دربارۀ میرزا عبدالقادر بیدل تحقیقات زیادی در کشورهای گوناگون انجام ‌شده؛ اما درمورد مشترکات و روابط ایجادی او با آثار باقی‌ماندۀ سردفتر ادبیات فارسی تاجیکی، رودکی، پژوهشی صورت نگرفته است. همچنین، دربارۀ ابوعبدالله رودکی سمرقندی تحقیقات فراوانی در کشورهای فارسی‌زبان و خارج از آن انجام شده است. هرچند درمورد پیروی شعرای فارسی‌زبان از اشعار رودکی مقالات متعددی چاپ شده، دربارۀ اثرپذیری بیدل از او، م...

رساله غوثیه ‘ رساله ای است به طریقه خطاب فهوانی و محادثه مثالی حضرت ربانی با غوث اعظم که به زعم عده ای از محققان سخت کوش صبر نوش به محیی الدین بن عربی نسبت داده شده است . اما در این مقاله ضمت بررسی و نقد دلایل کسانی که آن را به ابن عربی نسبت می دهند ‘ با بررسی جمیع نسخ خطی و چاپی و مقایسه تحلیلی تطبیقی آنها و نقد محتوایی رساله غوثیه و نیز انطباق مفاد معنایی آن با دیگر آثار محیی الدین عبدالقادر...

مقاله حاضر گزارشی است در معرفی نسخه‌ای خطی از احیاء علوم الدین که به‌وسیله کاتبی فرهیخته و خوش خط به نام اسمعیل مراغی در ساوجبلاغ (مهاباد کنونی) استنساخ و تصحیح شده است. کاتب، آن را به بوداق سلطان حاکم وقت مکریان (که ساوجبلاغ مرکز آن ناحیه بوده) اهدا کرده است. این نسخه‌ی نفیس چونان هزاران جلد کتاب پرارزش دیگر از کشورمان به غارت رفته است و توسط غارتگران فرهنگی به آن سوی مرزها برده شده است و هم ا...

این تحقیق به بررسی مبانی، روش و گرایش تفسیری تفسیر المراغی می¬پردازد. مؤلف این تفسیر ، احمد مصطفی بن محمد بن عبدالمنعم المراغی است که از شاگردان مکتب تفسیری محمد عبده و متأثر از اوست. بررسی مبانی، روش و گرایش تفسیری هر مفسر، موجب شناخت نقاط ضعف و قوت تفسیر اوست و می¬تواند همچون چراغی در پیش روی آیندگان قرار گیرد تا در رسیدن به معارف والای این کتاب مقدس گام¬های بهتری برداشته شود. مراغی در این تف...

چکیده جامع? ایران در سده های هفتم و هشتم و در پیِ یورش مغولان و فرمانروایی اعقاب آنان بر این سرزمین دچار تغییر و تحولات اساسی شد. بازتاب این تحولات را می توان در خلال بسیاری از متون نظم و نثر آن روزگار بررسی کرد. از جمل? بهترین منابع و اسناد مطالعه در احوال اجتماع آن روزگار منظوم? جام جم اوحدی مراغه ای (م: 673 ه.ق) است که شاعر در آن تصویری روشن از اجتماع عصر خویش ترسیم کرده است. با مطالع? دقیق...

این مقاله کوششی است در بازشناسی و بازبینی ساختار کلی منظومه ی جام جم اوحدی مراغه ای و بحث درباره ی تأثیرات نظام های گوناگون فکری مؤلف در زبان و بلاغت متن، در بخش های مختلف این منظومه، جهان بینی مصنف بر اساس موضوع بحث، تغییر می کند و این تغییرات در زبان و بلاغت متن، نمودار می شود. در این مقاله برای نخستین بار طرح کلی جام جم به عنوان یک دایره المعارف ادبی فلسفی منظوم مورد بررسی قرار گرفته و کوشش ...

این مقاله ضمیمۀ شمارۀ هفدهم مجلۀ رودکی است که در سه بخش شامل پیش گامان مطبوعات تاجیک، مطبوعات پیش گام تاجیک و نمونۀ نثر مطبوعات تاجیک به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده به معرفی پیش گامان مطبوعات تاجیک پرداخته است که عبارت اند از: احمد دانش، میرزاجلال یوسف زاده، محمودخواجه بهبودی، عبدالرئوف فطرت، صدرالدین عینی، سیدرضا علیزاده، عبدالقادر محی الدین اف، عبدالواحد منظم و عبدالغنی میرزایف. در ب...

بیدل دهلوی از شاعران برجست? سبک هندی است که آثار منظوم و منثور ارزشمند فراوانی را در ادب پارسی ازخود به جای گذاشته است اما به دلیل پیچیدگی وغموضی که دراندیشه و زبان او وجود دارد در پژوهش های ادبیِ کشورما موردتوجه چندانی قرارنگرفته است. ازاین روتبیین اندیشه ها و سبک شعری او می تواند مخاطب را در ورود به دنیای پر رمز و راز شعری اش یاری کند و یکی از راه های رسیدن به این مهم، نقد وتحلیل آثارمنثور اوس...

سبک هندی از حیث بنمایه های شاعرانه، اهمیّت فراوانی دارد، چراکه شاعران این سبک با بهره گیری از خلاّقیّت و نیروی آفرینشی خود، نوآوری هایی در بنمایه های شعری انجام دادند یا شبکة تداعی های آن را گسترده تر ساختند. در این میان، عبدالقادر بیدل را می توان نقطة اوج تصویرسازی با این بنمایه ها دانست. این مقاله بر آن است تا با نگاهی به بنمایة حباب در شعر بیدل، شبکة تصویرهای آن را در سه قالب کلّی تشبیهی، توصیفی...