موضوع اصلی در این تحقیق، بررسی تأثیرپذیری قصاید ناصرخسرو از نهج البلاغه است. تأثیرپذیری از مضامین و تعبیرات نهج البلاغه، و تلاش شده در بخش محدود، انواع تأثیرپذیری از آن را، در دیوان قصاید این شاعر برجسسته ی ایرانی نشان داده شده شود. در این راستا، ابیاتی از دیوان اشعار ناصرخسرو را که متحلّی به سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه است استخراج کرده و به دسته بندی آن ها تحت عنوان ها و موضوعاتی که عبارت...

دیوان خواجوی‌کرمانی که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترکیبات، ترجیعات، مسمط‌ها و رباعیات اوست، با همة اهمیتی که از جنبه‌های متعدّد می‌توان برای آن متصوّر بود، از جمله دیوان‌هایی است که تاکنون بیش از یک بار تصحیح نشده است. این تصحیح به اهتمام احمد سهیلی‌خوانساری در سال ۱۳۳۶ صورت گرفته که اشکالات فراوانی دارد. از جمله اشکالاتی که به این تصحیح وارد است، این نکته است که از همة نسخه‌های موجود دیوان استفا...

همان طور که می دانیـم از دیـرباز تاکنـون، وزن و موسیقی شعـر، به عنـوان عنـاصر شعـر، به حسـاب آمده و مهم تلقّی شـده اند. در واقع جنبـه های مختلف موسیقی،هر چنـد به عنوان رویکردی جدید نیست امّا قبل از دوره ی معـاصر آن چنـان که بـاید  مورد توجّه و مطالعه ی محققان قرار نگرفته است.    فیاض لاهیجی از شاعران قرن یازدهم هجری است، که دیوانش شامل غزلیات و قصاید و قطعات و مثنویات... است. این مقاله دربرگیرنده ...

قصاید ناصر خسرو از جمله متون سنتی است که قدرت و گفتمان، نقشی اساسی در شکل­بندی آنها ایفا می‌کند. از آنجا که وجه غالب این قصاید، در واکنش علیه قدرت و گفتمانهای عصر شکل گرفته­اند، این قصاید، تبدیل به متونی شده­اند که در لایه­های زیرین خود، از طرفی سلطه مستقیم قدرت را آشکار می­کنند و از طرفی به خاطر بُعد تأویلی و بطنی نشانه‌ها و آگاهی  ناصر خسرو به  قدرت نشانه ها و زبان  و به ویژه دانش، قدرت و مقاو...

«مختصری از مضامین نجوم در دیوان مجیر» عنوان مقاله ای است که پیش رو دارید. وقتی که وضعیت علوم را در ایران از میانه ی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم مطالعه می کنیم، با وجود همه ی موانع موجود، متوجّه پیشرفت و توسعه ی علوم عقلی،به ویژه نجوم، در کنار سایر دانش ها می شویم و در می یابیم که بعد از خاقانی، شاگردش مجیرالدّین بیلقانی مجال یافته است تا کلیّه ی دانش های زمان، به ویژه نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّ...

لامعی گرگانی؛ شاعر نیرومند و نیکو بیان ، در اشعارش تابع سبک و روش شاعران دوره اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است.تشبیهات گوناگون و اوصاف او از شب و بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت،خواننده را به یاد منوچهری انداخته و در برخی از قصاید لامعی درست مانند آنست که قدرت خیال و وسعت اطلاع منوچهری تجدید و با قوت بیشتر آشکار شده است.از دقّت در اشعار این سراینده ی بزرگ درمیاب...

سیّد حسین امتیاز علی خان خالص اصفهانی از شاعران اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است که در سال 1122 هـ.ق. در هندوستان وفات یافت. خالص مانند بسیاری از شاعران ایرانی برای دریافت صله راهی هندوستان شد. سبک شعر او هندی است اما زبان او از قرن دوازدهم کهنه­تر است. او نزدیک به دو هزار بیت شعر در قالب های غزل، غزل ناتمام، غزل مثنوی، قطعه، رباعی، مفرد و جز آن دارد. هنر و مهارت خالص بیشتر در سرودن غزل ...

بیداری اسلامی جریانی است که از سال 2011 در بیشتر کشور های عربی آغاز شده است واکنون نیز همچنان ادامه دارد . یوسف القرضاوی ، یکی از شاعران بیداری اسلامی محسوب می شود که دو دیوان شعری به نام های «لفحات ونفحات» و« المسلمون القادمون» دارد .این دیوان ها در بردارننده ی قصاید بسیار ارزشمندی است و بیانگر زبان روان و اندیشه ی واقعیت گرا شاعر است و سهم بسیاری در بیان مشکلات و مسائل مردم دارد ورساله ی حاضر...

شاعران، اعلام جغرافیایی را دست‌مایه مضمون‌سازی و آرایه-پردازی نموده‌اند و همواره به شیوه‌های گوناگون در شعر خود دست به خلق تصاویر زیبای شعری زده‌اند و یا اینکه با روش-های مختلف شگردهای بلاغی گوناگون آفریده‌اند.یکی از این روش‌ها خلق تصاویر شعری با استفاده از شگردهای بلاغی و بهره‌گیری از اعلام جغرافیایی است. سنایی و بدر چاچی از جمله شاعرانی هستند که در قصاید خود از این شیوه‌ها بهره برده‌اند. در ا...

خاقانی از جمله شاعران عارف ادبیات فارسی است. اما از آن جایی که هنر غالب او در قصاید به ویژه قصاید مدحی، وصفی و زاهدان? اوست این جنبه از شخصیت او تا حدی مغفول مانده است. از طرف دیگر زبان فخیم و مطنطن و ناهموار او در قصاید نیز با موضوع عرفان و زهد، که زبانی نرم و هموار می خواهد همگون نیفتاده است. نگاهی عمیق یا حتی گذرا به سراسر دیوان خاقانی موید این سخن است. اگر چه عرفان زهد آمیز او در مقایسه با ...