چکیده فروپاشی شوروی باعث تغییرات ژئوپلیتیک و افزایش کشورهای ساحلی خزر از دو به پنج شد. به دلیل ارتباط تاریخی ایران با دریای خزر، توجه خاص به مسائل و تحولات آن به عنوان موضوعی مهم و با اولویت در دستور کار تصمیم‌گیران و مجریان سیاست خارجی کشورمان قرار گرفته است. در این مقاله که به بررسی مسایل دریای خزر از دیدگاه ایران می پردازد، ابتدا به سیر تحولات تاریخی دریای خزر، تاثیر‌گذاری و تاثیر‌پذیری ای...

دریای خزر به عنوان بزرگترین دریای بسته جهان، از نظر بین المللی دارای اهمیت زیادی می باشد. از نظر منابع نفت و گاز بسیار مهم است. هم چنین نقش شاخصی در زمینه های کشتیرانی، بازرگانی، اقتصاد ملی داشته و تاثیر زیادی بر آب و هوا و اقلیم منطقه می گذارد. این دریا به علت تنوع آب وهوایی، میزان تبخیر و درون ریز آب های شیرین، شرایط اقلیمی بسیار متفاوتی دارد. هم چنین نوسان تراز آب دریای خزر، نقش اساسی در تغی...

مطالعه­ بستر رودها می­تواند بازتاب دهنده­ تأثیرات زمین­ساختی و نوسانات سطح آب دریا باشد. در این پژوهش، نقش تغییرات سطح اساس در شکل گیری بستر و الگوی کانال رودخانه نکارود مطالعه شده است. مسأله اصلی پژوهش، عمیق شدگی رودخانه نکا در نزدیکی مصب است. هدف از این تحقیق بررسی عوامل مؤثر در تغییر سطح اساس نکارود تحت تأثیر نوسانات خزر و عوامل تکتونیکی می­باشد. نقشه های رقومی توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی...

تراز آب دریای خزر به‌عنوان بزرگ‌ترین پهنه آبی بسته دنیا دائماً در حال نوسان است. اهمیت پیش‌بینی تراز آب دریای خزر با توجه به نوسانات چند متری دهه‌های اخیر و همچنین جلوگیری از زیان‌های آینده امری ضروری محسوب می‌گردد. عامل تنظیم کننده تراز این پهنه آبی یک‌سری عوامل هیدروکلیمایی مانند ورودی‌ها شامل رودخانه‌ها، بارش و آبهای زیرزمینی و خروجی‌ها شامل ت...

با توجه به مصرف سنتی و متداول ماهی سفید دودی در گستره وسیعی از استانهای شمالی کشور تاکنون هیچگونه گزارش مستندی در زمینه میزان کیفیت ماهی سفید دودی از لحاظ فساد شیمیایی، ارزش غذایی و ماندگاری آن بدست نیامده است، لذا تاثیر تخلیه شکمی و زمان دود دهی بر تغییرات کیفی ماهی سفید دودی طی 60 روز نگه داری در دمای اتاق بررسی شد. برای این منظور ترکیبات مغذی، شاخص های فساد شیمیایی (پراکسیدpv، تیوباربیتوریک ...

با توجه به در معرض خطر انقراض قرار گرفتن گونه های بی شماری از ماهیان مهم تجاری، به همان اندازه که رفته رفته کفه این آمار به سمت تولیدات آبزی پروری در حال سنگین شدن است، اهمیت تحقیقات در این زمینه نیز روز به روز محسوس تر می شود. ماهیان استخوانی دریای خزر به عنوان گروهی از آبزیان بسیار اقتصادی این دریا محسوب می شوند که بعد از ماهیان خاویاری در رتبه دوم قرار دارند. در میان ماهیان استخوانی دریای خز...

آبدهی رودخانه ها دارای افت و خیزهایی است که به طور عمده متأثر از پدیده های خشکسالی در مقیاس منطقه ای و جهانی هماهنگ با دگرگونی های اقلیمی می باشد و همچنین در سال های اخیر به دلیل نیازهای روزافزون به آب و دخالت های انسانی ناشی از آن در سطح حوضه های آبریز این روند بیشتر کاهش یافته است. آبدهی رودخانه های منتهی به دریای خزر از سواحل ایران نیز منفک از این مسأله نیست، هر چند هنوز به آن مرحله بحرانی ن...

چکیده             Mnemiopsis leidyi از (Ctenophora)، بومی سواحل اقیانوس اطلس (آمریکای شمالی و جنوبی) می­باشد. حضور این گونه از شانه­دار برای اولین بار در سال 1387 در سواحل جنوبی دریای خزر گزارش شده است که از طریق آب توازن کشتی­ها، ابتدا از موطن اصلی خود به دریای سیاه و سپس به دریای خزر راه یافته است. کاهش شدید ذخایر کیلکا ماهیان و همچنین جمعیت ماهیان خاویاری و فک دریای خزر مرتبط با پراکنش گستر...

توانائی تنظیم یونی_اسمزی و تحمل شوری بچه تاسماهی ایرانی  در اندازه و سنین مختلف به تعداد 90 عدد در هر تیمار در آب شیرین (‰5/0>)، مصبی (‰5/9) و لب شور دریای خزر (‰5/12) مورد بررسی قرار گرفت. بچه ماهیان مستقیماً از آب شیرین به آب مصبی و لب شور انتقال داده شدند. امکان کنش جریان تنظیم یونی _ اسمزی روی چند شاخص مهم، در پایان 168 ساعت سازش با آب لب شور دریای خزر، آزمایش گردید. مرگ و میر (بیش از 50 درص...

به منظور بررسی تنوع و تراکم شکم پایان رسوبات بستر سواحل ایرانی دریای عمان(از تنگه هرمز تا خلیج گواتر) تعداد 10 ایستگاه ثابت نمونه برداری(هر 30 مایل دریایی یک ایستگاه) انتخاب گردید. جهت انجام این مطالعه از کشتی فردوس 1 و برای نمونه برداری از رسوبگیر ون– وین با مساحت 1/0 مترمربع در سه تکرار استفاده شد و علاوه بر آن پارامترهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل درجه حرارت، شوری، اکسیژن محلول وpH با استفاده ...