سفینه تبریز مجموعه ای است خطّی مشتمل بر 209 عنوان کتاب، رساله، گزیدۀ کتاب،قصیده، منظومه، جدول و نامه که ابوالمجد محمّد بن مسعود تبریزی در سال های723-721 ه آن ها را گزینش، تلخیص یا تألیف و به خطّ خویش کتابت کرده است . 12اثر از این مجموعه را کتاب ها، رساله ها، خلاصه ها، نامه ها و جدول هایی در برمی گیردکه می توان آن ها را در زمرۀ تاریخ یا حاوی موادّ تاریخی به شمار آورد . در این مقالهضمن بررسی این آثار...

استدلال اصلی نوشتارِ حاضر این است که فضای فعالیت رسانه‎ای (در این پژوهش، مطبوعات مدّ نظر است)، به‎عنوان یکی از اضلاع سه‎گانۀ بسیج اجتماعی، در کنار رشد شهرنشینی و سواد، رفته‎رفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی بهبود یافته است و در میانۀ دهۀ 70، با رشد سریع سواد عمومی و عالی به همراه شهرنشینی و افزایش تقاضا برای آزادی‎های سیاسی، فضای فعالیت مطبوعاتی نیز رشد مطلوبی یافته است. یکی از شاخص‎های مهم توسعۀ س...

نقش و سهم واقعی ریاضی دانان در فرایند تکوین معماری از زوایای تاریک و مورد اختلاف مطالعات علوم و معماری در دور? اسلامی است. با توسع? فعالیت های عمرانی و نیاز به علوم ریاضی در سده های نخست، ریاضی دانان به معماران و صنعت گران در برخی مسائل ریاضی مشاوره می دادند. ریاضی دانان افزون بر سرپرستی ساخت برخی بناهای حکومتی، واسط? کاربرد دقیق تر علوم ریاضی در گروهی از معماران و صنعت گران تا سد? چهارم هجری ش...

ایالت سغد به عنوان مهم­ترین ایالت ماوراءالنهر، به ویژه دو شهر بزرگ آن یعنی سمرقند و بخارا از تمدنی کهن و میراث فرهنگی درخشان برخوردار بود. هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، کوشانیان، هیاطله ، ترکان و ساسانیان در این منطقه حکومت کرده اند. در فاصله سقوط ساسانیان (652م) و فتح ماوراء النهر توسط مسلمانان (نیمه دوم قرن اول هجری)، دولت شهرهای سغدی درخشیدند و میراث فرهنگی ساسانیان را به دوش کشیدند. در این ...

نوشتن کلمات مقدس و مورد احترام در یک متن، در سفیدی صدر یا حاشی? سمت راست اسناد، سنّتی کهن در سندنویسی دور? اسلامی ایران است. زمان پیدایش، سیر تحول، نوع کلمات و نام این سنّت، موضوع اصلی مقال? حاضر است. ریشه های غیر ایرانی و تأثیر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی بر آن و سبکهای مختلف این سنّت از دیگر نکاتی است که در این مقاله بدان پرداخته می شود. - واژه های کلیدی: ممتازنویسی، سندشناسی، فرهنگ مغولی، سنّت های ...

نقش مایۀ شکار از نخستین نقاشی های دیواری دوران پارینه سنگی درون غارها تا تکامل یافته ترین دست ساخته های امروزی در هنر ایران وجود داشته و در مسیر تاریخ هنر و طی فرایند شکل گیری فرهنگ های مختلف، مفاهیم گوناگونی را در درون خود پرورده است. این روند تکاملی در دوران تاریخی و خصوصاً دورۀ ساسانی مفهومی فراتر از شکار صرف به خود می گیرد، به طوری که یکی از رایج ترین موضوعات هنر و فرهنگ دورۀ ساسانی صحنه شکا...

چکیده      امروزه نقشه های استراتژی ابزار پیوند تدوین و اجرای استراتژی در نظام جامع مدیریت استراتژی سازمان قلمداد می شوند. این ابزار در سازمآن های بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، برخی از ویژگی های آن مورد استفاده قرار نگرفته اند که با ارائه رویکردهایی می توان آن را بهبود داد. در مقاله حاضر، برای پیشبرد چنین هدفی از نقشه های شناختی فازی بهره گیری شده و با ارائه رویکردی گام به گام ا...

خراسان بزرگ در سده های بعد از اسلام، در نمودهای متفاوت از تأثیرگذارترین نواحی بر فرهنگ اسلامی ایران بوده است. گونه گسترش شهرهای این منطقه در سده های سوم تا هفتم هجری یکی از این نمودهاست. بارزترین خصوصیت شهرهای خراسان این دوره، گسترش بیشتر شهرهای بنا شده قبل از اسلام است که علاوه بر حفظ عناصر اولیه قبل از اسلام، با الگوی توسعه در دوره اسلامی تطبیق و بر اساس آن گسترش یافتند. در این پژوهش اثبات گر...

شهر تاریخی جرجان در چهار کیلومتری غرب شهرستان گنبدکاووس دراستان گلستان واقع شده است.این شهر یکی از شهرهای مهم قرون اولیه اسلامی است که طبق نوشته جغرافی نویسان چون اصطخری و ابن حوقل با شهرهای معروفی مانند ری و نیشابور قابل مقایسه بوده است.این محوطه مهم قرون اولیه اسلامی از سال 1350ه ش تا سال1357ه ش مورد کاوش قرار گرفته است.در این مقاله،مجموعه سفالینه های مکشوفه با روش تحلیل کیفی و توجه به دو متغ...