اندلس کشوری در دیار غرب امّا متعلّق به جهان اسلام است که در برهه ای طولانی از زمان در قلب طبّ تاریخ عربی بوده و صفحات درخشان مزیّن به عزّت و تمدّن خود را نگاشته است و از همین دیار دستاوردهای دانش، فرهنگ و هنر اسلامی تا قلب اروپا نفوذ کرده است. و علیرغم مخالفتی که کلیسای مسیحی با هرگونه پیشرفت علمی یا فکری داشت، جرّاح مسلمان ابوالقاسم الزهراوی در اوج سخت ترین شرایط و زمان (قرون وسطی) کتاب جامعی را در ع...

جنبش بازپس گیری اصطلاحی است که در ذیل آن روند فتح قلمروهای اسلامی اندلس، بدست مسیحیان تشریح می گردد. دوره اصلی جنبش بازپس گیری از سقوط بربشتر در سال456ق/1064م. آغاز شده و تا فتح اشبیلیه در سال 646ق/1248م ادامه می یابد. در پژوهش حاضر ضمن توصیف ماهیت جنبش بازپس گیری اندلس از سوی مسیحیان، زمینه ها و عوامل دینی موثر بر این جنبش واکاوی شده است. فرضیه غالب عبارت است از اینکه با اصلاحات دیر کلونی و تص...

چکیده دانش مندان علم نحو بحث های متفاوتی درباره پیدایش نحو انجام داده اند. از آن جا که علم نحو از ملزومات فرهنگ اسلامی بوده دانشمندان مسلمان درصدد تدوین قوانینی برای زبان عربی برآمدند. به مرور زمان، در این راستا مکاتبی بوجود آمد که در شکوفایی علم نحو تأثیر بسزایی داشت. دانشمندان اندلس در مشرق، نزد دانشمندان آن دیار به کسب علم پرداخته، تا آنجا که در زمینه هایی برآنان برتری یافتند و به این ترتیب...

شکوفایی دانش پزشکی مسلمانان در اندلس ازنیمه سده سوم هجری و از روزگارمحمد بن عبدالرحمن اوسط آغاز شد. در این میان داروشناسی به عنوان دانشی وابسته، همگام با پزشکی سیر تکاملی خود را طی ‌کرده است؛ اما توجهات دانشمندان اندلسی به موضوع ادویه یا مفردات پزشکی موجب شد که پزشکان و دانشمندان اندلس توجهی فراوان به داروشناسی نشان دهند تا جایی که داروشناسی به رویکرد غالب پزشکی اندلس تبدیل شد. عواملی چند، هر چ...

بعداز فتح مغرب مسلمانان اعم از عرب وبربر، درپی فتوحات دیگری بودند تادروهله اول زمینه هرچه بیشتر نشراسلام را فراهم آورند آمادگی عرب وبربر به عنوان دوعنصر غالب بابروز شرایط مناسب ، زمینه فتح دورترین مناطق وسیع غرب جهان شناخته شده آن روز یعنی اسپانیا رادرسال 92ه.ق ممکن ساخت. بافتح تدریجی اسپانیا اسلام تقریباً تمامی این سرزمین رافراگرفت وجامعه جدیدی رادرآنجا یعنی اندلس به وجود آورد که خود طی دوران ط...

مسلمانان از سال ۹۲ تا ۸۹۸ ق/۷۱۱ تا ۱۴۹۲ م، در اندلس حضور داشتند و این منطقه بخشی از دنیای اسلام محسوب می شد. با بررسی جایگاه تشیع در اندلس، این مسئله برای ما آشکار می شود که در دوره حاکمیت مسلمانان در این سرزمین، تشیع نفوذ و گستردگی نداشت و اندلس وضعیت متفاوتی با مناطق شرقی خلافت داشت. عواملی چند موجب شد که در این منطقه از جهان اسلام، تشیع نتواند از کثرت جمعیت برخوردار شود. این عوامل را می توان...

مذهب تشیع و اندیشه های شیعی در نخستین سال های ورود مسلمانان به اندلس و هم زمان با فتوحات اسلامی یا اندکی پس از آن، وارد این منطقه گردید. زمینه مناسب و پیدایش موانع گوناگون سبب گردید که تشیع در این منطقه، گسترش پیدا نکند. علل و عوامل گوناگونی سبب ناکامی شیعیان در نشر باورهای خود در این سرزمین بود. علل سیاسی مانند قیام های منسوب به شیعیان و رقابت امویان اندلس با حکومت های ادریسیان و فاطمیان و علل...