مهمترین تحوّل اجتماعی مستمر و بدون انقطاع در تاریخ خلیج فارس، «مهاجرت و جابجایی جمعیّت» در دو سوی کرانه های آن است، این پدیده از چنان اهمیّتی برخوردار است که بدون بررسی و در نظر گرفتن آن، نمی توان به درک درستی از رویدادها و حوادث این منطقه به ویژه در دوران پیش از نفت، رسید. اگر با ترسیم یک خط فرضی، طول خلیج فارس را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کنیم و با توجه به منابع تاریخی سمت و جهت مهاجرتها را...

مقدمه موقعیت جغرافیایی و ژئوپولتیکی خلیج فارس و قرار گرفتن این منطقه بر سر راه سه قاره آفریقا، اروپا و آسیا نقش مهم و تعین کننده در اوضاع سیاسی، نظامی، اقتصادی، و تجاری این منطقه داشته است. تجارت بین منطقه هند، آفریقای شرقی، دریای پارس و کشورهای پیرامون آن سود سرشاری نصیب شهرها و بنادر مجاور دریای پارس کرد و به همین خاطر تمدنهای درخشانی در اطراف این منطقه شکل گرفت. این تمدنها برای رونق تجاری و...

این بررسی در پی بازکاوش علل رخداد موج یخبندان سخت و گستردۀ آذرماه 1382 ایران است. برپایۀ مطالعات پیشین، علت ایجاد و دوام این موج یخبندان شدید، حاکمیت سامانۀ فشار زیاد سیبری معرفی شده است. برای این منظور از داده های شبکه ای دمای کمینه ایران، داده های شبکه ای فشار تراز دریا و سری های زمانی الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی استفاده شده است. بر پایۀ نمایه های آغاز، پایان و دوام موج سرما و با لحاظ گ...

کرانه ها و نواحی پس کرانه ای شمالی خلیج فارس و دریای عمان دردوره قاجاریه ،ازمناطق برجسته ی بازرگانی دریایی به شمار می رفت. بخش عمده ای از ثروت خالص و ناخالص و سرمایه در گردش ایران و کالاها و نیازمندی های خرد و کلان کشور از تکاپوهای تجار و شرکت های داخلی و بین المللی در این سرحدات حاصل می گشت. هدف نگارنده این است که چرا با وجود قابلیت های بالفعل و بالقوه جزایر و بنادر جنوب و جنوب شرقی ایران و حج...

مهمترین تحوّل اجتماعی مستمر و بدون انقطاع در تاریخ خلیج فارس، «مهاجرت و جابجایی جمعیّت» در دو سوی کرانه های آن است، این پدیده از چنان اهمیّتی برخوردار است که بدون بررسی و در نظر گرفتن آن، نمی توان به درک درستی از رویدادها و حوادث این منطقه به ویژه در دوران پیش از نفت، رسید. اگر با ترسیم یک خط فرضی، طول خلیج فارس را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کنیم و با توجه به منابع تاریخی سمت و جهت مهاجرتها را...

در بیستم محرم سال 1060هجری/ 22 ژانویه 1650میلادی  جنبش ضد استعماری مردم عمان به استیلای یکصدوپنجاه استعمار پرتغال پایان داد و سلسله نوبنیاد آل یعاربه در سایه قدرت دریایی و ضعف مفرط دولت های مرکزی، حمله و تجاوز به سواحل و جزایر و بنادر ایران را تشدید کردند. بدین ترتیب، تقابل دو کشور بر تعامل و پیوند پیشین سایه انداخت. در سال 1744میلادی احمد بن سعید ابو سعیدی ( 1693- 1783م)، با لقب الامام احمد بن...

بندر سیراف با هدف گسترش بازرگانی و امنیت خلیج فارس در دورۀ ساسانی پدید آمدو به زودی چون اُبُلّه اهمیت بسیار یافت . پس از اسلام، خصوصا در قرون سوم و چهارمهجری، زمینه ها و عواملی باعث شدند تا سیراف به بندری طراز اول در خلیج فا رسمبدل شود و دوره ای از رونق و شکوفایی را تجربه کند . از این عوامل ، تنزّل بصره بهسبب آشوب های سیاسی، موقعیت مساعد جغرافیایی سیراف و عمق مناسب سواحل آن،تجارب و تلاش های دریانور...