بررسی ارتباط عقل و اخلاق، از مباحث گریز ناپذیر فلسفی در زمینۀ اخلاق است. فارابی نیز یکی از تأثیرگذارترین فلاسفۀ مسلمان در حوزۀ اخلاق است. اما این‌که از منظر فارابی، عقل چه نقش و جایگاهی در اخلاق دارد، پرسشی است که در این نوشتار در پی پاسخ‌گویی به آن است. از این رو، ابتدا نظریۀ عقل از دیدگاه فارابی مطرح می‌شود. نظریه‌ای که پایه و اساس آن، بر ارتباط عقل انسانی با عالم مفارق از ماده، به وساطت و فی...

هدف از این پژوهش بررسی و استخراج اصول تربیت توحیدی در هفت سال دوم زندگی فرد است. این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی، تحلیلی و استنتاجی به واکاوی متون اسلامی در رابطه با تربیت توحیدی در هفت سال دوم زندگی که در تعالیم دینی از آن با عنوان «دوره تادیب» نام برده می شود پرداخته است. در این دوره کاهش خود محوری وپدیدآیی روحیه اطاعت پذیری و توسعه نسبی مولفه های معرفتی، عاطفی و عملی، زمینه را برای آغ...

این مقاله تأملی دارد بر تبیین کودک‏آزاری و راه‏های مبارزه با آن توسط قانونگذار ایران، به‏ویژه بر اساس قانون حمایت از کودکان و نوجوانان (مصوب 1381). مفهوم کودک آزاری رابطه تنگاتنگی با عادات و فرهنگ جوامع دارد. در تبیین دوره کودکی و زمان آغاز بزرگسالی و نیز در شناخت وجوه تمایز کودک آزاری از اعمال شیوه­های تربیتی، مانند تنبیه، لازم است قانون­گذار در ارتباط تنگاتنگ با نظر عرف حرکت کند. گرچه تنبیه ی...

هدف از این تحقیق، بررسی اهداف تربیت مبتنی بر مسئولیت‌پذیری با نظر به مراحل تربیتی مد نظر اسلام، است. در این خصوص، ابتدا اشاره‌ای به مراحل تربیتی مورد نظر اسلام داشته و در ادامه، به بررسی مراحل تربیت و احساس مسئولیت‌پذیری در اسلام در حیطه‌های اهداف غایی و واسطی هر مرحله پرداخته‌ایم. این مطالعه، با رویکرد کیفی و به روش توصیفی- ‌تحلیلی، با بررسی متون اسلامی به روش کتابخانه‌ای انجام‌ شده است. بر اس...

آیرونی یکی از عوامل نارسایی و پیچیدگی متن است که در زبان فارسی معادل طنز و طعن می‌باشد که با هدف تأدیب و تنبیه در متن توازن و انسجام ایجاد کرده و لازمه هر اثر هنری است. مولوی در مثنوی معنوی که اثری تعلیمی‌ـ‌عرفانی است در قالب حکایت‌های حکمت‌آمیز قصد تعلیم و آگاهی بخشی دارد، لذا آیرونی بازتاب گسترده‌ای در این اثر تمثیلی دارد و از این نظر می‌توان مولوی را با شکسپیر در ادبیّات مغرب زمین مقایسه کرد....

نابرابری‌های اجتماعی را می‌توان به سه حوزۀ نابرابری‌های طبقاتی، جنسیتی و قومیتی تقسیم کرد. بسیاری از نمونه‌های آن در اسناد و منابع باقی‌مانده از ادوار مختلف تاریخی قابل مشاهده است. در این بین اهمیت توجه به مطالب مندرج در کتب آموزشی نیز به این دلیل است که آن‌ها منعکس کنندۀ نوع باورهای جامعه برای چگونگی اجتماعی شدن افراد و نقش پذیری اجتماعی آنان است. این پژوهش بررسی موضوع نابرابری‌های اجتماعی در ...

دین مقدس اسلام، شریعت سهله و سمحه نامیده می‌شود و همواره بر عطوفت و مهربانی استوار است؛ از این رو، پرورش و تعالی روحی و روانی کودک به عنوان یک انسان پویا، مستلزم تعلیم و تربیت صحیحی است. اما متأسفانه با برداشت‌ها و تفسیرهای نادرست برخی اولیا و مربیان، به یکی از مسائل چالشی در محیط‌های تربیتی، به‌ویژه تربیت معنوی تبدیل شده است. بدین‌سان، با هدف ارتقای سلامت معنوی کودکان و به‌تبع آن، پیشگیری از آ...

ا آنکه حاکمیت از آن خداوند متعال میباشد و اصل، عدم سلطهی انسانی بر انسـان دیگـراست، اما بهموجـب آیـهی 34سـوره نسـاء و مـادهی 1105قـانون مـدنی در رابطـهی زوجیـت،ریاست از آن شوهر میباشد؛ اما این امتیاز به معنای سلطه و حکمرانی بی حد و مـرز شـوهر بـرهمسر خود نیست، همانگونه که بسیاری از فقها بیان داشتهاند: »مقصود از تعبیر )الرجال قوامـونعلی النساء( استبداد، اجحاف و تعدی نیست، بلکـه منظـور رهبـری وا...

در این مقاله علل و پیامدهای حملاتِ دریایی مسلمانان به جزیره سَردانِیَه، بررسی شده است؛ مسلمانان در فاصلۀ 84 تا 446ق، به منظور جلوگیری از هجمه‌هایِ مکرر اُسطول‌های بیزانس به شهرهای ساحلی مفتوحه، تأدیب مسیحیان مغرب، دستیابی به منابع اقتصادی ـ نظامیِ جزیره و نیز سلطه بر راه تجاری ِدریای مدیترانه، به سردانیه یورش بردند، امّا دستاورد آ‌ن‌ها در این زمینه اندک و به وضع جزیه بر ملوک این جزیره در برخی از دوره‌ها...

هدف این مقاله، بررسی دلالت‌های تربیتی عقل نظری و عملی و مباحث تربیت کودک در نزد ابن‌سینا برای درک جایگاه تربیت فکری کودکان نزد وی می‌باشد. با نظر به کمبود پژوهش‌ها در زمینه میزان هماهنگی مبانی برنامه‌هایی مانند فلسفه برای کودکان با مبانی فلسفه اسلامی، انجام این مقاله برای دستیابی به دیدگاه اسلامی برگرفته از آرای ابن‌سینا در زمینه انتخاب نوع تربیت مناسب برای کودکان ضروری به نظر می‌رسد. روش این م...