رواج فلسفه نسبیت گرایی و در پی آن تکثرگرایی در ابعاد مختلف علوم انسانی و جهان بینی های حاکم قرن بیستم و تقویت منش تساهل و تسامح و تسّری آن ها به حوزه مطالعات ادبی و رویکردهای نقادانه ( نظریه و نقد ادبی) در غرب ماهیتی دموکراتیک و بسیار پذیرنده به این حوزه بخشیده و آن را، مانند سایر حوزه های اندیشه، به مبحثی میان رشته ای و متشتّت تبدیل کرده است. این توفیقِ ناگزیر، به گسترش و تنوّع رهیافت های جدید در ...

در آثار شیخ فرید الدین محمد عطار نیشابوری حکایت های دلپذیر عرفانی بسیاری وجود داردکه در آنها از عوالم روحانی و معنوی سخن به میان رفته است. اکثر این حکایت ها مبدعانه و متفکرانه اند. بهره گیری از قصه و حکایت برای بیان مفاهیم بلند عرفانی، از گذشته مورد توجه شاعران و نویسندگان ایرانی بوده است، و عطار بیش از هر شاعر دیگری به حکایت پردازی پرداخته است و به این کار شهره است. از نکات برجسته در آثار عطار...

در روایت شناسی که از عمر آن بیش تر از چند دهه نمی گذرد، نظریه پردازان روایت را وسیله ای جهت انتقال دانش و معرفت دانسته و دامنه آن را بسی گسترده تر از قبل تعریف کرده اند. این شاخه از پژوهش ادبی ناظر بر تحلیل روایت و خصوصاً اشکال و انواع راوی و مطالب دیگر است و به عنوان نظریه ای مدرن عمدتاً با ساختارگرایی اروپایی مرتبط است، هرچند بررسی های قدیمی اشکال و صنایع روایی از دوران بوطیقای ارسطو را نیز از ...

محمدعابد ‌جابری برای یافتن راه‌کاری به‌منظور برون‌رفت از فضای فکری مسدود عربی ـ اسلامی به تحلیل «سنت» و «گذشتة» آن روی‌ آورد و با نگرشی تاریخی و ساختارمند و در چهارچوب عقلانیت انتقادی سه نظام فکری بیانی، عرفانی، و برهانی را در ساختار آن تشخیص داد. روش‌شناسی تاریخ‌گرایانه و ساختارگرایانه به فکر وی سمت و سویی داده است که ضمن ساختارشکنی در تحلیل فضای فکری عربی ـ اسلامی، ساختارهایی را نیز بر آن تحم...

در فایل اصل مقاله موجود است.

گذشتۀ درخشان و تمدن‌ساز جهان اسلام و عقب‌افتادگی کنونی آن مسئله‌ای است که ذهن خیلی از اندیشمندان مسلمان را به خود مشغول داشته است. هر یک از اندیشمندان مسلمان نیز به‌طور معمول متناسب با یافته‌ها و بافته‌های فکری و فلسفی خود بدان پرداخته‌اند. محمد عابد‌جابری در راستای جستن راهکاری برای برون‌رفت از فضای فکری مسدود عربی-اسلامی به تحلیل «سنت» و «گذشتۀ» آن روی ‌آورده و با نگرشی تاریخی و ساختارمند و د...

موضوع مورد پژوهش در این رساله نقد و بررسی دیوان فدایی مازندرانی است که براساس مبانی نظریه نقد نوین ساختارگرایی می باشد. این منظومه مقتل و درحدود 4029 بیت است به دلیل ویژگی نوع اثر (مذهبی – دینی ) دورویکرد، موسیقیایی و محتوایی در این مجموعه مورد بررسی قرارگرفته است. - بحث موسیقیایی (اعم از موسیقی بیرونی – کناره – درونی ) وانواع دیگر از توازنهای (آوایی– واژگانی) ، موسیقی معنوی (صنایع حاصل از تنا...

امیرحسن چهل تن با مجموعه داستان های کوتاه صیغه در سال 1355 ها.ش حضور خود را در عرصه داستان-نویسی ایران اعلام کرد. او در سال های پایانی دوره ای که به «دوره رشد و شکوفایی ادبیات داستانی نوین ایران (از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب 1357)» معروف است، به این عرصه وارد شد و آثار بسیاری در نوع رمان و داستان کوتاه تألیف کرد. این پژوهش به تحلیل ساختاری داستان های کوتاه او با تأکید بر نظریه ژرار ژنت، نظ...