بعد از رحلت پیامبر(ص)، جریان های فکری و کلامی متعدد و معارض با یکدیگر که غالبا از اهل سنت بودند، پدیدار گردیدند؛ هر یک از آن ها برای تبیین اندیشه های خود از سویی آیات اعتقادی قرآن را مطابق اندیشه ها و روش های خود تفسیر می کردند که در اثنای این تکاپوها، برخی آیات به تحریف معنوی مبتلا گردیدند و روایات نیز در پاره ای موارد یا دستخوش تحریف لفظی و تبیین ناصواب شدند و یا به وضع گرفتار آمدند. اهل بیت(...

بخش زیادی از قرآن روایت داستان امّت های پیشین و انبیاء الهی است. جایگاه و نقش این داستان ها به عنوان یک منبع فقهی از جمله مباحث نظری آیات احکام است. از آنجایی که زبان داستان زبان اخبار است این پرسش در بین فقیهان و مفسّران همواره مطرح بوده است که آیا آیات قصص می تواند مفهوم انشایی داشته باشد؟ آیا می توان از قصص قرآن احکام فقهی را استنباط کرد؟ در بخش اول این مقاله روایاتی ذکر کرده ایم که در آنها اه...

عبدی کوفی از شاعران برجسته شیعی به حساب می آید که در عصر اموی و عبّاسی می زیست. وی از شیفتگان اهل بیت عصمت و طهارت بود. کوفی نزد امام صادق (ع) ازجایگاه و منزلت والایی برخوردار بود، به طوری که امام درباره­ی وی فرمودند: شعرعبدی را به فرزندان خویش بیاموزید زیرا او بر آیین و دین خداست. اشعار اندکی از این شاعر به دست ما رسیده که در نهایت استواری و رسایی و سند محکمی از آیات و احادیث است. عبدی با تکیه ...

قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه 43 _ 44 و سوره انبیا، آیه 7) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تأکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، ...

روایات تفسیری مهم‌ترین منبع فهم اهل البیت (ع) از قرآن کریم است. اهل بیت (ع) مفسر واقعی کلام وحی هستند و در فهم قرآنی جایگاه ویژه‌ای دارند (مطلع). در این پژوهش با بررسی روایات واژه‌محور در تفسیر قرآن یا همان لغوی در اصول الکافی که نمونه آماری ماست، ضمن وجوه معناشناسی این روایات، روش‌شناسی تفسیر واژگانی اهل بیت ذیل آیات قرآن هم تحلیل و بررسی شده است (هدف). این مقاله با روش تحلیل محتوا شکل گرفته ا...

دعبل خزاعی از نامدارترین شعرای متعهّد اهل بیت (ع)، در قرن سوم هجری است که در عصر عباسی می‌زیست. او چندین قصیده در مدح اهل بیت (ع) دارد؛ ولی شهرتش را بیشتر مرهون قصید? تائیه‌ای است که بعدها به نام «مدارس آیات» مشهور شد. موضوع قصید? او مدح اهل بیت (ع) ، رثای سید الشهدا (ع) ، هجو دشمنان آنان و دفاع از حقوق پایمال شده آن‌ها به دست خلفای عباسی و اموی است. طلائع بن رزّیک نیز از جمله شعرای نه چندان مشهو...

ابوالاعلی مودودی از برجسته‌ترین مفسّران معاصر و تأثیرگذار شبه قاره هند است. «تفهیم القرآن»، مهم‌ترین اثر این اندیشمند اصلاح‌گرا و مبارز، تفسیری عصری ـ اجتماعی به شمار می‌آید که به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است. جایگاه این تفسیر و اندیشه تقریب‌گرایانه صاحب آن، اهمیت بررسی دیدگاه‌های تفسیری مودودی را به‌ویژه دربارۀ آیات فضائل اهل بیت(ع) بیشتر می‌کند. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیف و تحلیل محتوا، به بررس...

چکیدهآیات متعددی ازقرآن کریم برمرجعیت علمی اهل‌بیت (ع)دلالت می‌کند.برخی از آیات به طور روشن و با دلالت مطابقی و برخی دیگر با دلالت التزامی. از جمله آیاتی که به صراحت مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السلام را بیان کرده آیات 43 سوره نحل است که در سوره انبیا آیه 7 با تفاوت اندکی تکرار شده است.خداوند متعال می فرماید: وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِى إِلَیهِْمْ فَسَْألُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ؛ در این مقال...

چکیده بعد از رحلت پیامبر (ص)، جریان های فکری و کلامی متعدد و معارض با یکدیگر که بیشتر، از اهل سنت بودند، پدیدار شدند که در هر یک از آن ها، برای تبیین اندیشه ها، علاوه بر قرآن، به روایات نبوی (ص) استناد می شد. در اثنای این تکاپوها، برخی آیات، دچار تحریف معنوی شدند و روایات نیز دست خوش تحریف لفظی و تبیین ناصواب (تحریف معنوی) و یا گرفتار وضع شدند. اهل بیت (ع) در مواجهه با چنین روایاتی که د...