چکیده: موضوع اصلی این تحقیق، اوضاع اقتصادی و معیشتی در گلستان و کلیله و دمنه است که در حدّ وسیعی در این منابع بازتاب دارد. برای این امر، پس از مباحث مقدماتی شامل کلیّات و مبانی نظری، به بررسیِ مسائل اقتصادی در گلستان و کلیله و دمنه به عنوان مباحث اصلی پرداخته ایم. گلستان را در سه بخش با مولفه های مسائل فردی، اجتماعی- مدیریتی و مسائل دینی- اخلاقی بررسی کرده و در بخش اول گفته ایم که آدمی برای تأمین...

اقتصاد لیبرالیسم که برپایه فلسفه سودگرایی(یوتیلیتاریانیسم) بنیانگذاری شده, هدف اصلی خود را رشد و اقتصاد و رفاه عمومی دانسته است و از این رهگذر به منزله ابزاری در خدمت سرمایه داری قرارگرفته که البته دستاورد آن اختلاف شدید طبقاتی و ادامه ثروت اندوزی گروهی خاص و سرانجام گسترش ظلم و بی عدالتی است. در این مقاله به این بحث پرداخته ایم که در مکتب لیبرالیسم هرچند گهگاه سخن از عدالت در توزیع رفته است؛ ...

این مقاله با استفاده از مفهوم کاتالاکسی- که نخستین بار توسط اقتصاددان برجسته نهادگرا، فردریش فون هایک، معرفی شده است- به مقایسه پیامدهای اجتماعی سیاستهای عمومی می پردازد.بر این اساس نخست با معرفی مفهوم و ارائه طبقه بندیهای عدالت از منظر اقتصاد؛ نشان داده می شود که تحقق عدالت به معنی فراگیر آن مستلزم تحقق کارایی اقتصادی است. آنگاه با معرفی مفهوم، اجزا، ساختار و سازوکار کاتالاکسی، خواننده نخست با...

مفهوم عدالت، آن گونه که در کتاب جمهوری آمده است، برای افلاطون، مفهومی انتزاعی و زاییدة ذهن است که سقراط با استفاده از روش مامایی­اش می­کوشد تا آن را خلق کند. در واقع، افلاطون اگرچه بحث راجع به عدالت را از منظر بیرونی آغاز می­کند، امّا غرض اصلی او، بررسی تمام نمای ساختار درونی نفس انسان است و به دنبال آن بررسی طبقات اجتماعی، تا بدین وسیله ماهیت عدالت را روشن کند. در مقابل، راولز به واقعیت­های جام...

عدالت؛ یک واژگان، یک مفهوم و یک پدیده است. پدیده، مفهوم و واژگان عدالت، بسان سیاست، بسیار سهل و در عین حال بسیار سخت می باشد. عدالت سیاسی؛ عدالت در سیاست و سیاست عادلانه است. عدالت سیاسی، عدالت در سیاست و سیاست عادلانه، تعادل میان یا میانه توسعه اقتصادی و تعالی فرهنگی؛ معنوی و اخلاقی است. عدالت به این معنا، عدالت متعالی است. عدالت متعالی، در قبال و در مقابل عدالت نامتعالی و متعارف یا عدالت طبیع...

پیدایش دغدغه زندگی عادلانه، همزاد زندگی اجتماعی بشر است و به همین دلیل مهم ترین مسئله او هنگام اندیشه ورزی درخصوص مسائل اجتماعی بوده است. از این رو در دستگاه های فکری که شکل می یافتند، عدالت اجتماعی جایگاه ویژه ای داشته است. با این حال علی رغم اشتراک منظومه های مختلف فکری در پرداختن به مسئله عدالت، هر کدام از آنها تعریف خاصی از آن را مطرح ساخته اند.این تفاوت ها به اختلاف جهان بینی ها باز می گرد...

نهادگرایان با اشاره به نکات ضعف نئوکلاسیکها و به ویژه نادیده گرفتن اقتصاد ارزشی و مباحث مربوط به حقوق سطوح پایین جامعه و توزیع درآمد، ایجاد نهادهای مدنی را به عنوان رفع مشکلات مکاتب کلاسیک و نئوکلاسیک مطرح کردند. اقتصاددانان، مکتب نهادی را به سه نسل مختلف تقسیم می کنند. اقتصاددانان نسل اول که تورستن وبلن بنیانگذار آن است، به زیرساختهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه به عنوان پایه های اص...

یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری در زمینه های مختلف تولیدی و خدماتی مانند: آموزشی، فنی، صنعتی و زیر بنایی است. بدیهی است که نحوۀ تعیین سهم سهام سرمایه در چگونگی این سرمایه گذاری ها به عنوان تعیین کنندۀ توسعه اقتصادی تأثیر مستقیم دارد. در نظام سرمایه داری سهم سرمایه، تابع نرخ بهره است که مانند سهم دیگر صاحبان عوامل تولید به وسیلۀ مکانیسم بازار تعیین می شود. در این نظام نرخ بهره هنگام...

بانک مرکزی به عنوان نهادی که مسئولیت کنترل سیستم پولی کشور را عهده دار است، می تواند اهدافی مانند تعیین نرخ بهره، حجم پول در گردش، نرخ تورم و حتی نرخ بیکاری و توزیع درآمد را دنبال کند. بانک مرکزی در برخی از کشورها (مثلاً ایران) به عنوان بازوی پولی دولت عمل می کند، و در برخی از کشورهای دیگر مستقل از دولت و سیاست های دوره ای دولت ها به اهداف کلان خود می پردازد. اقتصاددانان درباره استقلال بانک مرکز...

در ادبیات اقتصادی بر این تأکید شده که ارتباط بین نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی مستقیم است. مطالعه حاضر نظریات مختلف در مورد عدالت اجتماعی را مورد بررسی قرار داده و عدالت را به مثابه برابری در جامعه در مقابل کارایی و رشد اقتصادی بازبینی کرده است. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی تأثیر عدالت و کارایی بر رشد اقتصادی، با استفاده از مدل حداقل مربعات معمولی (ols) و داده های دوره (1385-1347) در مورد ا...