منظومة خسرو و شیرین نظامی بهترین منظومة عاشقانة او و جزء بهترین داستان های عاشقانة شعر فارسی است. از رموز موفقیت آن، نحوة استفادة نظامی از عناصر داستان در این منظومه در قیاس با مقلدانش و دیگر داستان پردازان شعر کهن فارسی است. اگر اثر نظامی را با دیگر شاعرانی که در ادبیات کهن منظومه­های عاشقانه سروده­اند، مقایسه کنیم ارزش کار نظامی مشخص     می­شود. از جمله ویژگی های مثبت به کاربردن عناصر داستان ...

با مطالعه‌ی تاریخ گذشتگان و توجه به زندگی امروز جهانیان، به نظر می‌رسد که یکی از نیازهای همیشگی انسان،‌ پای‌بندی به امور اخلاقی‌ست. این پای‌بندی به اخلاق پسندیده، هم می‌تواند در تکوین شخصیت هر فرد و ایجاد تعادل وجودی خودش مؤثر باشد و هم در پیوند میان انسان‌ها و جوامع انسانی نقش مهمی داشته باشد.توجه به اخلاق پسندیده و اصلاح ناهنجاری‌های اخلاقی‌، همیشه مورد توجه دانشمندان و شاعران فارسی زبان بوده...

شیرین همسر خسرو پرویز ساسانی از معشوقه‌های مشهور و کامروای ادبیات فارسی است. دختری طنّاز و آشنا به رموز دلبری که پادشاه قدرتمند ساسانی را وادار می‌کند در برابر خواست او سر تعظیم فرود بیاورد. شهرت عشق جاودانی شیرین و خسرو حاصل تلاش نظامی کبیر است. امیرخسرو دهلوی شاعر پارسی‌گوی غیر ایرانی نیز با اقتباس از این اثر والا به خلق منظومه «شیرین و خسر...

ورود اسلام به شبه‌قاره هند، افزون بر تحولات مذهبی، تغییرات اجتماعی و سیاسی مهمی در پی داشت و موجب تحولات عمیق فرهنگی نیز شد. از جمله مهم‌ترین جلوه‌های این تحولات، ایجاد سنت تاریخ‌نگاری در این سرزمین بود. در واقع، با استقرار اسلام در شمال‌غربی هند، تألیفات تاریخی به عنوان شاخه‌ای از ادبیات در شبه‌قاره به سوی پیشرفت گام برداشت. وجه غالب در تاریخ‌نگاری هند اسلامی، سیطرۀ زبان فارسی و دیدگاه‌های تار...

ادبیات تعلیمی یکی از شاخه های مهم و کهن ادب فارسی است مضامین تعلیمی از دیرباز در داستان‌ها که همواره از نیازهای ذهنی و عاطفی بشر بود، راه یافت و ایرانیان به جنبه تعلیمی آن توجه کرده‌اند. حکایت پردازی نیز از شیوه های داستان پردازی است که در قرون چهارم با مضامین اندرزی در مثنوی‌هایی چون کلیله و دمنه به کار رفته است. در قرن پنجم هـ .ق حدیقه سنایی نخستین منظومه عرفانی است که با هدف تعلیم مباحث عرفا...

ادبیات تعلیمی یکی از شاخه های مهم و کهن ادب فارسی است مضامین تعلیمی از دیرباز در داستان‌ها که همواره از نیازهای ذهنی و عاطفی بشر بود، راه یافت و ایرانیان به جنبه تعلیمی آن توجه کرده‌اند. حکایت پردازی نیز از شیوه های داستان پردازی است که در قرون چهارم با مضامین اندرزی در مثنوی‌هایی چون کلیله و دمنه به کار رفته است. در قرن پنجم هـ .ق حدیقه سنایی نخستین منظومه عرفانی است که با هدف تعلیم مباحث عرفا...

فرهنگ عامه تجربیات و تفکرات بشر ذر طی قرون و اعصار می باشد که در متن زندگی مردم هر دوره جاری است و ریشه در گذشته های دور دارد. فرهنگ مردم هر ملتی دارای ویژگی های است که به آن جامعه هویت می بخشد و باعث تمایز آن از جوامع دیگر می شود. از سوی دیگر فولکلور بهترین عاملی است که ملت ها را به هم می پیوندد و موجب صلح و دوستی می گردد. شناخت فرهنگ عامه علاوه بر این که در تدویتن تاریخ و جامعه شناسی ضرورت ...

امیرخسرو دهلوی، در قرن هفتم هجری، در آغوش پدری بزرگ شد که اگرچه خود، بی سواد بود، اما تمام همتش را صرف تحصیل سه پسرش نمود که کوچکترین آن ها بعدها بزرگترین شاعر پارسی گوی هند شد. تحقیق حاضر به بررسی دیوان اشعار امیر می پردازد تا توانایی های او را در جنبه های مختلف شعری به تصویر بکشد. امیر غزلسرایی توانا بود. ذکاوت، آشنایی با موسیقی خراسانی و هندی، استعداد درخشان او در آوازخوانی و آهنگسازی، در تل...

پایان نامه حاضر فرهنگ تشبیهات را در « دیوان غزلیات امیر خسرو دهلوی » بر اساس « دیوان امیر خسرو دهلوی » با « مقدمه و اشراف محمد روشن » مورد بررسی قرار داده است. این پایان نامه در سه فصل تنظیم شده است. در فصل اول به طور خلاصه انواع تشبیه با تعریف و مثالی برای هر کدام از آنها آورده شده است.در فصل دوم که شامل شش بخش است هر کدام از انواع تشبیه بر اساس ذکر و عدم ذکر وجه شبه و ادات ، تعدد طرفین ، مرکب...

لیلی و مجنون از مشهورترین داستان­های عاشقانه ادب کهن ایران است که ریشه­ای عربی دارد و نخستین بار نظامی گنجوی آن را به نظم درآورد. پس از نظامی، نظیره­گویان بسیاری به سرودنِ این داستان پرداختند؛ از جمله می­توان به امیرخسرو­دهلوی که از نخستین و مشهورترین مقلّدان خمسه نظامی است، اشاره­کرد. در هر داستانی چه به نظم و چه به نثر، کیفیّت و نوع استفاده از عناصر داستان می­تواند مبنایی برای سنجش خوب یا ضعیف ب...