یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار ماهیت سیاسی دولت در ایران دوره پهلوی از نظر میزان گذار به دموکراسی بررسی می شود. هدف از بررسی ماهیت سیاسی دولت آن است که چگونگی اعمال حاکمیت مردم و تعامل میان شهروندان و حاکمیت روشن شود. با این رهیافت، پرسش اساسی این است که ماهیت دولت در ...

زیستن در دهه دوم قرن بیست و یکم اقتضا می کند که در باب دموکراسی سخن برانیم و میزان حمایت و یا مخالفت از آنرا بسنجیم. امروز دیگر هیچ جای جهان پناهی برای گریز از تفکر درباره دموکراسی نیست؛ چه در غرب باشی و چه در شرق. توسعه وسایل ارتباط جمعی و ارزان و فراگیر شدن دسترسی به آن برای همگان به همراه کاهش یافتن کنترل دولتها بر مرزهای فکری و فرهنگی سرزمینهای خود، سرعت انتقال ایده های را به صورت معجزه آسا...

مجید نوید-دکتر اسماعیل شفیعی-مریم عابدینی عراق یکی از مهمترین کشورهای منطقه خاورمیانه و همسایه غربی جمهوری اسلامی ایران است. نقشه سیاسی عراق نشان می دهد که این کشور بدلیل موقعیت جغرافیایی، فرهنگی و سایر شرایط خود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مقاله به بـررسى چـالش‌هاى دمـوکراسى‌ در عراق مى‌پردازد. جامعة عراق، با توجه به آن که به تازگی از بند دیکتاتوری و خفقان رهانیده شده است و به سمت دموکر...

فرایند دموکراسی خواهی، اصلی اجتناب ناپذیر و مسیر دست یابی به آن نیازمند دموکراتیزاسیون فرهنگی است تا بتوان در یک شرایط ارگانیک و در چشم انداز ساختار مدنظر آرمان های مردم، فاکتورهای واقعی آن را در جامعه پیاده کرد. مقاله حاضر به نقش دین در تحول دموکراتیک کشور مصر می پردازد. در این میان، پارادایم جدید مردم سالاری دینی به عنوان بارزترین شاخصه انقلاب 25 ژانویه مصر قلمداد می شود، زیرا برآیند نقش دین ...

دموکراتیک‌شدن علاوه بر آنکه به شیوه انتخاب نخبگان جامعه مربوط می‌شود، می‌تواند مفهومی فرهنگی نیز داشته باشد. دموکراتیک‌شدن به معنای عام مبتنی بر سه بعد بنیادین است: برابری هستی‌شناختی، استقلال فردی (آزادی) و شیوه خاص انتخاب نخبگان. تأکید بر دو جزء نخست پایه‌ی دموکراسی فرهنگ را می‌سازد. از این نظر می‌توان جامعه‌ای پیشادموکراتیک‌ از نظر فرهنگ را از نوع دموکراتیک‌ آن متمایز ساخت. کارل مانهایم با ا...

جنبش های سیاسی اخیر در خاورمیانه با بی ثبات سازی نظم اقتدارگرا و تغییر ادبیات سنتی و تولید گفتمان نوین، نه تنها انفعال سیاسی هژمون در زیرسیستم خاورمیانه را تغییر داده است، بلکه عصر نوینی از سیاست منازعه گرایانه را تولید نمود. در این پیوند، تفسیر ایدئولوژیک از کنش های جمعی خاورمیانه، به عنوان رویکرد تقلیل گرا و جانبدار، پاسخگوی ماهیت کنش های جمعی منطقه نمی باشد. از منظر ایجابی، جنبش های خاورمیان...

دموکراسی امروزه به عنوان نوع رژیم سیاسی که اقبال فراوانی در سرتاسر جهان به آن وجود دارد شناخته شده است. اکثر مردم در بیشتر نقاط جهان آن را به عنوان نوع اداره مطلوب جامعه می انگارند. نظریات زیادی در باب چگونگی دستیابی به یک نظام دموکراتیک مطرح گردیده است ، اما سمت و سوی نظریات متاخر بیشتر به سوی اهمیت نگرش های ذهنی و فرهنگی افراد در ارتباط با دموکراسی، که به اصطلاح فرهنگ سیاسی دموکراتیک گفته می ...

در گذر تاریخ همیشه نظام ها وروش های مختلف سیاسی ، حقوقی ، فرهنگی و... منبعث از بنیان های فکری جوامع وجود داشته است ، از این حیث می توان مباحث معرفتی را به منزله ریشه پنهان و سیستم های مختلف سیاسی ، حقوقی ، اقتصادی و ... را به مثابه شاخ و برگ آشکار در نظر گرفت .از آن جمله است نظام های مردم سالاری دینی و لیبرال دموکراسی . هر دونظام ، به واسطه مرتبط بودن با " دموکراسی " و " مردم سالاری " ، مردم نق...

چکیده پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی نقش سیاست های لیبرالی آمریکا در افغانستان در شرایط پس از حوادث 11 سپتامبر 2001 و تأثیر آن بر ثبات آفرینی در این کشور بپردازد. بر این اساس، آنچه شالوده ی خطوط کلان رفتار خارجی دولت آمریکا را در قبال افغانستان شکل داده است، اصول بنیادین نظریه ی صلح دموکراتیک است که تأکید دارد: نظام های برخوردار از دموکراسی هرگز (عملاً) با یکدیگر وارد جنگ نشده اند، امّا دموکرا...