تالاب‌های هویزه در جنوب‌غرب ایران، و در حوضه آبریز رودخانه‌های کرخه و دجله قرار گرفته‌اند. در سال‌های اخیر به دلیل فعالیت­های انسانی، به‌ویژه احداث چندین سد و بند انحرافی در محدوده ورودی این تالاب‌ها، تنش‌های شدید هیدرولوژیکی و زیست­ محیطی بر پیکره آنها وارد گردیده است؛ به‌گونه‌ای که تالاب‌ها بخش عظیمی از مساحت خود را ازدست داده‌ و به بزرگترین کانون ریزگردها در سطح منطقه تبدیل شده ­اند. تعیین ن...

چکیده هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات شکل بدن گونه‌های مختلف بلیزم (Barbus spp.) در مناطق پراکنش آن در ایران، یعنی حوضه‌های خزر، ارومیه و دجله با استفاده از ریخت­سنجی هندسی بر پایه لندمارک است. نتایج تحقیق حاضر می‌تواند به درک بهتر الگوی تغییرپذیری ریختی و تکامل در حال پیشرفت این ماهیان در منابع آبی این حوضه‌ها کمک نماید. بدین منظور تعداد 128 قطعه ماهی بلیزم از این سه حوضه توسط تورهای پره، دام...

مراجعه به معهودات عرب عصر نزول و تفسیر آیات قرآن بر پایه آنها، پرده از مراد الهی در آیات مجمل بر می دارد. یکی از آن آیات، آیه 19 سوره الرحمن است که در این مقاله، از آن به آیه «مرج البحرین» تعبیر می شود. در این آیه و آیات مشابه، از دو دریایی سخن رفته است که به هم تلاقی می کنند، امّا بر هم غلبه پیدا نمی کنند. یکی از آنها شیرین و گوارا (فرات) و دیگری شور و تلخ است و از آنها مروارید و مرجان استخراج ...

با توجه به فقدان اطلاعات در مورد ویژگی­های ریختی و ژنتیکی ماهی کمیاب B. mesopotamicus مطالعه­ای با هدف فراهم آوردن این اطلاعات برای اولین بار در ایران به اجرا درآمد، به همین سبب در پاییز سال 1391 جمعیت­­های ماهیBarilius mesopotamicus   از سه اکوسیستم متفاوت در حوضه دجله مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. برای این منظور نمونه­های ماهی از  دو رودخانه سیمره، چنگوله و دریاچه سیاه گاو صید و 29 صفت ریخت...

مقایســه ریختــی پنــج جمعیــت ماهیشــاهکولی جنوبــیAlburnus mossulensis Heckel,1843 ـبا اســتفاده از روشخط ســیر پیرامونــی بــه اجــرا در آمــد. بــرای ایــن منظــور تعــداد 219 قطعــه ماهــی از رودخانه هــای گاماســیاب، کارون، کشــکان، خرســان وسـپید برگ بـا اسـتفاده از الکتروشـوکر صیـد گردیـد. از نیمـرخ چـپتمامـی نمونه هـا عکس برداری ـو بـا اسـتفاده از نرم افـزار TpsDig2بـرروی عکس هــا خط س...

گونه سیاه ماهی توئینی (Capoeta damascina) از جمله ماهیان آب‌های داخلی است که پراکنش وسیعی در زیستگاه‌های مختلف دارد. با توجه به توانایی زیست این گونه در زیستگاه‌های مختلف، این تحقیق با هدف شناخت الگوهای ریختی مشترک که آنها را قادر به زیست در زیستگاه‌های مختلف می‌کند و روند انعطاف‌پذیری آنها با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی به اجرا در آمد. برای این منظور تعداد 150 نمونه ماهی از 5 اکوسیستم آبی م...

رودخانه‌های بین‌المللی که از قلمروی سرزمینی دولت‌های مختلف عبور می‌کنند، در معرض اِعمال اصل حاکمیت سرزمینی آن‌ها قرار می‌گیرند. بهره‌برداری از این رودخانه‌ها و اجرای طرح‌های توسعه‌ای در مورد آن‌ها از سوی هر یک از دول ساحلی، آثاری به دنبال خواهد داشت که ممکن است حقوق و منافع سایر دولت‌های ساحلی را تحت ‌تاثیر قرار دهد. به منظور جلوگیری از بروز اختلاف بین دولت‌ها، قواعد نظام حقوق بین‌الملل در ز...

چکیده شاه کولی جنوبی alburnus mossulensis heckel, 1843 در ایران پراکنش وسیعی در حوضه فارس، اصفهان، دجله و بوشهر دارد. با توجه به اهمیت مطالعه تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت در مدیریت و حفاظت از گونه ها، تنوع ژنتیکی ذخایر شاه کولی جنوبی با استفاده نشانگر مولکولی ریزماهواره مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی 30 قطعه ماهی از هر یک از رودخانه های کنجان-چم، کشگان، گاماسیاب، دورود و دوپلان و 25 قطعه ما...

حوضه آبخیز سیروان با وسعت 7500 کیلومتر مربع، از پرآب ترین حوضه های ایران و کردستان محسوب می شود به طوری که 8/2 میلیارد مترمکعب آب های سطحی استان کردستان در این حوضه جریان دارد. مهمترین رودخانه این حوضه سیروان می باشد که مسیر اصلی این رود از طرف اسدآباد (استان همدان) و سنقر (استان کرمانشاه) بوده و بعد از پیوستن رودخانه های قشلاق، گاورود و مریوان نام سیروان به خود می گیرد و در نهایت به دجله و سپس...

چکیده بیش از هزاران سال است که بیابانزایی در اراضی خشک و نیمه خشک در حال پیشرفت بوده است. یکی از علل اصلی بیابانزایی که مرتباً مورد تأکید و اشاره قرار می گیرد، تخریب توسط انسان است. حوزه آبخیز دجله و فرات به عنوان مطالعه موردی این پژوهش، از برخی جنبه ها تقریباً در جهان منحصربفرد است اما این حوزه آبخیز با بیابانزایی پیشرونده مواجه بوده است. این پژوهش به منظور پیشنهاد سیاستهای مناسب با توجه به عوام...