بیشتر فقها - در مباحث اجتهاد و تقلید - جواز احتیاط در توصّلیاتِ محض (معاملات بالمعنی الاعم) را امری واضح دانسته و از کنار آن عبور کرده‌اند و کمتر به جوانب آن پرداخته‌‌اند‌‌، اما وقتی در دایرهٔ احکام توصلیات دقت می‌شود‌‌، احکامی به چشم می‌خورد که حکم جواز احتیاط در آنها روشن نیست و بلکه با مانع همراه است. این موانع سبب استثناء این احکام از دایرهٔ جواز احتیاط در توصّلیات می‌شود. سؤال اصلی تحقیق، کشف ه...

علی بن ابراهیم قمی، از برجسته‌ترین محدثان شیعی است که روایات فراوانی‌ از ایشان در کتب معتبر شیعه نقل شده است. کتاب تفسیری‌ نیز به ایشان منتسب شده که هم اکنون موجود است، ولی به علت آمیختگی مطالب صحیح و ناصحیح در آن، عده‌ای در انتساب آن به این عالم بزرگ تردید کرده‌اند. در بررسی آسیب‌های موجود در تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی، روایات و مطالب ناهمگون، سست و خرافی به چشم می‌خورد که اعتبار آن را ...

در کنار تأسیسات حقوقی همچون معافیت‌های «قانونی» و «قضایی» ، نهاد «تبدیل مجازات» قرار دارد. تبدیل مجازات در مفهوم اعم اقدامی در راستای فردی کردن مجازات، جلوگیری از تضییع حقوق مجنی علیه یا اولیای دم، جلوگیری از وهن دین، تحدید استفاده از زندان‌ و نیز تحقق عدالت قضایی و تعذیبی عادلانه است. در حال حاضر تبدیل مجازات در حوزه مجازات‌های حدود، قصاص و تعزیرات جاری است. لیکن پرسش اساسی این است که آیا جهات...

سوگواری برای اموات، اعم از افراد عادی و اولیای دین،که با شیوه ها و گونه های متفاوتی صورت می گیرد ، با همه اهمیت و جایگاه آن در طول تاریخ و نیزگستره ای که از آن برخوردار است، با اختلاف نظر فقهای مذاهب روبرو است و در قرن های اخیر، دچار آفات، تحریفات و چالش هایی به ویژه از سوی دیدگاه های معارض وهابیت شده است. این پژوهش، ضمن توضیحاتی راجع به گونه های رایج و معمول در سوگواری و بررسی پیشینه و فلسفه...

رجم درزمره حدودی است که درشریعت اسلام موردامضاء قرار گرفته به عمل منافی عفت اشخاص محصن اختصاص یافت وروایات فراوانی درمورد اصل آن،از ناحیه پیامبر (ص) وائمه(ع) صادر شده است که فقها آن روایات را در حد استفاضه و حتی تواتر میدانند.امادر جزئیاتوشرایط اختلافاتی دراقوال فقها وجود دارد.سپری شدن زمان وتغییر شرایط تاثیر انکار ناپذیری برتغییر آراءوفتاوی مجتهدین دارد.تاثیر دادن زمان وشرایط مختلف درفتوی مبتن...

امروزه دشمنان اسلام برخی باورها و اعمال نادرست جهال یا معاندانِ فرق مختلف را حمایت می کنند و به آن دامن می زنند. از آن جمله پررنگ نمایی جشن نهم ربیع با عنوان شادی از قتل خلیفه دوم و تحریک احساسات مذهبی دیگر مسلمانان به واسطه برپایی مراسمی مشتمل بر سب و لعن و برخی اعمال سخیف، که در توجیه آن به حدیث رفع القلم استناد می کنند، در حالی که حدیث مذکور اشکالات سندی و محتوایی فراوانی دارد و نمی تواند محل...

سوگینه(تراژدی) شهادت امام حسین(ع) و یارانش در محرم سال 61 هجری صورت پذیرفت. نپذیرفتن بیعت با یزید، بهانه ای شد تا مخالفان اهل بیت، این کار شنیع را انجام دهند. این واقعه تلخ، در بدو امر، موجی از اندوه را در شهرهای مهمی چون مکه، مدینه و کوفه به وجود آورد که به تدریج دامنه آن وسیع و تمام کشورهای اسلامی را در برگرفت؛ به طوری­که زنده نگاه­داشتن این تراژدی وارد فرهنگ مسلمانان و به­ویژه شیعیان گردید. ...

یکی از مسائل مسلم حقوق اسلامی که مورد تصریح قانون مجازات جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته، مسأله قصاص عضو است. این مسأله در فقه اسلامی، مورد تأیید ادله اربعه (آیات قران، روایات، عقل و اجماع )که منابع اصلی استنباط هستند قرار گرفته است. ولی مسائل مستحدثه در عصر حاضر اجرای این حکم الهی را با مشکل مواجه کرده است، به همین خاطر مسأله امکان و امتناع قصاص عضو از مسائل مبتلابه جامعه امروز ایران است. تحقیق...

چون شهرت در اصطلاح علمای اصول در سه نوع روایی و عملی و فتوایی مورد تحقیق و بررسی قرار می گیرد، محور پژوهش عمدتا"مبحث حجیت شهرت فتوایی و ترجیح و جبر و مهن بواسطه شهرت می باشد و بطورکلی این پایان نامه در هفت فصل تنظیم شده است و مهمترین مباحث مطرح در آن را می توان میحث کلیات ، که در آن واژگان حجیت و اماره و شهرت و شیاع و تعادل و ترجیح مورد بررسی مفهومی قرار گرفته و مبحث حجیت شهرت فتوایی و بررسی اد...

اقتضای قاعدۀ «مقابله‌به‌مثل» بر مماثلت و همانندی در مقابله با متجاوز است؛ ولی این اقتضا با موانعی روبه‌روست که صاحب حق را دچار محدودیت‌هایی می‌کند. یکی از این موانع، مقابله‌به‌مثل از طریق حرام است. محرماتی که خارج از فضای مقابله‌به‌مثل، فی‌نفسه و به‌عنوان اولی حرام‌اند (مانند قذف و لواط) و همچنین، محرماتی که براثر عروض عناوین ثانویه حرام شده‌اند (مانند سبّ جایزی که به‌موجب وهن دین، غیرجایز می‌شو...