گسل شمال تبریز یکی از گسل های راستالغز- راست بر در شمال باختری ایران با راستای شمال باختر- جنوب خاور می باشد که از صوفیان (در باختر) تا بستان آباد (در خاور) امتداد یافته و در قالب دو قطعه گسلی اصلی مشاهده می-شود. وجود پیشینه لرزه ای این پهنه گسلی نشان از میزان خطر زمین لرزه در این ناحیه از کشور و از جمله در شهر تبریز با جمعیتی افزون بر 6/1 میلیون نفر دارد. در پژوهش حاضر، به منظور مطالعه آخرین ج...

رخنمون‌های پراکنده متشکل از سنگ‌های فرامافیک- مافیک و میان لایه‌های رسوبی در شمال خط‌واره فریمان - تربت جام را به طور عمده در مناطق باختر مشهد، خاور فریمان و شمال تربت جام در منطقه آق دربند می‌توان ملاحظه کرد. مطالعه این سنگ‌ها در خاور فریمان،  شواهد صحرایی، مانند وجود سیماهای بالشی و برشی را ارائه کرد که از ماهیت آتشفشانی تا کم‌ژرفای این سنگ‌ها حکایت دارد، ضمن آن که مشــاهده انـواع بافـت‌های ن...

کوهزاد زاگرس بخش مرکزی کمربند کوهزایی آلپ- هیمالیا یکی از جوان‌ترین سامانه‌های کوهزایی دنیاست. ویژگی‌های زمین‌شناسی و دگرشکلی این کوهزاد به‌طور کامل متفاوت با بخش‌های دیگر کمربند کوهزایی آلپی است. از آشکارترین ویژگی ساختاری کوهزاد زاگرس می‌توان به چین‌های بزرگ مقیاس اشاره کرد. مهم‌ترین ویژگی چین‌ها در این پهنه نبود یکنواختی در هندسه آنهاست. روند عمومی ساختارهای شکل گرفته در پهنه زاگر...

عملکرد رویداد سیمرین میانی در کوه‌های بینالود خاوری، نواحی باختر و جنوب باختر مشهد تا شمال خاوری نیشابور در فیلیت‌های مشهد و نیز در ناحیه آق‌دربند قابل پیگیری و بررسی است. در ناحیه‌ بینالود، این رویداد دگرگونی در شرایط رخساره پرهنیت- پومپله‌ایت تا زیرین شیست سبز، رسوبات تخریبی شیلی و ماسه‌سنگی معادل گروه شمشک را که به‌ صورت مولاس‌های پس از کوهزاد سیمرین پیشین در یک حوضه پشت کمانی به سن رتین- لی...

شواهد زمین‌ریخت‌شناختی در راستای گسل سیاه‌کوه (شمال جاجرم) نشان می‌دهند که این گسل در کواترنری فعالیت داشته است. گسلش در نهشته‌های کواترنری، آبراهه‌های کج شده و جا به‌جا شده و مخروط‌افکنه‌های بریده شده از جمله این شواهد هستند. اینها در کنار افراز گسل در نهشته‌های نئوژن و کواترنری همگی نشان از جنبش‌های جوان با سازوکار چیره امتدادلغز چپ‌بر این گسل به‌عنوان بخشی از سامانه گسلی چپ‌بر شاهرود دارند. ...

فعالیت آتشفشانی در محدوده خاور و شمال خاور نهبندان (خاور ایران) شامل طیف گوناگونی عمدتا از ترکیبات بازی تا میانه است. همه این سنگ‌ها ترکیب سدیک دارند (Na2O/K2O>1) و در سری‌های تولئیتی با پتاسیم پایین و کالک‌آلکالن قرار می‌گیرند. مطالعه سنگ‌نگاری، شیمی کانی‌ها و ژئوشیمی سنگ کل نشان‌دهنده تمایز بازالت‌ها به دو گروه کالک‌آلکالن و تولئیت‌های با پتاسیم پایین مرتبط با کمان‌های م...

دو گونه اسکلروت زا از قارچ های برفی تیفولا جمع آوری شده از استان های اردبیل، آذربایجان شرقی و قزوین در شمال غربی ایران شناسایی شدند. اطلاعات به دست آمده از توالی های آی تی اس از دی ان آی ریبوزومی و ریخت شناسی نشان می دهد که گونه های به دست آمده typhula incarnata و t. phacorrhiza هستند. گونه دیگری با نام typhula sp. گزارش شده که با اطلاعات موجود در سطح گونه قابل شناسایی نبود و احتمالا نماینده گو...

درحاشیه­ی دریاچه­ی هامون در جنوب باختری و شمال باختری زابل، در شرق ایران، برونزدهای پراکنده­ای از سنگ­های آتشفشانی جوان دیده می­شوند. شواهد میکروسکوپی و آنالیز شیمیایی این سنگ­ها را الیوین بازالت، بازالت تا تراکی بازالت معرفی می­کند. بافت­های غالب این سنگ­ها پورفیری، پورفیری میکرولیتی و حفره­ای است.  فنوکریست­ها بیشتر از الیوین، کلینوپیروکسن (دیوپسید) و کمی پلاژیِوکلاز (بیشتر لابرادوریت) تشکیل ش...

در این پژوهش دگرشکلی ترد در همتافت تکاب بررسی شده است. دو دسته گسل اصلی در شمال خاور تکاب تغییر‏شکل این منطقه را کنترل کرده است. دسته اول با شیب زیاد و روند شمال شمال باختر- جنوب جنوب خاور دارای ساز‏و‏کار اصلی راستالغز راست‏بُر و مؤلفه وارون است. دسته دوم با شیب متوسط، ساز‏و‏کار وارون و روند باختر شمال باختری- خاور جنوب خاوری که به روشنی با گسل‏های دسته اول جابه‎جا شده‌اند. برونزد سنگ‌های دگرگون...

شهر اهواز، مرکز استان خوزستان در جنوب باختر ایران قرار گرفته است. عناصر اصلی زمین‌شناسی در این شهر عبارتند از: گسل اهواز، طاقدیس اهواز، سازندآغاجاری و رسوبات آبرفتی و بادرفتی جوان. ساخت پروژه قطار شهری اهواز در سال 1385 شروع شد. گسل اهواز از میانه شهر عبور کرده و آن را از دید ژرفای سنگ بستر به دو بخش شمال- شمال خاوری (فرادیواره) و جنوب- جنوب باختری (فرودیواره) جدا کرده است. ژرفای سنگ بستر (سازن...