سابقه و هدف: مزاج به عنوان مهمترین تفاوت طب ایرانی با طب کلاسیک جایگاه ویژه ای در تحقیقات وبررسی ها از آن خود کرده است؛ اما متأسفانه بررسی های انجام شده تا کنون از ارائه مدل کاملاً پذیرفته شده عاجز شده اند که این مسأله می تواند به علت کمبود مطالعات پایه ای در مفاهیم بنیادی بینش پیشینیان باشد. یکی از مدل های پیشنهاد شده برای تعریف گرمای مزاج، مفهوم متابولیسم پایه در طب کلاسیک است که با چالش عدم ه...

یبوست از شایع‌ترین شکایات گوارشی است. بیش از یک هفتم جمعیت بالغین جهان از یبوست مزمن شاکی هستند. عوامل متعددی زمینه‌ی ایجاد یا تشدید یبوست را فراهم می‌نمایند. در طب نوین معیارهای مشخص و نسبتاً دقیقی برای تعریف یبوست ذکر گردیده و بعضاً درمان‌هایی ارایه شده است. در طب سنّتی از یبوست با عناوینی مانند حصر hasr))، قبض شکم و اعتقال بطن نام برده شده است و نوع خاصی از یبوست که همراه با درد می‌باشد نیز قول...

سابقه و هدف: مالیخولیا از جمله بیماری هایی است که در منابع معتبر طب ایرانی تفصیلاً، مورد پردازش اطباء واقع شده است، ولی به نظر می رسد در آثار حکما اختلاف نظرات و گاهی تضادهایی هم در مورد تعریف، اسباب، علائم و حتی درمان مالیخولیا مشاهده می شود. لذا مؤلفان این مقاله اقدام به تحلیل سیر تاریخی تعاریف مالیخولیا و طبقه بندی آن در طب ایرانی کردند. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای انجام گر...

مالیخولیا یکی از بیماریهای مهم در امراض دماغی در طب ایرانی است. اگر بخواهیم این بیماری را براساس تقسیم بندی بیماریها در طب رایج طبقه بندی نمائیم می توانیم آن را به عنوان یک اختلال روانی در نظر بگیریم. از سویی امروزه اختلالات روانپزشکی، به دلیل شیوع بالا و ناشناخته بودن علل بوجود آورنده آنها ونیز ناکافی بودن پروتکل های درمانی، یکی از معضلات عمده جهان پزشکی محسوب می گردد. با عنایت به موارد پیشگفت...

پزشکی و داروشناسی در حقیقت هنری والا بوده و کسانی در این علوم به کمال می رسند که از دیدگاه و استعداد هنری برخوردار باشند. کشور باستانی ایران به عنوان یکی از بنیانگزاران فرهنگ و تمدن بشری نقش بسیار بزگی در تکامل و اعتلای هنر و علم پزشکی و داروشناسی در جهان داشته و در طی ادوار گذشته ی تاریخی با برقرار نمودن و اعلام فرضیه و نظریه های اساسی و مختلف پزشکی در مورد کیفیت ایجاد بیماری ها و برگرداندن سل...

وجود و کیفیت سیستم های دانش پزشکی در میان تمدنهای گوناگون نشان از میزان اهمیت و توانمندی پزشکی آن اقوام داشته است. یکی از این سیستم ها، مکتب پزشکی شیراز بوده که کمتر مورد توجه مورخان و اندیشمندان متأخر قرار گرفته است. از این جهت در این مطالعه سعی بر آن است تا در حد امکان بر اساس منابع موجود به ترسیم وضعیت این مکتب پزشکی، که از دوره دیلمی تا آغاز صفوی ادامه داشته، پرداخته شود. مکتب علمی شیراز که...

گسترش روز افزون استفاده از طب مکمل در سراسر دنیا، نیاز به شناخت دقیق مبانی، اصول و کاربرد صحیح آن را از سوی حرف پزشکی، اجتناب نا پذیر ساخته است. این مطالعه با هدف مروری کامل مبانی نظری طب سنتی انجام شده است. این پژوهش، مطالعه از نوع مروری وبا استفاده ازمنابع اصیل مرتبط با موضوع و با بررسی متون مربوطه ازپایگاههای اطلاعاتی ا ینترنتی (google scholar, sid, magiran, iranmedex,) با کلید واژه های(elem...

یکی از اصول بنیادین در طب سنتی ایرانی، رعایت موازین اخلاقی در این حرفه ی مقدس است که در کلام و آثار بنیانگذاران این مکتب طبی می توان بارها این تأکید را مشاهده کرد. یکی از این منابع غنی، کتاب گران سنگ «خلاصه الحکمه» تألیف دانشمند فرزانه ی ایران زمین، حکیم سید محمد حسین عقیلی خراسانی شیرازی است که نگارش آن به بیش از دو قرن پیش بازمی گردد و در این مطالعه ی توصیفی و کتابخانه ای، به بررسی آن می پردا...

از دیدگاه مکتب طب سنّتی ایران بسیاری از بیماری هایی که در قسمت های مختلف بدن ایجاد می شوند می تواند به نوعی ناشی از خوردنی ها، آشامیدنی ها و اختلالات و بیماری های سیستم گوارش باشد. بنابراین بیماری های معده به عنوان یکی از مهمترین و موثرترین اعضای دستگاه گوارش، از اهمیّت خاصی برخوردار می باشد. درد معده یکی از این بیماری ها است که فیزیوپاتولوژی انواع آن در طب سنّتی ایران با توجه به کیفیت درد و ارتبا...

«یبوست» یکی از شایع ترین عوارض سبک جدید زندگی است. استفاده از تجارب سنتی، احتمال کشف مواد مؤثر دارویی را افزایش می دهد و باعث کاهش هزینه ساخت داروها می شود. بسیاری از داروهای کنونی منشأ گیاهی دارند. هم اکنون درمان مؤثر وکم ضرری برای یبوست وجود ندارد. مفردات دارویی بسیاری در کتب طب سنتی ایرانی برای درمان یبوست وجود دارند که در این مطالعه معرفی می شوند. این تحقیق، یک مطالعه کتابخانه ای و براساس ب...