کانت علاوه بر آثار نظری معروف خود راجع به توانایی شناختی، اصول اخلاقی و قوه حکم انسان، از منظر تاریخی و پراگماتیکی نیز به مطالعه و تحقیق دربارۀ انسان پرداخته است. انسان شناسی کانت، که او آن را پراگماتیک می نامد، مشتمل بر آراء و تعالیم و توصیه های خاصی است که این نوشتار در صدد معرفی و ارزیابی برخی از آن تعالیم است. در این جستار خواهیم دید که کانت تحقیق در مورد انسان را توام با مشکلات خاصی می دان...

هین تیکا در تحلیل دلالت شناسی منطق معرفت به قصد پاسخ گویی به مسئلۀ همه چیزدانیِ منطقی از جهان های ناممکن استفاده کرد. پریست نیز همچون هین تیکا در تحلیل متون التفاتی به جهان های ناممکن متوسل می شود. پس از مطالعه رویکردهای متعدد به جهان های ناممکن و کاربردهای گوناگون جهان های ناممکن در منطق موجهات، پاسخ پریست به مسئلۀ همه چیزدانیِ منطقی و سه مسئلۀ دیگر منطق معرفت را بررسی خواهیم کرد. دلالت شناسی ای...

هدف مقاله ی حاضر به کار گرفتن روش جامعه شناسی ادبی در تحلیل جامعه شناختی غزل سنائی، شاعر بزرگ و تأثیرگذار بر روند کلی غزل فارسی در قرن ششم است. پس از توضیحات کوتاهی پیرامون «جامعه شناسی ادبیات» و «جامعه شناسی ادبی» و «جامعه شناسی غزل» کوشش شده است جهان نگری سنائی که متأثر از جهان نگری انسان عام در عصر اوست، با تکیه بر متن غزل هایش نشان داده شود، سپس به تحلیل روابط متقابل زندگی فرهنگی انسان ایرا...

-

به باور هوسرل تحت تأثیر علم گالیله ای، جهان عینیِ علم که در اندیشه انسان غربی جدید به عنوان واقعیت قلمداد می شود، جانشین زیست جهان یعنی جهان تجربه مشترک شده است. هوسرل از یک سو در مخالفت با نظر عینی بر جهان تأکید می کند که زیست جهان «بنیاد ِمعنی» تفکر علمی و حوزه بداهت های اولیه است. از سوی دیگر به نظر او نتایج علمی برای زیست جهان اعتبار دارند و به ساختار زیست جهان افزوده می شوند. ابتدا هوسرل در ...

از نظر شنکره برهمن (خدا) دارای دو مرتبه نیرگونه و سگونه است : نیرگونه ناظر به مرتبۀ عاریاز تعین و صفات برهمن است و سگونه (ایشوره) ناظر به مرتبۀ تعین و دارای صفات او است، کهدر این مرتبه جها ن به واسطۀ توهم یا مایا پدیدار می شود . از نظر او جهان گرچه واقعیت دارد، اماواقعیت آن امری توهّمی و غیر حقیقی(vivarta)است و حقیقتی غیر از برهمن وجود ندارد.در مقابل ، رامانوجه گرچه به ذات یگانۀ برهمن باور دارد ...

احمد احسائی (1166-1241 ق) یکی از با نفوذترین چهره های دو سدة اخیر شمرده شده است. او نوآوریهای گوناگونی در مسائل کلامی و به ویژه جهان شناسی، پدید آورده است. این مقاله در جستجوی پاسخ به این پرسش است که آیا احسائی آموزه های جهان شناختی خود را، آن چنان که خود ادعا می کند، مستقیماً از ائمه اثنی عشر اقتباس نموده است؟ با مقایسة برخی از آراء و نظرات او با پیشاهنگان عرصة اندیشه در صدد برآمده ایم تا تأثیر...

هدف از این رساله بررسی مقدماتی دیدگاه سنتی (الهیون از قدما) راجع به عالم و در همین راستا و به عنوان نمونه ای بارز آشنایی با چند و چون نظر افلاطون راجع به جهان است اما در دیدگاه سنتی و نزد حکمایی مانند افلاطون معرفت راستین در واقع از اصل به ظهور و از حکمت به جهان شناسی می روشد و شناخت عالم طبیعت در واقع برمبنای معرفت به ماوراالطبیعه ممکن و معنی دار است بنابراین در دو بخش اول و دوم سعی شده است تا...

زبان فارسی میانه و پهلوی اشکانی از شاخه های زبانهای ایرانی میان? غربی هستند، وبسیاری از متون مانوی که به این دو زبان نوشته شده است، مربوط به ناحی? تُرفان می باشندبه همین دلیل آنها را ترفانی هم می نامند.درنوشتار پیش رو ، کوشش شده تا با استفاده از منابع موجود، آن هم با روش توصیفی، به بررسی و تحلیل زبانی قسمتی از متون مانوی پرداخته شود.بسیاری از متون مانوی که به زبانهای پهلوی اشکانی و فارسی میانه ه...

نظریه ریسمان به عنوان یک کاندید مهم برای وحدت نیروها، در حضور ابعاد اضافی قابل فرمول-بندی است. این نتیجه نیازمند یک سازوکار است تا حضور ابعاد اضافی را در جهان چهاربعدی ما توجیه کند. برای سادگی ابعاد اضافی را به گونه¬ای در نظر می¬گیرند که در حد مقیاس پلانک فشرده شده¬ باشند. تاثیرفشردگی این ابعاد تنها در حد انرژی¬هایی مشخص می¬شود که بسیار فراتر از انرژی قابل دستیابی در شتاب¬دهنده¬هاست. بنابراین ط...