نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفانی در معماری و شهرسازی نشان از کاربرد مفاهیم روحانی در کالبد معماری و شهر است که می تواند از بستر دیدگاه عرفان اسلامی و یا غرب مورد بررسی قرار گیرد؛ همانطور که در دورانِ صفوی، ارتباط و برهمکنش معنادارِ مضامین عرفان شناختی و معنوی با کالبد و ساختار معماری شهری از منظر رویکردی نشانه شناختی با سایر عناصر کالبدی معماری شهری در کل مجموعه شهر، نشان از همپیوندی و پیوستا...

تأثیرگذاری و تأثیرپذیری ناشی از ارتباط و تعامل ملت‌ها، همواره در طول تاریخ، جلوه‌های گوناگونی از فرهنگ و هنر را پدید آورده است. معماری یکی از آن‌هاست. ریشه‌ها و مظاهر معماری فرانسه و تأثیرات آن بر معماری مرکب آمریکا را از ابتدای ورود فرانسویان به خاک این سرزمین تا به امروز می‌توان جست‌وجو و مشاهده کرد. تأثیرگذاری معماری فرانسوی بر معماری ایالات متحده، علاوه بر تولید بناهای مشابه، یکی از عواملی ...

عدل مفهومی است که به دلیل انطباق آن بر فطرت نوع بشر، همواره در طول تاریخ موضوع مباحث مختلف الهی و انسانی بوده و از زوایای گوناگون بررسی شده است. در این مقاله با استفاده از روش معناشناسی ایزوتسو، ساختار معنایی این واژه بر اساس گزاره های حاصل از آیات قرآن بررسی می شود. در دستگاه معناشناختی قرآن، واژۀ عدل ـ با حفظ معنای اصلی که ذاتی کلمه است - با برخی دیگر از مفاهیم اخلاقی و دینی از قبیل قسط، حق، ...

این نوشتار برآمده از پژوهشی دربارۀ ارتباط میان معماری و پدیدارشناسی است، یعنی همان مکتبی که تأثیر آن بر جریانات هنری امروز، به ویژه معماری پسامدرن، آشکار است. م یدانیم که یکی از تأثیرات این مکتب فلسفی در حوزۀ مبانی نظری معماری، باز شدن باب مباحثی در پدیدارشناسی مکان، جایگاه بستر و زمینۀ اثر در طراحی معماری، و همچنین اهمیت یافتن مباحث پدیدارشناسی ذهن و تأثیر آن در نقد آثارِ معماری است. تعلیق پی ش...

گرایش به «کیفیت » در طراحی و ساخت و یا در معنایی کامل تر میل به شکوفایی، موضوعی است که امروزه بیش از هر زمان دیگر توجه همگان را به خود جلب کرده است. مروری بر معماری معاصر کشورهای در حال توسعه نشان دهنده آن است که گرایش به نوعی معماری باکیفیت و قابل رقابت با معماری کشورهای توسعه یافته، جریان جدیدی را در معماری معاصر این کشورها رقم زده است. هدف از این مقاله بازشناسی و تحلیل گرایش به معماری با کیف...

یکی از ویژگی‌‌های مهم شعر شفیعی‌کدکنی، پیوند عمیق آن با ادبیات و گذشتۀ تاریخی و فرهنگی ایران است. نمود این ویژگی را بیش از همه، در دو حوزۀ اسطوره و عرفان می‌‌توان دید. بنابر اظهارات منتقدان، این دو در کنار مضامین اجتماعی، مهم‌‌ترین دلالت‌‌های معنایی شعر شفیعی را تشکیل می‌‌دهند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نظام تصاویر شعر شفیعی‌کدکنی و تبیین ارتباط آن با سه حوزۀ معنایی یادشده است. ازاین‌رو با معرفی تص...

در نشانه‌شناسی از مفهوم بازنمایی به‌عنوان راهی برای ارزیابی معنای نهفته در متون یاد می‌شود. امروزه استفاده از بازنمایی معماری به‌عنوان یک مفهوم محوری در ساخت واقعیت هم‌چون استفاده از نقشه‌ها و اسکیس‌ها بسیار مرسوم است. آن‌چه واضح است این‌است‌که بازنمایی معماری روش‌های خود را در نظم و معنا بخشیدن به نشانه‌ها یافته‌است؛ لذا برای معناکاوی آن‌ها در متون معماری، می‌باید از مفاهیمی که درک بازنمایی را...

- در این مقاله با اتخاذ رویکردی برون هنری، ضمن معرفی دو نگرش مؤلف‌محور و مخاطب‌محور در فرایند فهم اثر، به ارزیابی مسئله اختلاف در ادراک و تفسیر معماریِ متن‌وار بر پایه سه محور اساسی می‌پردازیم : درستی یا نادرستی استقلال معنایی اثر از خالق اثر، نقش افق معنایی بیننده در ادراک اثر و راز وقوع تفاسیر و فهم‌های متفاوت برای یک اثر متعین. در قسمت پایانی مقاله با ژرفکاوی دلایل وقوع تفاسیر متفاوت برای یک...