چکیده: برای بررسی نماد براق در نگاره های معراج مکتب های هرات و تبریز (2)، به کلیاتی درباره ی عناصر اسطوره و رابطه ی آن با هنر، دین و نماد پرداخته شده است و تعدادی از حیوانات ترکیبی به عنوان عناصر متداول در اساطیر معرفی و ارتباط آنها با براق مورد بررسی قرار گرفته است. اسطوره، دریچه ای به تجربه های ماورایی است؛ بنابراین، بهترین بستر برای بیان تجربیات عمیق انسان در برقراری ارتباط با مبدأ هستی ...

نگاره های متعددی با موضوع معراج پیامبر اسلام (ص)، در نگارگری ایران خلق شده است؛ اما آثار تولیدشده با توجه به ویژگی های سبکی نگارگری ایران و متأثر از شرایط فکری زمانه و دیدگاه حامیان، ازنقطه نظر شیوه، کیفیت و روایت با یکدیگر متفاوت اند. در این زمینه، از دوره صفوی دو نگارۀ معروف و شاخص با ویژگی های منحصربه فرد و برجسته ، موجود است که عبارت اند از: نگارۀ معراج نسخۀ خمسه اثر سلطان محمد و نگارۀ معرا...

معراج پیامبر(ص) یکی از روایات قرآنی است که در هنر نگارگری اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در ادوار مختلف، نقاشان بسیاری سعی در به تصویر کشیدن این واقعه ی بزرگ داشته اند. شاید بتوان گفت که نگارگری های معراج با موضوع مذهبی از رمزآمیزترین نمونه های تصویرسازی در نگارگری ایرانی است. بر اساس روایات پیامبر هنگام معراج بر حیوان عجیب الخلقه ای سوار شد. در متون و نگارگری های بعد از قرن سیزدهم، فر...

هدف پژوهش: اهداف پایان نامه شامل بیان نمادین دوعنصر نور و رنگ در دو نسخه معراج نامه شاهرخی و خاوران نامه ابن حسام با توجه به تفاوت مکاتب. جایگاه نور و رنگ به لحاظ وسعت و اهمیت در کاربرد نگاره های مختلف هر یک از دو نسخه معراج نامه شاهرخی و خاوران نامه. و بیان نور و رنگ به لحاظ فضا سازی، ساختمان شکلی در ترکیب نگاره های دو نسخه معراج نامه شاهرخی و خاوران نامه ابن حسام. روش پژوهش: روش توصیفی – تحل...

در این پژوهش، تطبیق نقاشی های "معراج نامه" و "رستاخیز" پیرامون معراج حضرت محمد (ص) و رستاخیز حضرت عیسی (ع) با رویکرد «پدیدارشناسی هرمنوتیک» با نظر به لایه های پنهان دو رویداد قدسی، وجوه همسانی و ناهمسانی هر دو حوزه نقاشی را مطالعه می کند. پژوهش با گردآوری داده ها و اطلاعات به روش اسنادی و کتابخانه ای و انتخاب 10 نقاشی به طور مجموع از عصر تیموری و نیز دوران بیزانس - نخست گنجینه معراج نامه شاهرخی...

عروج به ماورای ماده یا معراج، در آثار روایی و تجسمی جوامع خداباور (توحیدی یا چندخدایی) و اقوام غیرخداباور، نشان از توجه و اصرار انسان به برقراری ارتباط با جهان غیرمادی دارد و دامنة پراکندگی وقوع آن‌، از شرق تا غرب دنیای باستان را در بر می‌گیرد. طیف گستردۀ معنایی معراج در اساطیر، از پرواز روح شمن، ورود قهرمان به جرگة خدایان و سفر به بهشت و جهنم تا تهذیب نفس و رسیدن به روشنگری را شامل می­شود. در ...

مدح و معراج پیامبر?، از موضوعات کهن در ادبیات فارسی است. برخی از شاعران پارسی گو، در کنار پرداختن به موضوع توحید و خداشناسی، به بعد دیگر اصول دین یعنی نبوت پیامبر? توجه کرده اند. آنان با برشمردن برخی از صفات و ویژگی های والای آن حضرت، به مدح و گاهی به وقایع معراج پرداخته اند. این نوشتار، به رویکرد شاعرانی چون سنایی، جمال الدین، خاقانی، نظامی و عطار در این زمینه می پردازد و ضمن بررسی و تحلیل ساخ...

دیوارنگاری در عصر قاجار، بسته به محل اجرا و مضمون آثار آن، شامل گونه های متعددی ازجمله انواع دیوارنگاری در ابنیۀ سلطنتی، خانه های شخصی، اماکن عمومی و اماکن مقدس و نیز عناوین دودمانی، حماسی، نفسانی و مذهبی است. همچنین دیوارنگاره های مذهبیِ آرامگاه ها و بقاع متبرکه، خاصه آن­هایی که موضوع معراج پیامبر(ص) را بازنمایی می کنند، در برخی بناهای این دوره مشاهده می­شود. مراحل و منازل معراج پیامبر(ص) اگرچه...

با اندیشه در تاریخ جهان و رخدادهای آن و با گذر از کلیشه ها، درخواهیم یافت که تمام رویدادهای اجتماعی-سیاسی-اقتصادی همواره بر یکدیگر؛ چه از جنبه نیک اندیشانه و چه از وجه بد فرجام آن، تاثیرداشته اند و هرکدام از این رخدادها خود به تنهایی عاملی برای ایجاد دیگری شده و سرنوشتی جدید برای یک ملت رقم زده است وهنر به عنوان یکی از اساسی ترین عوامل فرهنگ ساز نزد هر فرهنگ و ملت سبب پیشرفت وتکامل اندیشه های آ...

موضوع اصلی معراج نامه ها، «سفر» است. مسافران این گونه سفرهای روحانی درواقع شارحان سفرنامۀ روح و روان خوی شاند؛ چراکه آنان خود باتوجه به ذوق و عقاید خویش، پله های نردبان عروج را طی می کنند «ویراف» «موبد زرتشتی» «ابن قارح» شاعر و نویسندۀ عرب که البته ازطرف ابوالعلا به این سفر فرستاده می شود  دو مسافر جهان آخرت هستند و این دو سفرنامه، شرح مشاهدات و چگونگی سفر این دو شخصیت است. در مقالة حاضر، کیفیت...