پیامبران و امامان همواره در طول تاریخ با هدایت تشریعی و ارائۀ طریق، گنجینه های عقول بشری را شکوفا کرده اند و آنان را به سوی سعادت و کمال رهنمون ساخته اند. یکی از اهداف آنان در این مسیر تشکیل مدینۀ فاضله یا جامعۀ آرمانی است که افراد جامعه در آن، فارغ از هرگونه ظلم و بی عدالتی، به سوی کمال حقیقی و معرفت الهی پیش روند، امّا امام علاوه بر هدایت تشریعی با هدایت تکوینی و باطنی خود نیز دلهای مستعد را ه...

مسئله این پژوهش، واکاوی ارکان و شاخص های آموزه امامت در روایات رضوی و هدف از آن، ارائه چارچوب مناسبی برای تبیین آموزه امامت است تا بر اساس آن، مخاطبان به نگرشی جامع و روشن تر دست یابند. بدین منظور، با روش توصیفی- تحلیلی، در قالب برجسته ترین دغدغه های فکریِ انسان شامل حکیمانه بودن خلقت، بهره مندی از راهنمایان حقیقی و مرجع کسب رضایت پایدار و تأمل در سه سئوال بنیادین درباره آموزه امامت شامل حکمت، و...

این مقاله کوششی است در بررسی و تطبیق چند معراج‌نامه که عبارتند از: «رساله الغفران» ابوالعلاء معری، «کمدی الهی» دانته و «آفرینگان» صادق هدایت. وجه شباهت هر سه آن‌ها، سفر به عالم ارواح و جهان پس از مرگ، و تفاوت آن‌ها در نگرش دینی «رساله الغفران» و «کمدی الهی» با نگرش نیهیلیستی «آفرینگان» است. هدف مقاله بررسی تاثیرپذیری «کمدی الهی» از «رساله الغفران» و نیز تبیین دو نگرش دینی و نیهیلیستی در زمینه ج...

یکی از ویژگی های منحصر به فرد امام در کنار سایر خصوصیّات، مانند نصب الهی، عصمت، وابستگی به علم الهی و ولایت، موضوع هدایت به امر است که در دو جای قرآن به آن اشاره شده است. علاّمه طباطبائی کلمة «امر» را در این آیات، امر تکوینی گرفته است و مراد از آن را تصرّف در نفوس و امر ملکوتی می دانند. لذا سؤال اصلی مقاله این است که این نوع از هدایت چه نقشی در سازندگی جامعه ایفا می کند؟ پژوهش هایی که تا کنون دربا...

پیامبران و امامان همواره در طول تاریخ با هدایت تشریعی و ارائۀ طریق، گنجینه های عقول بشری را شکوفا کرده اند و آنان را به سوی سعادت و کمال رهنمون ساخته اند. یکی از اهداف آنان در این مسیر تشکیل مدینۀ فاضله یا جامعۀ آرمانی است که افراد جامعه در آن، فارغ از هرگونه ظلم و بی عدالتی، به سوی کمال حقیقی و معرفت الهی پیش روند، امّا امام علاوه بر هدایت تشریعی با هدایت تکوینی و باطنی خود نیز دلهای مستعد را ه...

«ضالّ» با توجّه به معنای لغوی و کاربرد آن در شماری از آیات قرآن، به کسی گفته می شود که به هدایت آسمانی راه ندارد و این هدایت آسمانی اعم از آگاهی از اسرار غیب یا بهره مندی از وحی الهی است. کاربرد آن دربارة انبیای الهی نیز در چارچوب همین معناست: در داستان حضرت یوسف (ع)، برادران وی، فرزندانِ پیامبر خدا، در دو مورد پدرشان حضرت یعقوب (ع) را «ضالّ» می خوانند: ﴿إِنَّ أَبَانَا لَفِی ضَلالٍ مُبینٍ﴾ و ﴿تَاللَّهِ إِنَّکَ لَفِی ضَ...

این مقاله کوششی است در بررسی و تطبیق چند معراج‌نامه که عبارتند از: «رساله الغفران» ابوالعلاء معری، «کمدی الهی» دانته و «آفرینگان» صادق هدایت. وجه شباهت هر سه آن‌ها، سفر به عالم ارواح و جهان پس از مرگ، و تفاوت آن‌ها در نگرش دینی «رساله الغفران» و «کمدی الهی» با نگرش نیهیلیستی «آفرینگان» است. هدف مقاله بررسی تاثیرپذیری «کمدی الهی» از «رساله الغفران» و نیز تبیین دو نگرش دینی و نیهیلیستی در زمینه ج...

پیامبران و امامان همواره در طول تاریخ با هدایت تشریعی و ارائۀ طریق، گنجینه‌های عقول بشری را شکوفا کرده‌اند و آنان را به سوی سعادت و کمال رهنمون ساخته‌اند. یکی از اهداف آنان در این مسیر تشکیل مدینۀ فاضله یا جامعۀ آرمانی است که افراد جامعه در آن، فارغ از هرگونه ظلم و بی‌عدالتی، به سوی کمال حقیقی و معرفت الهی پیش روند، امّا امام علاوه بر هدایت تشریعی با هدایت تکوینی و باطنی خود نیز دلهای مستعد را ه...

اولین شرط در سیر الی الله و باب ورود به هدایت الهی« شرح صدر» است. «شرح صدر» به عنوان موهبتی الهی حکایت از گستردگی روح و وسعت و ظرفیتِ نفسِ انسان در طلب کمال دارد و از رسیدن به توانمندی روحی و معنوی او خبر می دهد. زمانی که استعداد پذیرش نور ایمان با بر طرف شدن موانع و رفع گرفتگی ها به فعلیت برسد و ظرفیت وجودی انسان برای پذیرش حق آماده و سینه گشاده گردد، «شرح صدر» رخ داده است. «تدّبر در قرآن»، «ذکر»...

عصمت یا همان مصونیت مطلق از ارتکاب معاصی و خطیئات و تعلّق اراده‌ی خداوند بر این امر، شاخصه‌ی برگزیدگان الهی است که بی آن، هدف بعثت و غایت خلقت تحقّق نمی‌پذیرد، زیرا آدمی را یارای آن نیست که بدون بهره‌گیری از وحی و تبیین معصوم، ره به سر منزل مقصود برد و طریق هدایت پیماید. این موضوع که از ضروری‌ترین شروط نُبوّت و امامت و یکی از مسائل مهم کلامی است به صاحب منصبان الهی که زبان‌های گویای پروردگار در میا...