بانوگشسب‏نامه یکی از منظومه‏های حماسی ملی است که به تقلید از شاهنامة فردوسی در شرح زندگی و دلاوری‏های بانوگشسب، دختر رستم، به نظم درآمده است. این منظومه، تنها اثر حماسی در ادب فارسی است که محور داستان آن یک قهرمان زن است. بیشتر پژوهشگرانی که این منظومه را بررسی کرده‏اند، بر چگونگی حضور بانوگشسب در متون حماسی و شرح پهلوانی‏هایش تأکید کرده و گاه جنگاوری‏های او را به تأثیرات به جا مانده از دورة زن...

چکیده رسـاله پیـــش رو تـحـلیلی دیـن پژوهی می باشد و نقــش باورها و اعتـقادات دیـنی اســطوره ای و پژوهشی انگاره ای و نمادین تفـسـیری است . اینـکه در اعتقادات مردمان پیـش از تاریخ و تـاریخ ایران باستان الاهه های مادری وجود داشــته اند که به عنوان خداوند مورد ستایش و پرستـش قرار می گرفتند. از جمله آنها ، آناهـیتا، سـپندارمـذ، چیــستا و دایانا می باشد مردمان باستانی با توسل و نذر و نیاز بـه این ا...

بانوگشسب‏نامه یکی از منظومه‏های حماسی ملی است که به تقلید از شاهنامة فردوسی در شرح زندگی و دلاوری‏های بانوگشسب، دختر رستم، به نظم درآمده است. این منظومه، تنها اثر حماسی در ادب فارسی است که محور داستان آن یک قهرمان زن است. بیشتر پژوهشگرانی که این منظومه را بررسی کرده‏اند، بر چگونگی حضور بانوگشسب در متون حماسی و شرح پهلوانی‏هایش تأکید کرده و گاه جنگاوری‏های او را به تأثیرات به‌جا‌مانده از دورة زن...

س چکیده سیاوش و سودابه، ‌جفت­گیاهیِ اسطورة ایرانیِ مرگ و باززایی دوباره هستند که در سیر گریزناپذیر اساطیر کهن، سرنوشتی همچون جفت­گیاهی اسطورة مرگ و باززایی بین‌النّهرین برایشان رقم خورده است. بر بنیاد پژوهش‏های نگارندگان، در تصاویر پیوندخورده با این دو جفت­گیاهی، ایزدبانوان آب، سبب مرگ ایزدان گیاهی و هبوط آنان به جهان فرودین مرگ می‌شوند. در این جستار، ‌نگارندگان کوشیده‌اند تا با شیوة نقد اسطوره­...

این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر اساطیر و باورها و نیز نقشمایه های به جای مانده بر روی آثار هنری، کهن الگوی شیر را در هنر ایران، میانرودان و مصر تا آغاز دوران هخامنشی (هنگامه یکی شدن این فرهنگ ها) پیگیری کند، و در این راه با پژوهشی کتابخانه‌ای و موزه ای، به پی جویی تطبیقی و تحلیلی ارتباط میان این فرهنگ ها بپردازد. شیر در اندیشه مردمان خاور باستان همواره نماد شهریاری و دلاوری است. نماد سلطنت و ن...

اسطوره‌ها دارای پیوندی تنگاتنگ با علوم مختلف، بویژه روان‌شناسی، هستند. پیوندی که از حد نام‌گزاری بیماری‌ها فراتر می‌رود و جنبه‌ای کاملاً کاربردی جهت بررسی جامعه، افکار، باورها، و حتی مناسبات سیاسی می‌یابد. شینودا بولن، روانشناس پیرو مکتب یونگ، با بهره‌گیری از ایدۀ «کهن‌الگوها» طرحی تیپ‌شناسانه بر مبنای اساطیر یونان ریخته است که طبق آن، زنان در سه گروه رفتاری جای می‌گیرند: دوشیزه، آسیبپذیر، افسون...

در روایات حماسی ایران زمین با پهلوان بانوانی مواجه می شویم که در عین زیبایی و دل رُبایی سخت سرکش و دلاورند. این زنان جنگ آور احتمالاً نمودی زمینی شده و انسانی از ایزدبانوان جنگ جوی اساطیری هستند. ازآن جا که هدف این پژوهش بررسی پهلوان بانوان در اساطیر و حماسه های هند و ایرانی بوده، ویژگی های ایزد بانوان ایرانی و هندی نیز به عنوان منشاء احتمالیِ پیدایش ایشان مورد بررسی قرار گرفته است و چون در حماسه...

چکیده کمک گرفتن از اساطیر و قصه های عامیانه برای حل مشکلات تصحیح متن و رسیدن به صورت صحیح قدیمی تر یک واژه یا مصرع و... شیوه ای راهگشا در تصحیح متون کلاسیک است. این شیوه خصوصاً در تصحیح ابیات شاهنامه بسیار استفاده شده است. یکی از ابیات چالش برانگیز شاهنامه که در نسخه های خطی و چاپ های مختلف به صورت های گوناگون ضبط شده بیتی است که تهمینه در داستان رستم و سهراب، هنگام معرفی خود به رستم می آورد: یک...

قصه های پریان، قصه هایی است که در آنها حوادث و ماجراهایی غیرعادی اتفاق می افتد. در این قصه ها قهرمان که معمولاً دختری فقیر و برخوردار از زیبا یی و نیکویی است، به دنبال ماجراهایی که در قصه برایش اتفاق می افتد به دلیل سیرت نیکو و نیک اندیشی از ویژگی هایی بهره مند می شود و در پایان قصه با شاهزاده ازدواج می کند. این قصه ها قرن هاست که سینه به سینه نقل شده و در دورۀ معاصر محققان و پژوهندگان ادبیات عا...

آنیما در نظریه کارل گوستاو یونگ1، تجسّم تمامی گرایش¬های روانی زنانه در روح مرد است که به زعم وی نتیجه تجارب نژادی مرد با زن در طول صدها هزار سال زندگی با یکدیگر بوده و در ناخودآگاه جنس نرینه به یادگار مانده است و این، باعث تسهیل واکنش¬های متقاضی و توافق نظر بین دو جنس متقابل می¬شود. این کهن¬الگو همانند دیگر کهن¬الگوها، هم در نمایه¬های مثبت و هم در نمایه¬های منفی به نمود درآمده که در این مقاله نم...