دوره رضاشاه دوره جدیدی در برخورد حکومت مرکزی با ایالات و عشایر و گروه های قومی بود. بررسی و تجزیه و تحلیل این برخورد جدید جز در پرتو تحولات تاریخ معاصر ایران از مشروطه به بعد و نیز بررسی و ماهیت قدرت نوظهور رضاشاهی امکان پذیر نیست. ماهیت سنتی قدرت پالتریمونیالی ویژه جامعه ایران که ناشی از شرایط متعددی بود، در دوران قبل از مشروطه باعث شده بود که حکو مت های مرکزی همواره سازوکار خاصی را در کنش خوی...

چکیده نهضت مشروطیت ایران نقطۀ عطف و عصر نوینی در فرایند کلی اندیشۀ سیاسی شیعه به شمار می آید. این برهۀ تاریخی آغازگر نخستین رویارویی عمیق بین اسلام و غرب در ایران جدید است. در این دوره، طرح مفاهیم و پرسش های تازه در پهنۀ ایستار های پیشین و سنتی علمای شیعه، اندیشه و ادبیات سیاسی شیعه را وارد مرحله ای از بازشناسی، بازپروری، و پاسخ گویی به شرایط و دگرگونی های نو نمود. از همین رهگذر، این واقعه به ...

دوره رضاشاه دوره جدیدی در برخورد حکومت مرکزی با ایالات و عشایر و گروه های قومی بود. بررسی و تجزیه و تحلیل این برخورد جدید جز در پرتو تحولات تاریخ معاصر ایران از مشروطه به بعد و نیز بررسی و ماهیت قدرت نوظهور رضاشاهی امکان پذیر نیست. ماهیت سنتی قدرت پالتریمونیالی ویژه جامعه ایران که ناشی از شرایط متعددی بود، در دوران قبل از مشروطه باعث شده بود که حکو مت های مرکزی همواره سازوکار خاصی را در کنش خوی...

مسئله مورد تبیین در این مقاله بررسی استقلال نسبی طبقه تجار از حکومت و فرایند تغییرات طبقاتی آن ها در دوره قاجاریه می باشد.بر این اساس،سوال تحقیق تحت این عنوان "آیا تجار دوره قاجاریه طبقه نسبتا مستقل از حکومت محسوب می شوند؟" بیان شده است.در پاسخ به این سوال و رد مقام حل مسئله ،فرضیه تحقیق با ساختار مفهومی زیر بیان گردیده است:تجار دوره قاجاریه را می توان یک طبقه نسبتا مستقل محسوب کرد به نحوی که ت...

هدف مقاله حاضر، بررسی پیامدهای نظام مشروطه پارلمانی و زمینه‌های تاریخی انتقال قدرت از قاجاریه به پهلوی اول می‌باشد. با وقوع انقلاب مشروطیت، ساختارحاکم با باورهای سنتی خود در برابر تغییرات در مناسبات قدرت جایگزین دستخوش نابسامانی سیاسی گردید. عدم تطابق نظم سنتی با الگوهای جدید، فراهم نبودن شرایط عینی و ذهنی جامعه سبب بروز آشفتگی اوضاع حکومت گردید. نظام پارلمانتاریسم، با تجربه ی اولیه ایرانیان در...

چکیده در سال 1323ق. در کرمان حوادثی روی داد که منجر به کشته شدن عده ای از اهالی کرمان شد. چوب خوردن حاج میرزا محمد رضا تاثیرگذارترین حادثه از این وقایع بود و متاثر از آن دو تن از حکام کرمان برکنار شدند. با رسیدن اخبار به تهران، علما، انجمن ها و آزادی خواهان از این حوادث برای پیشبرد اهداف آزادی خواهانه ی خویش استفاده بسیار بردند و طی مهاجرت پناهندگان به حرم عبدالعظیم حوادث کرمان در خواسته های عل...

این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چرا استبداد که در آغاز انگیزۀ اصلی همراهی بیشتر شهرهای ایران با مشروطه بود، در زاگرس غربی عامل اصلی همگامی با آن نشد. به عبارتی، چرا سران منطقه از شکل اصلی حکومت نوپای مشروطه استقبال نکردند؟ از حوادث مهم سیاسی ایران در قرن اخیر، جریان مشروطه خواهی ایرانیان بود که واکنش یکدستی از سوی اشخاص، گروه ها و طبقات اجتماعی نسبت به آن صورت نگرفت. در اینجا به طور خاص...

نهضت مشروطه ایران جنبشی بود ملّی و مردمی که در نتیجه سال ها نابسامانی و ناامنی و فشار فقر و محرومیّت توده های مردم و نیز فشار حکومت ها و خودکامگی بسیاری از حکمرانان دوران استبداد، در تهران و شهرستان ها پدید آمد و با رهبری و مبارزه پیگیر شماری از پیشوایان مذهبی و آزادی خواهان راستین بخصوص در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شکل گرفت. این مبارزه پس از چند سال، به برقراری حکومت پارلمانی انجامید و این در...

آثار ادبی نهضت مشروطه در دهه های اخیر به عنوان بخشی از مهم ترین اسناد جامعه شناسان برای تحلیل مناسبات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. سیداشرف الدین گیلانی ملقب به نسیم شمال، نقش بارزی در روشن گری عصر مشروطه داشته است. کمتر تحولی در عصر مشروطه صورت گرفته است که سیداشرف دربارۀ آن شعر نسروده باشد. در این پژوهش با روش بینارشته ای کوشیده ایم تا در دو بخش، به بازخوانی ...

کلیات الف – بیان مسأله موضوع استبداد سیاسی و لگام گسیختگی قدرت از مهمترین موضوعاتی است که از دوران باستان تاکنون نظر اندیشمندان مختلف را به خود معطوف کرده است از سقراط و افلاطون و ارسطو گرفته تا ژان ژاک روسو و جان لاک و منتسکیو نسبت به آثار زیانبار بی قانونی و خودسری حکومتها آگاه بوده و همیشه در پی آن بودند که با ارائه نظریات مختلف همانند تفکیک قوا، نظارت قوا بر همدیگر و ... قدرت را تحت کنت...