اسطوره الهه باروری و ایزد گیاهی شهید شونده اگر بر اساس نظر اسطوره شناسان آیین گرا تحلیل شود، توجیه انسان عصر باستان از زندگی دوباره گیاهان در فصل بهار است. در این اسطوره که در بین النّهرین، مصر، هند باستان و احیاناً در میان بومیان فلات ایران رواج داشته است نقش گیاه را ایزدی بر عهده دارد که با پذیرش تبعید موقّت یا مرگ، به جهان زیرین می رود و پس از چندی در قالبی نو به روی زمین باز می-گردد و با خود ب...

تموز اسطوره احیاء و تجدید حیات است و نزد شاعران معاصر عرب نماد بازگشت به گذشته شکوهمند پس از دوره واپس گرایی است.عده ای از شاعران معاصر عرب از دهه پنجاه به بهره گیری از منبع غنی اسطوره بویژه اسطوره تموز روی آوردند که به شاعران تموزی "الشعراء التموزیون" معروفند. از جمله بدر شاکر سیاب و خلیل حاوی و ادونیس به همراه جبرا ابراهیم جبرا و یوسف الخال ، که این دسته از شاعران برای تفسیر نماد تموز در شعر ...

نوگرایی نوعی خلاقیت است و این خلاقیت به معنی استعداد یافتن روابط نو، پیدایی روابط نوین و ترکیب های تازه و بازنمایی کیفیت های تازه ی معانی می باشد. نوگرایی در ادبیات، بیانگر گسستن از سنن و قراردادهای حاکم و ایجاد شیوه های تازه در نگرش به جایگاه انسان و نقش او در نظام هستی است. یوسف الخال شاعر، ناقد و روزنامه نگار لبنانی که از شخصیت های پیشگام در جریان نوگرایی شعر معاصر عرب محسوب می شود، خواستار ...

اندیشه مرگ و تولّد دوباره ملّت و تمدّن عرب به طور عام و فلسطین به طور خاص، یکی از گسترده ترین موضوعاتی است که در شعر شاعران ادب مقاومت فلسطین و به ویژه در شعر محمود درویش نمود یافته است. این شاعر برجسته ی ادب مقاومت، توانسته است با نوآوری و آفرینش هنری اش، معناهایی گوناگون و جدید در مورد اندیشه مرگ و زندگی ارائه دهد و ملّت عرب را از میان اندوه ها، تنهایی ها و محرومیّت ها بیرون بکشد و آنان را از فرور...

داستان حضرت خضر در ادبیات و مفاهیم و فرهنگ این مرز و بوم با دو روایت شناخته شده است، یکی پیشگامی خضر در سپاه ذوالقرنین(اسکندر) در جستجوی آب حیات که خضر با گام نهادن در ظلمات به آب حیات دست می یابد؛ دیگری روایت ملاقات حضرت خضر با حضرت موسی(ع) در مجمع البحرین، که خضر با انجام کارهای شگفت موجب حیرت و تعجّب حضرت موسی می شود. عناصر و نشانه ها و مفاهیم موجود در این دو روایت آب حیات، جاودانگی، قرار گرف...

این رساله دربردارنده ی یک مقدمه و سه باب است که باب نخست از دو فصل و دو باب دوم و سوم هر کدام از سه فصل تشکیل شده است. در باب نخست، خاستگاه رویکرد تراژیک در سروده های خلیل حاوی مورد بررسی قرار گرفته است؛ منظور از خاستگاه در این بخش از پژوهش آن دسته از عواملی است که در شکل گیری، ماندگاری و نمود بینشی تراژیک و سرشار از اندوه، نومیدی و احساس شکست و ناکامی شاعر، تأثیری انکارناپذیر دارد. فصل نخست ای...