کرد. تعدادی از آن ها به شکل مسالک و ممالک تإلیف شده اند مهم ترین اثر در این زمینه کتاب المسالک و ال...