در این مقاله، ضمن شرح مختصری از سیر تطوّر روابط تعیین وقت نمازها در اسلام، دو رابط? نویافته و یک ضابطه برای تعیین وقت نمازهای پنجگانه، که از خلال نسخه‌های خطّی استخراج شده‌است، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این متون عبارتند از: (1) صدباب در معرفت اسطرلاب سیّد ضیاء‌الدّین شوشتری؛ (2) استیعاب فی‌ علم الاصطرلاب ابوریحان بیرونی؛ (3) انیس الطّلّاب فی معرفة الاصطرلاب محمّد مجدالدّین بن زین‌الدّین محمد همدانی؛ (4...

چکیده الفنون الأدبیه و أعلامها فی النهضه العربیه الحدیثه از جمله مهم ترین آثار أنیس الخوری المقدسی است که در آن به تحلیل فنون نثری و أعلام آن در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم می پردازد. این جستار می کوشد با بررسی این کتاب بر اساس معیارهای تألیف کتاب آموزشی، نقاط مثبت و منفی این اثر را به عنوان پژوهشی در حوزه تاریخ ادبیات تبیین کند. در این بررسی ابتدا تحلیل بیرونی اثر شامل معرفی کلی مؤلف و ...

چکیده الفنون الأدبیة و أعلامها فی النهضة العربیة الحدیثة از جمله مهم ترین آثار أنیس الخوری المقدسی است که در آن به تحلیل فنون نثری و أعلام آن در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم می پردازد. این جستار می کوشد با بررسی این کتاب بر اساس معیارهای تألیف کتاب آموزشی، نقاط مثبت و منفی این اثر را به عنوان پژوهشی در حوزة تاریخ ادبیات تبیین کند. در این بررسی ابتدا تحلیل بیرونی اثر شامل معرفی کلی مؤلف و...

یکی از شیوه های فعال و نوین آموزش تفکر فلسفی، روش «تفکر انتقادی» است. این شیوه از ابداعات ماتیو لیپمن و رابرت انیس است که مبتنی بر اصول کنجکاوی اندیشمندانه، عینیت گرایی، انعطاف پذیری، گستردگی فکر، شک گرایی معقول و روشمند بودن است. مسئله مهم و قابل طرح این است که فیلسوفان اسلامی و به طور مشخص ابن سینا به عنوان فیلسوف مروج تفکر فلسفی تا چه اندازه شیوه ی تفکر انتقادی را در مسیر ترویج فلسفه و رشد ت...

کتاب " الرحلات الخیالیه فی الشعر العربی الحدیث"، اثر محمد الصالح السلیمان است که در سال 1999 در دیرالزور به چاپ رسید. از جمله موضوعات مورد بررسی در این کتاب می توان به انواع سفرنامه های خیالی، موضوعات این گونه سفرنامه ها، منابع فرهنگی و ادبی و علمی و دینی آن و انگیزه ی شاعران در روی آوری به نگارش این گونه سفرنامه ها اشاره کرد. وی در این اثر به بررسی سفرنامه های خیالی چندین شاعر از جمله معلوف،...

چکیده محدّث جزایری (1050ـ1112ق) از دانشمندان برجسته شیعه، دارای آثار بسیاری است. به همین جهت از دیرباز گزارش شرح حال و معرفی آثار وی مورد اهتمام تراجم‌نویسان و محققان بوده است. با این همه، در خصوص نسب‌نامه و برخی نوشته‌های وی کاستی‌ها و اشتباه‌هایی رخ داده است. تصحیح شجره‌نامه محدّث جزایری، رد اشتباه منتسب نبودن برخی از تألیف‌های محدّث جزایری به وی، اصلاح اشتباه محدّث جزایری در معرفی کتاب غرائ...

ه پژوهش های زبان شناسیسال پنجم، شماره اول، بهار و تابستان 293132/3/ تاریخ وصول: 1131/1/ تاریخ اصلاحات: 1231/1/ تاریخ پذیرش: 9256 - صص 21__________________________________________________________________________________________gh5karimi@ut.ac.ir *استاد زبانشناسی دانشگاه تهران[email protected] **دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهرانتحلیل معنایی کلمات مرکب اسم- اسم در زبان فارسی* غلامحسین کریمیدوس...

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر برنامه آموزش فلسفه برای کودکان در پرورش مهارت های ارتباطی و تفکر¬انتقادی دانش آموزان بود. جامعه آماری پژوهش کلیه ی دانش آموزان پایه¬ی پنجم ابتدایی شهرایلام، که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل می باشند. از این میان تعداد 42 نفر دانش آموز دختر (21 نفرگروه آزمایش،21 نفر گروه کنترل)، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای بررسی فرضیه ی پژوهش از روش شبه آزمایشی...

بحث شامل تمهید و دو فصل است که اهداف زیر را دنبال می کند: بررسی گسترش عربی به واسطه قیاس، معرب ودخیل ،ترادف، اشتراک لفظی، تضاد، نحت،ابدال لغوی واشتقاق اکبر درجهت تطبیق در کتب اربعه بررسی انواع ابدال و عواملش برای اثبات نقش آن در رشد و گسترش الفاظ که در این راستا اقوال موافقین مانند« ابن جنی» ،«محمد مبارک» ،« ابوعلی فارسی» و غیره و مخالفین مانند« ابراهیم انیس» و« ابراهیم سامرایی» بررسی شده اس...

وقتی از بلاغت در سدۀ هشتم هجری و هم زمان با دورة رواج سبک عراقی در شعر پارسی سخن به میان می آید توجه به شرف الدین رامی و تألیفات بلاغی وی ناگزیر است. از رامی سه اثر در بلاغت بر جای مانده است: تحفة الفقیر یا بدایع الصنایع، حقایق الحدایق، و انیس العشاق. مشخصة کلّی این آثار، مانند دیگر آثار بلاغی سده های هفتم تا نهم هجری، عمدتاً، تقلید ها و تحریر هایی است از کتاب های بلاغی پیشین، یعنی آثار رادویانی،...