هدف از این نوشتار، بررسی رویکرد «نومنطقه­گرایی» و تبیین امکان کاربرد آن در نظام مدیریت فضایی ایران است. از این رو، ابتدا مشکلات نظام مدیریت فضایی ایران در سه زمینة مرتبط با ظرفیت­های مناسب در بین مدیران، کارشناسان و شهروندان، نظام مدیریتی کشور (مدیریت و برنامه­ریزی فضایی و بخشی) و مدیریت یکپارچة فضایی تحلیل شده و جایگاه هریک از طرح­ها و برنامه­ها و نهاد­های تصمیم­ساز و تصمیم­گیر در سطح منطقه­ای...

گردشگری شهری در راستای دستیابی حداکثری به گردشگران ورودی از یک طرف و افزایش ماندگاری آنها از طرف دیگر، نیازمند پیش نیازهایی است. از جمله عمده ترین این پیش نیازها، وجود جاذبه های گردشگری و همچنین انواع مراکز اقامتی برای آنهاست. آنچه در کنار وجود این مراکز در شهرها اهمیت دارد، نحوه مکانیابی، توزیع فضایی و جهت پراکنش آنهاست که نیازمند مطالعه و بررسی است. از این رو این پژوهش توزیع فضایی مراکز اقامت...

شیوه زندگی که بر اساس فرهنگ و ارزش های مشترک دریک زمینه اجتماعی خاص شکل گرفته، انعکاس ملموس یا غیر ملموس در شکل دهی فضایی پیرامون دارد. در خانه های تاریخی تاثیر متقابل مباحث فرهنگی- اجتماعی بر الگوی مسکن قابل مشاهده است. شهر سبزوار با توجه به پیشینه تاریخی سکونت در آن، از الگوی مسکن تاریخی خاصی برخوردار است. تغییرو تحولات اخیر موجب دگرگونی الگوی اصیل مسکن شهری سنتی، همچون سبزوار گردیده است که د...

تغییر نوع مسکن‌ از تک‌خانواری به آپارتمانی و تأثیر آن بر احساس رضایت ساکنان، هدف تحقیق حاضر است. فرضیه تحقیق این است که نوع و کیفیت سکونت‌گاه در احساس رضایت ساکنان به‌واسطه عوامل کالبدی، اجتماعی و فردی تأثیرگذار است. در آغاز، به روش تحلیل محتوای متون و با بررسی پیشینه و شناسایی عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی در ایجاد حس رضایت از مکان سکونت، الگوی نظری پژوهش شکل گرفت. به‌منظور سنجش رضایت‌م...

به موضوع مشارکت مردم در امور محلّی به عنوان یک عامل اساسی در بررسی های توسعه توجّه شده است. در ایران شروع اندیشه‎ی ایجاد نهادهای رسمی برای مشارکت مردم در امور اجرایی محل سکونت آنان، به انقلاب مشروطه بازمی گردد. از آن تاریخ تاکنون نیز نهادهای متنوّع و متفاوتی با ماهیّت محلّی به وجود آمده اند که هدف از ایجاد آنها مشارکت مردم در امور محلّی و واگذاری اداره ی امور محلّی به آنان بوده است. از میان این نهادها...

بسیاری از نظریه‌پردازان حوزه معماری و فرهنگ بر این باورند که کالبد خانه در هر منطقه با شیوه زندگی ساکنان بومی آن ارتباط مستقیمی داشته، به‌همین علت گویای نحوه‌ سکونت آنان و متأثر از فرهنگ و شرایط محیطی بوم می‌باشد. درون خانه است که اولین تجارب و خاطرات انسان بوجود می‌آید و خانه نقش مهمی در جهان‌بینی او دارد. شناخت عوامل شکل‌دهنده و تأثیرگذار بر فرم و سازمان فضایی خانه بومی می‌تواند در کیفیت بخش...

رابطه میان فرهنگ و شکل محیط مصنوع موضوعی است که پژوهش‌های زیادی را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است. مظاهر فرهنگی که بیان‌های فرهنگ هستند، به اشکال مختلفی در ساختار محیط متجسم می‌گردند. شیوه زندگی و نظام‌های فعالیت منتج از آن نیز آشکارترین این مؤلفه‌ها هستند که در ساختارهای معماری قابل بازیابی می‌باشند. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر این مؤلفه‌ها در ساختار کالبدی خانه است. بر همین اساس پژوهش...

تنوع و تکثر الگو های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان الگوی خانه ایرانی و همسازی آن با انگیزه ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش های رفتاری-مکانی در گونه های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه های ویل...

در گذشته محل مهمان و مهمان داری خانه  بوده است. با بررسی ساختار کالبد و فضای خانه های سنتی می توان به ارزش مهمان و سنت مهمان نوازی در فرهنگ ایرانیان پی برد. امروزه تغییر سبک زندگی باعث کاهش رواج مهمان پذیری و مهمان داری داخل خانه شده؛ اما نمی توان نقش تغییرهای کیفی و کمی کالبدی خانه ها و همچنین انعطاف  ناپذیری فضاها را در دامن زدن به این مسأله نادیده انگاشت. میزبان معاصر برای پذیرایی از مهمان د...