اقتصاد ایران همانند اغلب اقتصادهای جهان با معضل فرار مالیاتی روبه­رو بوده و در سال­های اخیر به­دلیل گسترش     تحریم­های اقتصادی، افت شدید قیمت نفت و کسری بودجه حاصل از آن، دولت درپی تمرکززدائی از نظام وابسته به درآمدهای نفتی و جایگزینی آن با درآمدهای مالیاتی است. در چنین شرایطی خلاء مطالعاتی از حیث سنجش و اندازه گیری کمّی حجم اقتصاد زیرزمینی و فرار مالیاتی اهمیت دوچندانی می­یابد. با توجه به چنین...

این مقاله ضمن تعریف اقتصاد سیاسی و مطالعه چگونگی پیوند اقتصاد سیاسی با دفاع ملی، عدم تعادل، ناکارآمدی، نوآوری در ارائه خدمات دفاع ملی و بروز نیازهای جدید را در ارتباط دوسویه میان این دو حوزه و نظریه‌های جدیدی که مدعی پاسخ‌گویی به نیازهای دفاعی در شرایط جدید هستند، مرور می‌کند.در نهایت با بررسی تأثیرات متقابل اقتصاد و دفاع ملی در وجه نظامی آن، الگوی تعامل این دو حوزه در جمهوری اسلامی ایران طرح م...

نهاد خیرخواه وقف به رغم سابقه درخشانش در تمدن قدیم اسلامی، امروزه از دید کارآمدی، سازمانی و مکتبی با چالش هایی روبه رو است؛ این در حالی است که می توان با بررسی بُعدهای گوناگون نهاد وقف به طور نظام مند و در چارچوب دینی معتبر و مبتنی بر دلایل نقلی، عقلی، علمی و تجربی و با استفاده از اطلاعات حاصله از اقتصاد بخش سوم و اقتصاد دهش این چالش ها را حل کرده و راه جدیدی برای نظام اقتصادی اسلامی در کشورهای ...

حساب های ملی سالانه تصویری جامع و تفصیلی از وضعیت اقتصادی جامعه جهت تجزیه ی اقتصادی ارائه می نماید، اما تهیه و تدوین آن بر مبنای یک دوره حسابداری سالانه و همچنین زمان بر بودن معمول تهیه ی این حساب ها، مانع از شناخت به موقع وضعیت جاری اقتصاد می گردد. از این رو حساب های ملی فصلی با ارائه ی تصویری زودهنگام از اقتصاد به منظور رصد تغییرات صورت گرفته، پیش بینی و به تبع آن واکنش مناسب برای هدایت اقتصا...

این مقاله می‌کوشد با نگاه اقتصاد سیاسی، علل و عوامل عقب‌ماندگی ایران و راه برون‌رفت از توسعه‌نایافتگی ایران را از منظر عزت‌الله سحابی تحلیل و بررسی کند. فرض نوشتار حاضر بر این ایده استوار است که وی در عرصة نظری از آموزه‌های مکتب فردریک لیست آلمانی و از حیث عملی از تجربۀ اقتصاد بدون نفت دولت ملی مصدق متأثر شده است. از نظر او، در جهان مبتنی بر استثمار و غارت، برای «ایران» راهی جز حرکت در مسیر «تو...

با تحول مـفاهیم مـربوط به منافع، قدرت و امنیت ملی پس از دوران جنگ سرد و فروپاشی شوروی و تقویت مـؤلفه اقـتصادی قدرت ملی، بهره بردن از توان اقتصادی بعنوان یکی از مهمترین ابزارهای تقویت قدرت ملی درجهت برآورده نمودن انتظارات و منافع ملی یکی از اولویت های کشورها در حوزه سیاستگذاری خارجی بوده است. بنابراین، بـرخورداری از یک نظام پایدار اقتصادی می توانست تضمین کننده قدرت و امنیت ملی کشورها باشد. دراین...

هدف اصلی این مقاله بررسی اثر رشد نقدینگی بر پس انداز ملی در اقتصاد ایران با استفاده از  روش های اقتصاد سنجی خود رگرسیون برداری[1] و تصحیح خطای برداری[2] در دوره زمانی 86- 1352می باشد. نتایج این الگو نشان می دهد که اثرات تغییرات نقدینگی بر نرخ پس انداز ملی در کوتاه مدت و بلندمدت مثبت و معنی دار است و با گذر زمان این آثار خنثی می شوند. تأثیر رشد اقتصادی بر پس انداز در کوتاه مدت منفی است ولی از لح...

در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار دهه اخیر...