یکی از مباحث اخلاقی که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته و پرسش‌ها و چالش‌های جذابی در فلسفه‌ی اخلاق به‌وجود آورده، بحث اعمال فراوظیفه است. اعمالی که به‌واسطه‌ی ویژگی‌های خاص خود، به‌ظاهر در هیچ‌یک از تقسیم‌بندی‌های سنتی فعل اخلاقی یعنی ضروری، جایز و ممنوع نمی‌گنجند. مفهوم فراوظیفه در اصل، ریشه در سنت‌های دینی و اخلاقی و رویکردهای فضیلت‌محور دارد که فرد را به تعالی معنوی ازطریق هدف‌گیری قله‌های...

یکی از پرسش های بسیار اساسی دربارة شهودگروی اخلاقی مور این است کهگستره و دامنۀ شهودگروی اخلاقی وی تا کجاست. آیا شهودگروی اخلاقی ویصرفاً ناظر به مفاه یم اخلاقی ارزش ی و احکام یا قضا یای اخلاق ی مشتمل برآنهاست یا ا ینکه به مفاه یم اخلاقی ناظر به الزام و تکلیف و احکام یا قضا یایاخلاقی مشتمل بر ا ین مفاه یم ن یز مربوط می شود؟ در ای ن مقاله خوا هیمکوشید تا با روش ی تحل یلی- انتقاد ی نشان ده یم که برخ...

یکی از مهم‌ترین اهداف نزول قرآن، تربیت اخلاقی است و پیش‌نیاز تربیت اخلاقی، شناخت هنجارهای اخلاقی است. در قرآن هنجارهای اخلاقی با اسلوب‌های متنوعی بیان شده است. تنوع بیان هنجارها از راهبردهای مهم تربیت اخلاقی است. در نُه آیه از قرآن به این راهبرد تربیتی و فلسفه آن اشاره شده است. خاستگاه تنوع اسلوب بیان قرآن، برخی مبانی الهیاتی مانند «علم، رحمت، قدرت، حکمت، لطف»، و برخی مبانی انسان‌شناختی مانند «ت...

موجودات بشری از نقطه نظر اخلاقی برابرند. آنها از لحاظ توصیفی ، واقعی یا تجربی برابر نبوده و نیستند. از نظر برخی برابری، در معنای اخلاقی ، یک هدف ، یک ایده آل، نبوده و یک امید، یک آرمان و یک الزام است . اما هدف ، هیچ گاه به طور کامل متحقق نمی شود و از این رو اهداف وآرمان تساوی طلبانه با محدودیت های جدی بشری مواجه است .

در این پژوهش با توجه به مستندات حمایت از حریم خصوصی در آموزه‌های اسلامی و نیز موارد مجاز ورود به آن، مدل اخلاقی اسلام در ورود به حریم خصوصی، استنباط و طراحی شده است؛ این مدل در بردارنده هفت مولفه است که عبارتند از: 1. پاسداشت حق حریم خصوصی و خلوت افراد به‌عنوان یک ارزش، 2. تأکید بر پاسداشت حریم خصوصی به‌عنوان اصل اولیه و استثناء بودن موارد نقض، 3. بر شمردن مواردِ مجازِ ورود به حریم خصوصی بصورت شف...

چکیده یکی از مفاهیم مورد بحث در فرااخلاق که در سیاق‌های اخلاقی بسیار به کار می‌رود و نقش مهمی در صدور داوری اخلاقی دارد، مفهوم الزام یا وظیفه است که از مفاهیم هنجاری محسوب می‌شود. از فیلسوفانی که به این مفهوم پرداخت و آن را غیر قابل تقلیل و متمایز از مفاهیم ارزشی می‌دانست، ویلیام دیوید راس است. او بسیاری از مباحث اخلاقی خود را تحت تأثیر اندیشه‌های پریچارد بیان داشت؛ از این جهت تبیین دقیق ...

مقاله حاضر در دو بخش به تبیین منشور اخلاقی امر پژوهش می پردازد. بخش اول شامل بایستگی های اخلاقی پژوهش در سه مقوله موضوع پژوهش، پژوهشگر و سازمان متصدی پژوهش است. بخش دوم مقاله متکفل آسیب شناسی پژوهش است. این بحث با تبیین نبایدهای اخلاقی پژوهشگر و سازمان مربوط به سامان رسیده است. تدبّر در آسیب های رفتاری در پژوهش ضرورت الزام به ارزش ها و بایدهای اخلاقی را نشان می دهد. براساس مباحث این مقاله می توا...

مقاله حاضر در دو بخش به تبیین منشور اخلاقی امر پژوهش می پردازد. بخش اول شامل بایستگی‌های اخلاقی پژوهش در سه مقوله موضوع پژوهش، پژوهشگر و سازمان متصدی پژوهش است. بخش دوم مقاله متکفل آسیب‌شناسی پژوهش است. این بحث با تبیین نبایدهای اخلاقی پژوهشگر و سازمان مربوط به سامان رسیده است. تدبّر در آسیب‌های رفتاری در پژوهش ضرورت الزام به ارزش‌ها و بایدهای اخلاقی را نشان می‌دهد. براساس مباحث این مقاله می‌توا...

در این مقاله مفهوم وظیفه در اخلاق کانت را از سه منظر معناشناسی، معرفت‌شناسی و وجودشناسی مورد بررسی قرار داده‌ایم. به‌لحاظ معناشناسی وظیفه عملی است که شخص به انجام آن ملزم می‌شود. الزام، ضرورت یافتن یک فعل اختیاری تحت دستور عقل است. از منظر معرفت‌شناختی، عقل منشأ احکام و وظایف اخلاقی است؛ احکام اخلاقی، احکام تألیفی پیشینی هستند و امر مطلق راه تشخیص وظایف اخلاقی خود است. به عقیدۀ کانت، عقل کاشف ا...