تاتی خلخال از گویشهای ایرانی شمالی غربی است که هم اکنون در دو بخش شاهرود و خورش رستم از توابع شهرستان خلخال رایج است. از آنجاکه این گویش، گونه ها و لهجه های متنوعی دارد، در این جستار از بخش خورش رستم، گونة کَجَلی، و از بخش شاهرود، گونه های لرْدی، کرینی، درَوی، کِهَلی و گیلَوانی انتخاب گردیده و از نظر ویژگیهای ارگتیو با هم مقایسه شده اند. در این مقاله، ابتدا حالتهای فاعلی و غیرفاعلی اسمها و ضمایر توص...

زبانها و گویشهای در خطر، بسان آینه ای از فرهنگ و پیشینۀ تمدنی هر کشور، بخش مهمی از میراث معنوی و هویت ملی است. گویش شناسی اقدامی روشمند است که در ایران مطالعات آن پیشینۀ مفصلی ندارد و عمدتاً به پایان نامه های تحصیلی در زبان شناسی و چند شاخۀ دانشگاهی مرتبط محدود می گردد. با وجود آغاز این مطالعات دانشگاهی از حدود دهۀ 1340 شمسی، هنوز واحد درسی قطعی و فراگیر به نام «گویش شناسی» در برنامه ریزی آموزشی...

ساخت فعل یکی از مهمترین مقوله‌های دستوری در زبانهای ایرانی است. مقایس? ساخت فعل در زبانها و گویشهای ایرانی می‌تواند بیانگر پیوند این زبانها و بستگی آنها به یک شاخ? زبانی، یعنی زبانهای ایرانی باستان باشد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، یکی بررسی چگونگی ساخت فعل در زبان بلخی و دیگر حصول به این نتیجه است که آیا ساخت فعل در این زبان با دیگر زبانهای ایرانی میانه از هماهنگی و ارتباط کافی برخوردار ...

نوشتار پیش رو، به معرفی تکواژی در گویش هزارگی افغانستان می پردازد که ساختاری بسیار ویژه دارد . این تکواژ که از یک واج تشکیل شده، معنای «تأیید» و «بله» را می رساند و گویشوران سالمند آن را استفاده می نمایند. ویژگی بازگشتی این واج، که در میان زبان های هند و اروپایی نادر است، خود به تنهایی درخور اعتناست. این مقاله ، ایتدا به معرفی منطقه و گویش قوم هزارگی می پردازد، سپس مشابهت های این صدا در سایر گو...

هدف از انجام این پایان نامه، بررسی نظام واجی گویش بروجردی در چارچوب نظریه بهینگی است. گویش بروجردی یکی از گویشهای پیوستار زبانی لُری است. زبان لُری خود از سه شاخه ی زبانی تشکیل شده است: 1- لُرستانی 2- بختیاری 3- لُری جنوبی در میان این سه شاخه ی زبان لُری گویش بروجردی به شاخه ی لُرستانی تعلق دارد. در بین گویشهای شاخه ی لُرستانی، گویش بروجردی، نهاوندی، ملایری و تویسرکانی به یکدیگر بسیار نزدیک هستند ...

در این رساله گویش سیوند، محل و حوزه جغرافیائی آن معرفی می شود و سپس ساخت آن (مخصوصا" افعال گویش) مورد مطالعه قرار می گیرد. این مطالعه بنیاد ساخت گرایانه دارد. در رساله رابطه گویش سیوندی با گویشهای شمال ایران روشن میشود.