این مقاله به بازخوانی و بررسی سندی منحصر به فرد دربارۀ چادگان در دورۀ صفوی می‌پردازد که می‌توان به واقع آن را نخستین سند بازشناختۀ تاریخی دربارۀ پیشینۀ چادگان در عصر صفوی و قبل از آن دانست، حال آنکه قبل از بازخوانی این سند، قدیمی‌ترین منبعی که دربارۀ پیدایش و پیشینۀ چادگان گزارش کرده، کتاب خاطرات ظل‌السلطان یا تاریخ مسعودی است. بدین روی، این مقاله افزون بر معرفی و بازخوانی این سند و تحلیل پاره‌...

اندیشۀ مهدویت یا ظهور موعود تاکنون یکی از مسائل مهم و اساسی در ایران دورۀ اسلامی بوده ‌است؛ اما این مسئله طی تاریخ دچار آسیب‌های فراوانی، ازجمله ظهور مدعیان دروغین شده و جامعۀ اسلامی را با مشکلاتی روبه‌رو ساخته است. این موضوع حتی تا دورۀ معاصر نیز تداوم داشته؛ چنان‌که در دورۀ قاجار نیز نمونه­هایی از آن گزارش شده است. سیدمحمد کلاردشتی یکی از این مهدیان دروغین بود که در سال 1309ق/ 1892م، ادعای خو...

چکیده جامعه شناسی اقتصادی از زمان پیدایش در اواخر دهۀ 1890 تا دورۀ معاصر تحولات چشمگیری داشته است. جامعه شناسان اقتصادی این تحولات را در قالب سه دورۀ زمانی دسته بندی کرده اند: 1890 تا اواخر 1920 یا دورۀ ظهور، 1930 تا 1960 یا دورۀ افول، و پس از دهۀ 1970 یا دورۀ نوزایش جامعه شناسی اقتصادی. درحالی که این دسته بندی در جامعه شناسی اقتصادی تاحدی مرسوم است، بحث دربارۀ علل و عوامل افول و نوزایش یا وجوه...

استدلال اصلی نوشتارِ حاضر این است که فضای فعالیت رسانه‎ای (در این پژوهش، مطبوعات مدّ نظر است)، به‎عنوان یکی از اضلاع سه‎گانۀ بسیج اجتماعی، در کنار رشد شهرنشینی و سواد، رفته‎رفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی بهبود یافته است و در میانۀ دهۀ 70، با رشد سریع سواد عمومی و عالی به همراه شهرنشینی و افزایش تقاضا برای آزادی‎های سیاسی، فضای فعالیت مطبوعاتی نیز رشد مطلوبی یافته است. یکی از شاخص‎های مهم توسعۀ س...

شهر تبریز در بخشی از تاریخ سلسله ایلخانی و صفوی به عنوان پایتخت و در دورۀ قاجار به عنوان ولیعهد نشین به لحاظ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین معماری در سطح کشور از اهمیت و جایگاه منحصر به فردی برخوردار بوده است که متأسفانه سوانح طبیعی و مصنوع اعم از زلزله های پی در پی و جنگ با کشورهای قدرتمند همسایه باعث زیرورو شدن ساختار این شهر گردیده و امروزه ابعاد شهر تبریز در دوره های مذکور، مخصوصا...

تاریخ و سیر فراز و فرود تفسیر قرآن کریم گزارش شده است. نوشتار حاضر، ترجمه مقاله »تفسیرِ« -  tafsir- ویرایش دوم دائره المعارف اسلام - ei2 - به قلم اندرو ریپین، (andrew rippin) - از مشهورترین قرآن پژوهان غربی معاصر و استاد تاریخ در دانشگاه ویکتوریا در کانادا - است. وی، پس از بررسی اصطلاح تفسیر، تلاشهای گوناگون برای دسته بندی تفاسیر بر حسب عناصر تأثیرگذار بر فرایند تفسیر مانند علوم ادبی، فقه، کلام ...

چکیدهرهیافت عقلی-اجتماعی به تفسیر قرآن، در دوسده ی اخیردربستر چالش های برخاسته ازرویارویی جامعه های مسلمان درروزگار رکود، با تمدن نوین غربی پدید آمد. تفسیر اجتماعی، تفسیری با رویکرد کارکردگرا وبا آرمان پردازش چهره ی توانمند اسلام، برای پیشبرد جامعه در همه جا و هرگاه است. رویارویی با تمدن نوین باختری ازبسترهای برجسته پیدایش تفسیر اجتماعی، جایگاهی شایسته در نگرش مفسر اجتماعی برای نمودن چهره...