هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی فرایند توصیف اسناد آرشیوی در مراکز اسنادی نظامی و غیرنظامی مهم ایران و تهیة الگویی برای سامان‌دهی اسناد دفاع مقدس است. روش/رویکرد: در این پژوهش از دو رویکرد کمی و کیفی استفاده شده‌است؛ بنابراین این پژوهش، پژوهشی ترکیبی است. برای اجرای پژوهش از روش پیمایشی-تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات آن از منابع کتابخانه‌ای، اسناد و مدارک، قوانین، استانداردها، و کاربرگه‌های سازمان‌ه...

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل تاریخی از بین رفتن اسناد دیوانی دوره های نخستین اسلامی و بررسی پیامدهای آن در پژوهش های مربوط به آن دوره است. رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه ای و آرشیوی و با رویکرد تاریخی به بررسی فقدان اسناد دیوانی در سده های نخستین اسلامی می پردازد. یافته و نتایج: یافته ها نشان می دهند که عواملی مانند: فقدان آرشیو به معنای واقعی آن، عدم ت...

در سراسر جهان، سازمان ها و مؤسساتی تاسیس شده که وظیفۀ آن ها جمع آوری، سازماندهی، نگهداری و اطلاع رسانی اسناد می باشد که آن اسناد را، افراد کشوری تولید کرده اند یا دربارۀ آنان پدید آمده است. این گونه سازمان ها، در کشورهای مختلف با عنوان های متفاوتی همچون مرکز اسناد ملی، مرکز مدارک ملی، مرکز مدارک و اسناد ملی، سازمان اسناد ملی، آرشیو ملی، سازمان آرشیو ملی، مرکز آرشیو ملی و مانند این ها، خوانده می...

در این مقاله، سعی برآن است تا با شناخت کلی از اتوماسیون اداری و آرشیو ملی رقمی، به تاثیر متقابل این دو بر همدیگر پرداخته شود. ضرورت و مزایای اتوماسیون اداری، چالش‌های ناشی از اتوماسیون اداری در آرشیوهای رقمی، نقطه اشتراک آرشیو و اتوماسیون، و انواع اسناد الکترونیک از موضوعات مورد بحث هستند. نتیجه گرفته می‌شود بخشی از منابع آرشیو ملی ایران، اسناد دولتی هستند و از این رو لازم است کارشناسان این ساز...

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، علاوه بر تبیین ویژگی های اسناد دیوانی دوره تیموری (قرن نهم قمری)، بررسی نقش و اهمیت این اسناد در شناخت ساختار قدرت و نظام دیوان­سالاری تیموریان است. جامعۀ آماری: جامعۀ مورد بررسی، کلیه اسناد دیوانی صادرشده از جانب شاهان تیموری (سلطانیات) است که اصل سند در حال حاضر در آرشیوها یا موزه های کشورهای مختلف نگهداری می شود. روش/ رویکرد پژوهش: شناسایی و گردآوری اسناد مورد نظر ا...

ارزشیابی فرایند ارزیابی اسناد، برای تعیین مدت زمان نگهداری آن ها است. شامل تصمیم گیری درباره ی این که ارزش طولانی مدت اسناد، هزینه ی نگهداری آن ها در آرشیو را توجیه می کند یا نه؟ ارزشیابی به علت این که تعیین می کند چه اسنادی را نگهداری و چه اسنادی را امحا کنیم اساس مسئولیت های آرشیوی است. برای پاسخ گویی به چالش های مطرح شده بوسیله ی شیوه-های سنتی ارزشیابی، تحقیقات بسیاری انجام گرفت و شیوه های ج...

هدف: این پژوهش فرایند ایجاد مخزن آرشیو الکترونیکی در دانشگاه ها را به منظور غلبه بر مشکلات ناشی از نگهداری آرشیوهای فیزیکی گوناگون نشان می دهد. روش: در این پژوهش از روش کیفی و مصاحبه با صاحب نظران آرشیو ملی ایران و ذی نفعان ایجاد آرشیو الکترونیکی در دانشگاه تهران استفاده شده است. یافته ها: به منظور ایجادآرشیو رقمی، لازم است ابتدا دلایل و نیز اهداف تشکیل آن مشخص شود تا بتوان توجیهی پذیرفتنی در...

سند موردنظر، فرمانی است از اشرف افغان با مهر اشرف، طغرای حکم جهان مطاع شد و تاریخ صدور ذیقعدۀ 1138 ق.؛ این فرمان، جزو اسناد خریداری سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران است که در معاونت اسناد ملی، در مجموعه اسناد خریداری نگهداری می شود. این فرمان، از معدود فرمان هائی است که از دورۀ حکومت افغان ها، فراغت صدور فرمان های گوناگون را از آن ها سلب کرده بود.لذا تعداد اسناد و بویژه فرمان های این دورۀ تاری...

در این مقاله، ضمن مروری بر تاریخچۀ آرشیو در ایران، از شکل اولیه و ابتدائی آن تا سازماندهی بایگانی ها به سبک جدید و نیز تا زمان تأسیس سازمان اسناد ملی ایران، موارد بیان نشده ای دربارۀ کوشش های انجام شده برای تأسیس آرشیو در ایران مطرح شده است. همچنین به دو گرایش عمده-که موجب پیدایش این سازمان شد- اشاره شده است. در واقع از پایان دورۀ قاجار به بعد بتدریج افزایش روزافزون حجم پرونده های راکد و اشغال ...