کشف المحجوب هجویری، قدیمی ترین کتاب موجود در موضوع تصوف و از ذخایر ارزشمند ادب فارسی و عرفان ایرانی است که متضمن مطالب مهمی در خصوص تصوف و متصوفه تا روزگار مولف می باشد. یکی از عرفای بزرگی که در ضمن مطالب گوناگون این کتاب به نوعی از اقوال و احوال و حکایات مربوط به آن سخن رفته، بایزید بسطامی است. بایزید که از نامداران و چهره های تابناک عرفان ایرانی ـ اسلامی محسوب می شود سخت مورد توجه هجویری بود...

این پژوهش با عنوان بررسی تأثیر کشف المحجوب هجویری بر تذکرهالاولیاء عطار تنظیم شده است وهدف تحقیق اثبات اینکه عطار در نگارش تذکره الاولیاء از کشف المحجوب هجویری استفاده کرده و تحت تأثیر برخی از اندیشه¬های مولف آن قرار گرفته و پاره¬ای از مطالب کتاب هجویری را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم در اثر خویش آورده است و آشنایی با برخی از ویژگی¬های سبکی این دو اثر به خصوص آن قسمت از ویژگی¬های مشترک و نزدیک...

پس از توحید حضرت حق، مهم‌ترین مسأله تصوف اسلامی، مسأله «ولایت» است. هجویری عارف نامدار قرن پنجم، درباره اهمیت ولایت می‌گوید: « بدان که قاعده و اساس طریقت ومعرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است».( هجویری، 1389: 317).. هجویری در کتاب کشف المحجوب به گونه‌ای همه جانبه و مستوفی، به موضوعاتی از جمله «ولایت» می ‌پردازد. وی ابتدا «ولی» و «ولایت» را در لغت واصطلاح بررسی نموده سپس با استشهاد به سخنان دیگر ع...

The first book among early mystical fexts to discuss mystical sects is Hojviri's kashf Al-Mahjub. This work was created in the fifth century (A.H). Hojviri (b. Circa 470) classifies sufis into twelve sects in one part of his work and explains their basic belliefs. The question raised by some readers of this text is whether these sect existed at all at that time. The present paper attempts to ex...

This article has no abstract.

«سرّ» از مصطلحات رایج صوفیه است که آن را جایگاه مشاهده و یکی از برترین لطایف وجودی انسان دانسته اند؛ علاوه بر توصیف­های مختلف از سرّ و تبیین ویژگی های آن در ضمن عبارات مختلف، در متون منثور عرفانی گاه سرّ را در معنا با «دل»، «قلب» و «روح» یکی دانسته و در تعاریف مختلف، آن را با همین کلمه در معنایِ «راز» یکسان شمرده اند، در صورتی که سرّ مرتبه­ای ورای روح و جان است. مقاله حاضر  بر اساس متن کشف­المحجوب ح...

یکی از کارهای مهم عالمان تصوف و عرفان اسلامی، تدوین و نوشتن کتاب هایی برای آموزش یا پاسخ به سؤالات مریدان و رهروان و در مجموع برای راهنمایی اهل طریقت و جویندگان این راه بوده است. در این کتاب ها بنا به اعتقاد نویسنده و سلیقة او، مباحث مهم اصولی و عملی عرفان و نیز سرگذشت ها و سخنان بزرگان و پیشوایان طریقت گردآوری می شده است. کشف المحجوب هجویری غزنوی، نخستین متن تألیفی به زبان فارسی در زمینه های گ...

هجویری در کشف‌المحجوب بزرگ­زاده­ای دین­ورز، پشمینه­پوشی بی‌خرقه و صوفی‌ آزاد از رسوم است. داوری­های او دربارة مشایخ گذشته و هم‌روزگارش با تأمل و شناخت همراه است. یکی از این مشایخ، حسین‌ بن‌ منصور‌ حلاج است که به گواهی تاریخ، وابستگان دستگاه خلافت عباسی مخالف او بوده‌اند. پیروان حلاج در طول تاریخ از مجازات ایمن نبود‌ه‌اند. بزرگان تصوف نیز به مقتضای ­زمان، پوشیده و به اشاره در باب او سخن گفته‌اند...

در این پژوهش کوشش شده است به بررسی و مقایسه داستان پیامبران و اولیاء، در دو کتاب مهم عرفانی فارسی یعنی شر ح تعرف و کشف المحجوب پرداخته شود. داستان انبیاء و اولیاء،در بیشتر متون عرفانی وارد شده و نویسندگان این آثار از داستان های مذکور برای تبیین مسائل عرفانی،سود برده اند.در بین این متون،شرح تعرف وکشف المحجوب به عنوان نخستین آثار منثور عرفانی به زبان فارسی،از جایگاه ویژه ای برخوردارند به گونه ای ...